Eş Zamanlı Mühendislik
3. Eş Zamanlı Mühendislik ve Yalın Üretim
Yalın üretim; yapısında hiçbir gereksiz unsur taşımayan ve hata, maliyet, stok, işçilik, geliştirme süreci, üretim alanı, fire, müşteri memnuniyetsizliği gibi unsurların en aza indirgendiği üretim sistemi olarak tanımlanmaktadır.
Kısaca yalın üretim, “En az kaynakla, en kısa zamanda, en ucuz ve hatasız üretimi, müşteri talebine bire bir uyacak, yanıt verebilecek şekilde, israfsız ya da en az israfla ve tüm üretim faktörlerini en esnek şekilde kullanıp potansiyellerinin tümünden yararlanıp nasıl gerçekleştiririz?”
arayışının bir sonucudur.
Yalın üretim modeli eş zamanlı mühendislik, tam zamanında üretim, toplam kalite yönetimi (TKY), sürekli artan gelişme (Kaizen) temel unsurlarına dayanmaktadır.
Yalın üretimin eş zamanlı mühendislik ile ilişkisi şöyledir:
Ürün tasarımı ve üretimi, fiziksel olarak ve zaman yönünden birbirinden ayrılmamıştır. Bir ürün geliştirme ekibinde, tasarımcı ve üretici arasında yüz yüze işbirliği yapılarak tüm hususlar birleştirilmekte ve uyumlu hale getirilmektedir. Böylelikle, zaman ve materyal israfı önlenmektedir.
4. Eş Zamanlı Mühendisliğin Amaçları
Eş zamanlı mühendisliğin amacı, en düşük maliyetle ve en yüksek kalitede, bir ürünü en kısa sürede piyasaya sunabilmek için ürün ve süreçlerin eş zamanlı tasarımının yapılmasıdır. Bir şekilde ifade edecek olursak müşterilerin istek ve beklentilerine uygun üretim yapabilmek için organizasyondaki tüm süreçlerin birlikte ve eş zamanlı ele alınması önerilmektedir.
Bu durumda eş zamanlı mühendisliğin temel amaçları;
- Toplam ürünün yaşam çevrim zamanının minimizasyonu,
- Kalitenin maksimize edilmesi,
- Tedarik zamanının azaltılması,
- Daha düşük maliyetler,
- Ürün ve proses tasarımının yatırım ile birlikte entegre edilmesi,
- Malzeme maliyetlerinin en aza indirilmesi veya malzeme ve işlerin optimum seçiminin yapılmasıdır.
5. Eş Zamanlı Mühendisliği Etkileyen Faktörler
Şekil 5.1. Eş Zamanlı Mühendisliği etkileyen faktörler
Eş zamanlı mühendisliğin dört temel öğesi vardır.
1. Eşzamanlılık (Concurrence): Ürün ve süreç tasarımı paralel ilerler ve aynı zamanda oluşur
2. Kısıtlar (Constraints): Süreç kısıtları ürün tasarımının bir parçasıdır.
3. Koordinasyon (Co-ordination): Ürün ve süreçler etkin olabilmek için koordine edilmelidir.
4. Uyuşma (Consensus): Kararlar bütün takımın katılımıyla alınmalıdır.
Dolayısıyla ortak birtakım amaçlara sahip olunmalıdır. Eş zamanlı mühendislik sayesinde karar verme sorumluluğu örgütün en alttan üstte kadar her kademesinde vardır ve sorun çıktığında bilgi alışverişi tüm birimler arasında mümkündür.
6. Eş Zamanlı Mühendisliğin Fayda ve Avantajları
Eş zamanlı mühendislik sürecinin başlangıç aşamasının tamamlanması genellikle fazla zaman ve insan enerjisi gerektirmektedir. Buna rağmen az değişiklik gerektiren bir tasarım sağlamakla beraber nihai ürün daha ekonomik olmakta ve ürünün pazara sürülmesine kadar geçen zamanda tasarruf sağlamaktadır.
Bunun dışında eş zamanlı mühendislik:
- İşletmenin rekabet gücünü arttırır.
- Ürünün geri bildirim zamanı kısalır, dolayısıyla pazara sunum süresi kısalır.
- Tasarım öncesinden başlayarak üretim ve kalite departmanlarının tasarlanan ürünle ilgili, kalite verilerinin tasarıma aksettirilmesi, üretimde hataların ortaya çıkma riskini ve kalitesiz ürün imalatını engeller.
- Düşük üretim maliyetiyle ürün ve hizmetlerin üretilmesini sağlar. Ayrıca ürün akışının hızlı ve düzenli hale getirilmesiyle işlem zamanı kısalır.
- CE çalışmasının tasarım aşamasında bilgisayar destekli simülasyonların kullanılmasıyla geliştirilen tasarımların test edilmesi mümkün olur. Böylece hatalı prototip üretime girmeden önce düzeltilir.
- Herhangi bir yanlış tasarım düşüncesi, fazla mühendislik zamanı boşa harcanan üretimin ilk safhalarında test edilir.
- Sıkça tekrarlanan ürün spesifikasyonlarından sapmalar önlenebilir.
- Son anda duyulacak pişmanlıklara son verilir.
Bu avantajlara ek olarak CE çalışmasının istatistiksel getirileri aşağıdaki gibidir:
- Ürün Geliştirme: % 30 - % 70 daha az
- Mühendislik Değişiklikleri: % 65 - % 90 daha kısa
- Pazara Sunum Süresi: % 20 - % 90 daha çabuk
- Toplam Kalite: % 200 - % 600 daha yüksek
- Yatırım Karlılığı: % 20 - % 120 daha karlı
