François de La Rochefoucauld
Fransız yazar. Doğumu: 15 Eylül 1613, Paris-Fransa Ölümü : 17 Mart 1680, Paris-Fransa Fransa’nın çok eski ve soylu bir ailesinden gelen Fransız yazar François de La Rochefoucauld, yazdığı özdeyişler ve nüktelerle bilinir. Genel insan davranışlarını; bencillik, ikiyüzlülük ve zayıflık (güçsüzlük) olarak ayırmıştır. Onun kötümserliği aslında çok demokratiktir; ona göre herkes günahkardır. Lord Chesterfield, Schopenhauer, Thomas Hardy, Friedrich Nietzsche, Stendhal, ve André Gide gibi yazarlar onun bu düşüncelerinden etkilenmiş ve beslenmişlerdir. “Kinimiz büyüdükçe, kin beslediğimiz kimseden daha küçülürüz.” François La Rochefoucauld’ın 1628 yılında evlendiği Andrée de Vivonne’den sekiz çocuğu olur. Babasının da etkisiyle (gençliğinde) orduya katılır; İtalya, Hollanda (1635-36), Rocroi (1643) ve Gravelines (1644) da görev alır. Mardyke kuşatmasında defalarca ağır yaralanmış olan La Rochefoucauld, dönemin önde gelenlerinden Kardinal Richelieu karşıtı olması nedeniyle devrinin siyasi entrikalarında önemli roller oynar. Bu nedenle 1639 ile 1642 yılları arasında sürgün ve hapis hayatı yaşamıştır. Sekiz gün kadar da dönemin adıyla ünlü Bastille zindanlarına atılmış, daha sonra da Verteuil’e sürülmüştür. 1648-52 yılları arasında Kardinal Mazarin’e karşı olan ayaklanmaya katılmıştır. 1650 yılında babasının ölümüyle Dük de Rochefoucauld ünvanını aldı. “İnsanların çoğu için teşekkür, sadece daha büyük yardımlar için gizli bir umuttur.” La Rochefoucauld 1652’de Saint-Antoine’de yapılan bir savaşta neredeyse kör olmasına neden olacak bir yaralanma sonucu Lüksemburg’a kaçar. Fransa’ya geri dönmesine izin verildiğinde, politik yaşamından uzaklaşarak kendini edebiyata adar. “Bütün tutkular bize suç işletir ama, bizi en gülünç hatalara düşüren aşktır.” Çok üretken bir yazar olmasına rağmen sadece iki eseri basılmıştır. Bunlar; “MÉMOIRES” (1664) ve daha çok “MAXIMES” (Özdeyişler) olarak bilinen “RÉFLEXIONS, OU SENTENCES ET MAXIMES MORALE” (1665) (Düşünceler ya da Hikmetler ve Ahlakî Özdeyişler). “Maximes” adlı eseri La Rochefoucauld hayattayken korsan baskısı da dahil beş baskı yapar. La Rouchefoucauld ölene kadar yakın arkadaşı olan Fransız romancılığının yenilikçi yazarlarından Madam Fayette ile birlikte çalışır. Fransız edebiyatına “özdeyiş” türünü sokan yazar 17 Mart 1680 yılında uzunca süre acı çekmesine neden olan bir hastalık sonucu hayata gözlerini yumar. “Düşman isterseniz dostlarınızı geçmeye çalışınız. Dost isterseniz , bırakın , dostlarınız sizi geçsin.” Eserleri: * APOLOGIE DE M. LE PRINCE DE MARCILLAC, 1949 * MÉMOIRES, 1662 - The Memoirs * RÉFLEXIONS, OU SENTENCES ET MAXIMES MORALE, 1664 - Maximes - Mietelmiä * ŒUVRES COMPLÈTES, 1868-83 * LA JUSTIFICATION DE L’AMOUR, 1971 * OEUVRES COMPLÈTES, 1957 Özlü Sözleri: Huzuru kendi içimizde bulamazsak başka yerde aramak boştur. İnsanların mutlulukları ya da mutsuzlukları, kaderin olduğu kadar da karakterlerinin eseridir. Yanıldığını asla kabul etmeyenler, en çok yanılanlardır. Yaşlanmasını bilen pek az insan vardır. Düşman isterseniz dostlarınızı geçmeye çalışınız. Dost isterseniz , bırakın , dostlarınız sizi geçsin. Bir adamın değeri, büyük yetenekleriyle değil, onları nasıl kullandığına bakılarak ölçülmelidir. Öyle kusurlar vardır ki, büyük yetenekleri meydana getirirler. 
