Arama

Anlam Genişlemesi Nedir? - Tek Mesaj #1

ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
10 Mart 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Anlam Genişlemesi
MsXLabs.org

Bir varlığın bir türünü anlatan, kullanılış alanları sınırlı olan sözcüklerin zamanla o varlığın bütününü, bütün türlerini anlatır duruma gelmesine, daha geniş alanlar­da kullanılmaya başlanmasına “anlam genişlemesi” denir.
  • Örneğin, Türkçede “ödül” sözcüğü eskiden sadece “güreşlerde kazananlara verilen bir mükâfat” anla­mında kullanılırken, günümüzde “her türden yarışma sonunda verilen mükâfat” için kullanılmaktadır.
Öte yandan kimi sözcükler zamanla yeni anlamlar ka­zanabilir. Buna da “anlam genişlemesi” denir. Bu tür sözcükler çok anlamlıdır.
  • Örneğin, “yüz” sözcüğünün ilk anlamı “surat’tır. An­cak bu sözcük, zamanla suyun yüzü (yüzey), evin ön yüzü (taraf, cephe), yorgan yüzü (bir şeyin görünen bölümünü kaplamakta kullanılan kumaş) anlamlarını da kazanarak anlam genişlemesine uğramıştır.
  • Yine “tatlı olmayan” anlamında kullanılan “acı” söz­cüğü acı yeşil (koyu), çok acı çekti (ıstırap) anlamların­da kullanılmaya başlanmış, dolayısıyla sözcük birden çok anlamı ifade etmeye başlamıştır.
Buradan da anlaşılacağı üzere sözcüklerin bazıları tek anlamlı, bazıları da çok anlamlıdır.

Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!