Madde 50 - A) 1. Radyolojik diafragma dantellenmeleri.
B) 1. Cerrahi ya da idiyopatik sürekli diafragma paralizileri.
C) 50.Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızalarin tedavi ve ne-
kahat halleri.
D) 1. Ameliyatla tedavisi olanaksız evantrasyonlar.
Madde 51 - A) 1. Toraksta fonksiyonel hiç bir bozukluk yapmamış, cerrahi
girişimler ve hafif derecede göğüs kafesi şekil bozuklukları.
B) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) İlgili sağlık kuruluşunun ameliyat
raporu ile kanıtlanmış en az segmentektomi seviyesinde doku kaybına neden
olmuş kist hidatik operasyonları, parsiyel akciğer rezeksiyonları, lobektomi,
açık drenaj dekortikasyon ve fonksiyon bozukluğu yapmış göğüs kafesi sekil bo-
zuklukları (Pectus E2cavatum, Pectus Carinatum v.b) ile fonksiyon bozukluğu yap-
mış toraks ameliyatı sekelleri.
2388 - 1
C) 51. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Akciğer fonksiyonlarını ileri derecede bozmuş her türlü toraks ameli-
yatlarının sekelleri ve pnomonektomiler, çok ileri derecede göğüs kafesi şekil
bozuklukları.
ENFEKSİYON HASTALIKLARI
Madde 52 - (Değişik: 11/1/2000 - 2000/34 K.) A) Komplikasyon yapmadan ta-
mamen iyileşmiş bakteri, virüs, fungus, protozoon ve diğer parazitlerin neden
olduğu menenjit, meningo-ensefalit ve ensefalitler.
B) 1. Tedaviden sonra tam olarak iyileşmiş, laboratuvar tetkikleri ile
geçirilmiş olduğu teyit edilebilen, hiçbir sekel bırakmamış tüberküloz menen-
jit.
2. Komplikasyonlarla seyretmiş, sekel bırakarak iyileşmiş bakteriyel,
paraziter ve mikotik enfeksiyonlar.
3. Altı aydan uzun sürdüğü serolojik olarak kanıtlanmış Hepatit B (HbsAg
ve ANti-HBc total ile) ve Hepatit C (Anti-HCV ve HCV RNA ile) virüs enfeksi-
yonları, serolojik ve histopatolojik olarak kronikleştiği kanıtlanmış diğer
kronikleşme özelliğindeki primer ve sekonder hepatotrop virüslerce oluşturu-
lan karaciğer hastalıkları.
2388 - 2
4. Hepatit B ve C virüsleri ile diğer kronikleşme özelliğindeki primer
ve sekonder hepatotrop virüslerin neden olduğu serolojik olarak kanıtlanmış,
histopatolojik olarak kronik Hepatit tanısı koyduracak özellikteki bulgular
bulunmayan hepatitler.
5.Hepatit B ve C virüsleri ile diğer kronikleşme özelliğindeki primer
ve sekonder hepotatrop virüslerin neden olduğu serolojik olarak kanıtlanmış,
histopatolojik olarak düşük-orta aktivite gösteren (şiddetli, yüksek aktivite
göstermeyen) kronik Hepatitler.
C) 52`nci Maddenin A,B ve D dilimlerinde belirtilen hastalık ve arıza-
ların tedavi ve nekahet halleri ile bu Maddenin hiçbir fıkrasında adına yer
verilmeyen diğer enfeksiyon hastalıklarının tedavi ve nekahet halleri.
D) 1.Sekel bırakmış infektif menenjit, meningo-ensefalit ve ensefalitler.
2.Hepatit B,C ve D virüsleri ile diğer kronikleşme özelliğindeki primer
ve sekonder, hepatotrop virüslerin neden olduğu serolojik olarak kanıtlanmış,
histopatolojik olarak orta-yüksek aktivite gösteren (hafif, düşük aktivite
göstermeyen)kronik Hepatitler.
3. Doğrulama testleri ile kanıtlanmış olan AIDS gelişmiş ya da gelişme-
miş HIV enfeksiyonları, tedavisi mümkün olmayan veya tedaviye yanıt vermeyen,
laboratuvar bulguları ile saptanmış enfeksiyonlarla komplike diğer her türlü
konjenital veya edinsel immum yetmezlik sendromları ve hastalıkları.
3. Kalıcı organ fonksiyon bozukluklarına yol açan sistemik enfeksiyon-
lar.
ÜROGENİTAL ORGAN HASTALIKLARI
Madde 53 - A) Genel beden ve böbrek fonksiyonlarını bozmayan:
1. Böbrek, pelvis renalis, üreter ve mesanenin şekil bozuklukları, hastalık-
ları, iyi huylu tümörleri, konjenital anomalileri.
2. Komplikasyon yapmamış böbrek, pelviz renalis, üreter ve mesane taşları ve
ameliyatlıları.
3. Tetkik ve kontrollar sonucu idiopatik olduğu anlaşılan sıklıkla olmayan
gece işemesi.
4. Kadınlarda hafif sistoseller.
B) 1. Kişinin çalışma gücünü azaltan, böbrek fonksiyon bozukluğu yapmış, tek
taraflı böbrek ve üreter şekil bozuklukları, mesane hastalık sekelleri.
2. Tetkik ve kontrollar sonucu idiopatik olduğu, sık sık tekrarladığı (en az
gün aşırı) anlaşılan gece işemeleri.
3. Tedavi ve istirahat ile iyileşen, laboratuvar bulguları ile saptanmış
üriner sistem tüberkülozu.
C) 53 ncü Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalıkların tedavi ve nekahat
halleri.
D) 1. İstirahat ve tedavi ile iyileşmeyen, laboratuvar bulguları ile saptan-
mış üriner sistem tüberkülozu.
2. Komplikasyon yapmış ya da böbrek fonksiyonlarında bozukluk yapmış bir
ya da iki taraflı böbrek, üreter ve mesane anomalileri, hastalıkları, sekelleri,
nükseden böbrek taşları ve ameliyatlıları.
3. Üretero-kütanestomi ve üretero-anterestomi ameliyatlıları.
4. Tıbbi ve cerrahi tedaviden yararlanmamış üriner sistem fistülleri.
5. (Değişik: 4/5/1993-93/4398 K.) Bir böbreğin çıkarılması ya da fonksiyon
bakımından yok hükmünde olması (Bu fıkra, Hv.K.K.lığı uçucuları için, Yönetme-
liğin 70. maddesinin periyodik kontrol ile ilgili bölümünün (A.) bendinin
(d) alt bendine göre uygulanır).
6. Üriner sistem kötü huylu tümörleri.
Bu fıkra subay ve astsubaylara bu yönetmeliğin V. Bölüm, 31. Madde, 3 fıkra-
sına göre uygulanır.
7. İleri derecede fonksiyon bozukluğu yapmış, üriner sistemin inoperabl iyi
huylu tümörleri.
Madde 54 - A) 1. Fonksiyon bozukluğu yapmamış, tedavi ile iyileşen, prostat,
üretra ve penisin hastalıkları, şekil bozuklukları.
B) 1. Ameliyat ya da tedavi ile giderilmesi olanaksız üretra darlıkları pe-
nis ve prostatın hastalık ya da şekil bozuklukları.
C) 54 ncü maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) Üretra şekil bozuklukları, spesi-
fik, nonspesifik hastalıkları sekelleri (Enkontinansla birlikte epispadias-hi-
pospadias, fistüller, üretral stent uygulananlar ve devamlı dilatasyon tedavi-
sini gerektiren üretra darlıkları.
Madde 55 - A) 1. (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.) İç salgı bozukluğu yap-
mamış ve kişinin erkeklik niteliklerini bozmamış bir ya da iki testisin arıza ve
hastalıkları sekeli ve ameliyatları (İnmemiş testis, hidrosel, grade III-IV va-
rikosel).
NOT: Bu Fıkrada belirtilen hastalıkların ameliyat edilmiş ve nüks etmesi
ihtimali bulunmayan durumları, üniversite ve yüksek okullara girmeye engel
değildir."
2. Diğeri normal olmak üzere bir testisin yokluğu ya da çıkarılması.
B) 1. Fonksiyon bozukluğu yapmış testis, epididimiş hastalık sekelleri ve
arızaları, iyi huylu tümörleri v.b.
2. Tedavi ve kontrol sonucu tıbbi ve cerrahi tedaviden yararlanmış bir ya da
iki taraflı epididim ve testis tüberkülozu.
C) 55 nci Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Tıbbi ve cerrahi tedaviden yararlanmadığı saptanan iki taraflı testis
ve epididimis tüberkülozu.
2. Tedavi ile düzeltilmesi olanaksız hermafrodismus.
3. Her iki testisin çıkarılması.
4. Kötü huylu testis tümörleri (Bu fıkra subay ve astsubaylara bu yönetmeli-
ğin Bölüm V., Madde 31 nci, 3 fıkrasına göre uygulanır.)
5. Seks karakterlerini hormonal yönden engelleyen iki taraflı testis atrofi-
si ve mikropenis.
KADIN HASTALIKLARI
Madde 56 - A) 1. Dış genital organın şikayetlere neden olmayan trofik, vari-
köz oluşumları, iyi huylu tümörleri, ikinci derecede perine yırtıkları, hafif
sisterektoseller.
2. İç genital organın belirti vermeyen küçük tümöral oluşumları ve akıntı
ile birlikte basit kronik iltihapları.
3. Geçirilmiş enfeksiyonların doğurduğu fizyolojik vazifelere engel olmayan
sıkatrisler. Hafif deviasyon ve fleksiyouteri.
4. Hafif klimakterium belirtileri, hafif premenstrüel sendromlar.
5. Doğumlar sonucu meydana çıkan, şikayetlere neden olmayan, hafif karın du-
varı diyastası.
2390 - 1
6. Hormonal nedenlere bağlı anemi yapmayan hipermenoreler.
B) 1. Dış genital organın fizyolojik fonksiyonel bozukluk yapmış, variköz
oluşumları, 3 ncü derecede perine yırtıkları ve desensus uteri, mesane sfinkteri
yetersizlikleri.
2. İç genital organın sancı, kanama, tazyik belirtileri veren iyi huylu tü-
mörleri.
3. Şiddetli dismenore, orta derecede anemi doğuran, menorajiler yapan uterus
daviasyonları, peri ve parametrik apseler.
4) Tedaviye direnen, ruhsal belirti yapmayan, orta derecede vazomotor bozuk-
lukları, hafif hipertansiyonlu klimakterium`a bağlı belirtiler.
5. Korse kullanmayı gerektiren, ileri derecede karın duvarı diyastazı.
6. Tedaviye direnen, orta derecede anemi doğuran, hormonal hipermenoreler.
7. Tedavi görmüş ve nüksetmemiş, genital sistemin iyi ve kötü huylu tümörle-
ri.
C) 56 ncı maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Dış genital organın tedavisi olanaksız kötü huylu tümörleri ve nüksle-
ri, rektovajinal fistülleri.
2. İç genital organın ameliyatı olanaksız tümörleri, tedaviye direnen spesi-
fik iltihapları, nüksetmiş kötü huylu tümörleri.
3. Tedavisi olanaksız, ileri derecede ruhsal belirtiler yapan klimakterium`a
bağlı bozukluklar.
4. Doğumlar sonucu meydana gelmiş, ameliyatla tedavisi olanaksız karın duva-
rının ileri derecedeki diyastazı.
Dikkat (Devamı 2391 inci sayfadadır.)
YÖNETMELİKLER, AĞUSTOS 1993 (Ek - 16)
2390 - 2
KAS VE İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARl
Madde 57 - A) 1. Silah kullanmaya engel olmayan beden hareket ve vazifeleri-
ni bozmayan üst ve alt tarafların hafif şekil bozuklukları, hastalıkları, (Kübi-
tüs varus, koksa vara, koksa valga, genu valgum, genu varum, tibial torsiyon,
konjenital boğumlar v.b. şekil 1).
B) 1. Beden hareket ve vazifelerini bozan ve ameliyatla düzeltilmeyen üst ve
alt tarafların şekil bozuklukları, A diliminde belirtilen hastalıklar ve bacak
ekseninin (Spina ilyaka anterior, patella, ayağın ikinci parmaktan geçen ekseni)
ileri derecedeki şekil bozuklukları.
C) 57 nci Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) 1. Diz üstü ve dirsek üstü amputasyon veya diz ve dirsek eklemleri hizası
dahil daha üst bölümlerden dezartikülasyon.
2. Diz altı ya da dirsek altı amputasyon dezartikülasyon.
3. Kol ya da bacaklardan birinin ya da bir bölümünün anadan doğma yokluğu
ya da vazife bakımından anadan doğma ya da edinsel bir hastalık sekeli ile yok
hükmünde olması.
4. Travmatik bir nedenle oluşmuş üst ya da alt taraflarından birinin yok
hükmünde fonksiyon
kaybı.
Madde 58 - A) 1. Beden hareket ve vazifelerini bozmayan büyük eklemlerin ye-
rine konmuş çıkığı ya da hafif şekil bozukluğu, önemsiz derecede yapışıklıklar
(Normal hareket açısı toplamının 1/4 (dahil) kadarının azalması) (Eklemlerin
normal hareket açısı Şekil-2, 3, 4, 5 te gösterilmiştir).
2. Üst ve alt taraf flanks ve flankslar arası eklemlerin iyileşmiş, beden
hareket ve vazifelerini bozmayacak derecedeki iltihap sekelleri.
3. Beden hareket ve fonksiyonlarını bozmayan, hayat için tehlike gösterme-
yen, kemik ve yumuşak dokular içinde yabancı cisimler.
B) Beden hareket ve vazifelerini bozan:
1. Üst tarafın büyük eklemlerinin (omuz, dirsek ve el bileği) sık sık nükse-
den habitüel çıkığı, yarım yapışıklığı, normal hareket açısının 1/4 (hariç) ile
1/2 (dahil)`sine kadar hareket noksanlığı ya da gevşekliği.
2. Alt taraf büyük eklemlerin (kalça, diz ve ayak bileği) hareketlerinde 1/2
nisbetinde noksanlık yapan eski çıkıkları, yarım yapışıklıkları ya da diğer has-
talık sekelleri ameliyatla düzelmesi olanaksız gevşek eklem, sık nükseden, ame-
liyatla tedavisi olanaksız tüberküloza bağlı olmayan hidropslar.
3. Ameliyatla çıkarılamayan (Omuz, dirsek, el bileği, kalça, diz ve bileğin-
de) ve eklem hareketlerini en az 1/2 oranında azaltan eklem faresi (Korpora li-
bera), yabancı cisimler.
4. Üst ve alt taraf falanks ve falankslar arası eklemlerin askerlik görevine
engel olacak derecede olan spesifik ve nonspesifik iltihap sekelleri.
5. Beden hareket ve fonksiyonlarını bozan ya da hayat için tehlike gösteren
yumuşak dokuların, organların ve kemiklerin içindeki ameliyatla çıkarılmayan ya-
bancı cisimler.
6. (Değişik: 11/1/2000 - 2000/34 K.) Üst veya alt taraf eklemlerin parsiyel
ya da total protezle düzeltilmiş lezyonları.
7. Henüz sekel halini almamış, deformite yapmamış olmakla birlikte üst veya
alt taraf eklemlerin bir veya birden fazla sayıda tutmuş, kesin tedavisi olmayan
kronik, progressif enflamatuar, spesifik veya nonspesifik romatizmal hastalık-
lar.
8. (ek: 30/1/1997-97/9106 K.) Üst ve alt taraf büyük eklemlerin beden hare-
ket ve vazifelerini bozan aseptik nekroz sekelleri ve geniş eklem yüzü harabi-
yetleri.
C) 58 nci Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri.
D) Beden hareket ve vazifelerini ileri derecede bozan:
1. Üst ve alt taraf büyük eklemlerinin yerine konmamış eski çıkığı, eklem
hareketlerini yarıdan fazla azaltan ya da yürümeyi önemli derecede bozan yapı-
şıklılığı, gevşekliği.
2. Üst ya da alt taraf büyük eklemlerinin giderilmesi olanaksız, eski asep-
tik nekrozu, spesifik ve nonspesifik romatizmal iltihap sekelleri,
3. (Değişik: 11/1/2000 - 2000/34 K.) Üst veya alt taraf büyük eklemlerin
parsiyal ya da total protezle düzeltilmiş lezyonları.
Madde 59 - (Değişik: 30/1/1997 - 97/9106 K.)
A) 1. Üst ve alt tarafın beden hareket ve vazifelerini bozmayan: kemikle-
rin soliter çıkıntıları, soliter iyi huylu tümörleri, edinsel ya da doğmalık
şekil ve yapı bozuklukları, spesifik ya da nonspesifik romatizmal kemik iltihap
sekelleri.
2. Üst ve alt tarafın beden hareket ve vazifelerini bozmayan; boyu 170 san-
timetreden kısa olanlarda üst tarafta 3 cm. (3 cm. dahil)`ye kadar, boyu 170
santimetre ve daha uzun olanlarda 4 cm. ( 4 cm. dahil)`ye kadar olan uzama ya da
kısalmalar.
3. Üst ve alt tarafın beden hareket ve vazifelerini bozmayan; boyu 170 san-
timetreden kısa olanlarda alt tarafta 3 cm. (3 cm. dahil)`ye kadar, boyu 170
santimetre ve daha uzun olanlarda 4 cm. (4 cm dahil)`ye kadar olan uzama ya da
kısalmalar.
B) 1. Beden hareket ve vazifelerini bozan; boyu 170 santimetreden kısa olan-
larda üst tarafta 3 cm (3 cm.hariç)`den 5 cm. (5 cm. dahil)`ye kadar, 170 santi-
metre ve daha uzun olanlarda 4 cm. (4 cm. hariç)`den 6 cm. (6 cm.dahil)`ye ka-
dar uzama ya da kısalmalar.
2. Beden hareket ve vazifelerini bozan; boyu 170 santimetreden kısa olanlar-
da alt tarafta 3 cm. (3 cm. hariç)`den 4 cm. (4 cm. dahil)`ye kadar, boyu 170
santimetre ve daha uzun olanlarda 4 cm. (4 cm. hariç)`den 5 cm. (5 cm.dahil)`ye
kadar uzalma ya da kısalmalar.
3. Beden hareket ve vazifelerini bozan; aktivitesi durmuş, hafif sekel bı-
rakmış spesifik, nonspesifik ve romatizmal iltihap sekelleri.
4. Beden hareket ve vazifelerini bozan; fena tedavi edilmiş kemik kırıkla-
rı sonucu meydana gelen sekeller, şekil bozuklukları.
C) 59. Maddenin A, B ve D dilimlerindeki hastalık ve arızaların tedavi ve
nekahat halleri, tedavi altındaki kemik kırıkları.
D) 1. Beden hareket ve faaliyetlerini ileri derecede bozan; fena tedavi
edilmiş kemik kırıkları sonucu meydana gelen sekeller, şekil bozuklukları,
yalancı eklem.
2. Beden hareket ve faaliyetlerini ileri derecede bozan; 59 uncu maddenin
B diliminin (1) numaralı fıkrasında gösterilen rakamlardan daha fazla uzama
ya da kısalmalar.
3. Beden hareket ve faaliyetlerini ileri derecede bozan; 59 uncu maddenin
B diliminin (2) numaralı fıkrasında gösterilen rakamlardan daha fazla uzama
ya da kısalmalar.
4. Beden hareket ve faaliyetlerini ileri derecede bozan; kötü huylu kemik
tümörleri, kemiklerin mültipl iyi huylu tümörleri, ameliyatla tedavi edildiği
halde iki kezden fazla nüks eden soliter iyi huylu kemik tümörleri.
5. Beden hareket ve faaliyetlerini ileri derecede bozan; uzun kemiklerin
(Femur, tıbıa, humerus, radius, ulne) tüberkülozu ve diğer kemiklerin tedavisi
olanaksız, spesifik romatizmal nonspesifik iltihapları ve sekelleri.
