Dış Kuvvetler
Yeryüzündeki engebeleri düzleştirmeye çalışan etkenlerdir. Yeryüzü ve yeraltı suları, hava ve canlılar etkiyen dış kuvvetlerdir.
Suların etkisi: Akarsular; delta oluşumu ve körfezlerin dolmasına, deniz dalgaları; kıyıların aşınmasına, suda çözünen kimyasal maddeler; sarkıt ve dikit oluşmasına ve dolayısıyla mağaraların yok olmasına neden olur. Toprağın sürüklenip götürülmesi olayına erozyon denir. Toprağın verimli üst katmanları, korunmazsa su ile aşınarak deniz ve göllere sürüklenerek erozyona uğrar.
Havanın etkisi: Kayalar gündüzleri sıcaklık etkisiyle genleşir, geceleri de soğuyarak büzülür, bu nedenle de parçalanırlar. Hızlı esen rüzgar bu parçaları sürükleyerek çukurları doldurur.
Canlıların etkisi Bitkiler kökleri ile kayaları çatlatır. Bazı hayvanlar yuva yapmak için toprağı kazar. İnsanlar tüneller, geçitler açarak yeryüzü şekline etki ederler.
İç Kuvvetler
Dış kuvvetlere zıt yönde iş görüp, yeryüzünün düzlüğünü bozan, engebelerin oluşmasını sağlayan etkenlerdir. Volkanlar, depremler iç kuvvetlerdir.
Volkanlar (Yanardağlar): Kızgın magmanın taşküredeki çatlaklardan yüzeye çıktığı açıklığa volkan denir. Volkandan çıkan lavlar çevreye yayılır, soğuyarak katılaşır. Bu olay yıllarca devam edebilir.
Depremler: Yerkabuğunda görülen hareketlerdir. Birdenbire ve şiddetli olan yerkabuğu hareketlerine deprem (yer sarsıntısı) denir