Endemik Nedir?

Endemik (Tıp)
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Endemik terimi, eski Yunanca'da en: içinde + demos: insanlar, sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir. Bir sıfat olan endemik belirli bir nüfus içinde her zaman var olan bir hastalığı tanımlamak için kullanılan terimdir. Endemi ve andemik olarak da anılır. Epidemiyolojik bir terim olarak, şayet bulaşıcı bir hastalık dışarıdan her hangi bir etki olmadan belli bir populasyonda varlığını sürdürebiliyorsa, bu hastalığın populasyonda endemik olduğu söylenir. Örneğin İngiltere'de, suçiçeği hastalığı endemik olmasına rağmen (populasyonda sabit oranda), sıtma endemik değildir. Her yıl, İngiltere'de dışarıdan bulaşan bir kaç sıtma vakası görülmesine karşın, populasyon içinde kalıcı bir şekilde aktarımı mümkün değildir. Çünkü bu hastalığı insandan insana taşıyabilecek Anopheles cinsi sivrisinekler mevcut değildir.
Bulaşıcı bir hastalığın endemik olması için o hastalıktan etkilenen her bir insanın hastalığı ortalama olarak bir kişiye bulaştırması gereklidir. Hastalığa karşı hassas bir populasyon için, bu hastalığın temel reprodüksiyon sayısının (R0) 1'e eşit olması gereklidir. Hastalığa karşı bağışıklık kazanmış bireyleri de içeren bir populasyon için, temel reproduksiyon sayısının hastalığa karşı hassas bireylerin oranıyla [S] çarpımı 1'e eşit olmalıdır. Hastalığın endemik sabit halde olması için:

Bu şekilde hastalık populasyondan silinmediği gibi etkilenen insanların oranı da geometrik şekilde artmaz ve bu hastalığın endemik olduğu söylenir. Epidemi(salgın) olarak başlayan bir hastalık, ya belli bir süre sonra etkisini tamamiyle yitirir (İleriki tarihlerde tekrar tekrar ortaya çıkma ihtimali mevcuttur.) ya da endemik hale gelir. Sonucun nasıl olacağı hastalığın ölümcüllüğü ve bulaşma yolları gibi çesitli etmenlere bağlıdır.
AIDS hastalığının Afrika'da endemik olduğu ifadesi daha çok sözün gelişiyle kullanılmaktadır ve AIDS'in bu bölgede bulunduğu ima edilmektedir. Afrika'daki AIDS vakalarının halen daha artması nedeniyle, bu hastalığın endemik değil ancak epidemik olduğunu söylenebilir.

MsXLabs Üye Girişi