DUDAKLI AYI» (Melursus), ayaklarını sürüyerek ağır ağır yol alması sebebiyle, «tembel ayı» diye de adlandırılır. Fakat bir düşmanıyla karşılaşmaya görsün, o zaman yarışta değme inşam geride bırakır. Gerekince sağlam pençeleriyle silâhlı iyi bir dövüşçü olur:
Dudaklı ayı'nın vatanı Seylân ile Hindistan'dır. 150 santim uzunluğunda, 100 kilo ağırlığında ve omuz hizasında 60 santim veya daha boyludur. Ekseri ayılardan daha uzun kuyruğu varsa da, 7,5 santimlik bir kuyruk gene de pek uîun sayılmaz. Bu ayının hayli uzun siyah tüylü postuyla darmadağın bir görünüşü vardır. Göğsünde beyazımsı bir hilâl dikkati çeker. Burnu da beyazımsıdır.
Dudaklı ayı ağaca tırmanmakta ustadır. Meyva ve bal sever. Aile adı «Melursus» zaten «bal ayısı» anlamına gelir. Bu ayı bal için en yüksek ağaçlara tırmanır. Yerde de kendine türlü yiyecekler bulur. Küçük kemirgenler, kurtçuklar, *** böcekleri, şeker kamışı ve boş midesini doldurabilecek her şeyi yer.
Beyaz karıncalar da dudaklı ayı' nm sevdiği yiyeceklerden biridir. Bunları avlamak için özel bir tertibatı bile vardır. Önce beyaz karın calarm yuvasını bularak kazar ve karıncaları dışarı çıkartır. Sonra da, kaçışan avlarını uzun ve oynak dudaklarının yardımıyla ağzına atar. Her nasılsa dudaklarından kaçabilmiş karıncalar olursa, onları uzun diliyle yakalar.
Dudaklı ayı'nın ini kayaların arasındaki bir oyuktur. Çoğu zaman yalnız yaşarsa da, özellikle üreme zamanlarında küçük aile grupları halinde görülür. Yavrular kör olarak doğar ve üç hafta kadar bu durumda kalır. Görmeye başladıktan sonra anneleriyle gezintilere çıkar ve çok kere sırtında, omuzlarındaki sık tüy kümelerine tutunarak yol alırlar. Yavrular tam manasıyla olgunlaşıncaya kadar iki, üç yıl anne leriyle kalırlar.
Dudaklı ayı yavruyken hoş bir evcil hayvan olabilirse de, yaşı ilerledikçe huysuzlaşır. Bir dudaklı ayı hayvanat bahçesinde 21 yıl, bir başkası ise 18 yıl yaşamıştı.