Turp (Raphanus sativus)

Turp (Raphanus sativus), Brassicaceae (turpgillerden), yaprakları tüylü, çiçekleri beyaz, sarı, mor renkli bir bitkidir.
Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Plantae
  • Bölüm: Magnoliophyta
    • Sınıf: Magnoliopsida
      • Takım: Brassicales
        • Familya: Brassicaceae
          • Cins: Raphanus
            • Tür: R. sativus

Turp

alt yaprakları yayvan ve genişçe, üst yaprakları tırtıklı ya da çentikli olan tüylü bir otsu bitkidir.

Çiçeklerinde çanakyapraklar dik. bunlardan dipteki ikisi kıvrıktır Taçyapraklar mor, beyaz ya da sarıdır; meyvesi hardaladır. Yabanilerinde kökler tozıkkök tipinde, bahçe turplarında yumru tipindedir.

Turplar, kökün olgunlaşması için gerekli süreye ve biçimine göre sınıflandırılır.
1. ilkbahar türleri;
2. yaz türleri;
3. kışlık türler.
Her türün uzun ya da yuvarlak köklü çeşitleri vardır, ilkbahar turpları 20-30 günde olgunlaşır, fakat özelliklerini uzun zaman koruyamaz. Yazlık türler 35-40, kışlıklar 60 günde olgunlaşır ve özelliklerini daha uzun süre korurlar. Türkiye'de üretilen çeşitler, ilkbaharda yetişen ufak fındık turplarıyla çeşitli boy, renk ve biçimde beyaz, boz, kırmızı turplardır. Bunlar arasında aşağıdaki çeşitleri sayabiliriz: fındık turplardan, Saxa, çok erkenci beyaz etli” kırmızı; Excelsior erkenci ve lezzetli; Wurzburger, kırmızı, iri, beyaz sert etli az baharlı; Hatif France, erkenci, yuvarlak, kabuğu kırmızı beyaz; Record, üçte biri kırmızı, üçte ikisi beyaz, iri turplardan kestane turpu yaz turpudur, çok çeşitlidir, yuvarlak, uzun, koni biçiminde olabilir; kara turp güze doğru ekilen baharlı bir turptur, kabuğu siyahtır, uzun koni biçiminde olanı da vardır. Beyaz etli uzun kırmızı turp, güney bölgelerimizde İzmir, Manisa, Muğla, Aydın, Hatay, Adana yörelerinde yaygın olarak yetiştirilir.

Turp genellikle rendelenerek ya da dilinerek çiğ yenir, salataya doğranır. Değişik orandaki baharlı lezzetiyle iştah açıcıdır. C vitamini açısından zengindir.
Turpun olgun tohumları sabit bir yağ (% 35-50) ve glikorafanin diye bir glikozit içerir. Bu tohumlar Avrupa'da tanınmasa da Osmanlı tababetinde geniş bir kullanım alanı bulmuştur Birçok macunun bileşimine girer. Uyarıcı, iştah açıcı, safra söktürücü ve mikroplann üremesini önleyici etkileri vardır. Mısır'da Keops ehramının yapımı sırasında salgın hastalıklardan korumak için işçilere soğan, sarmısakla birlikte turp yedirildiği bilinmektedir.

BAKINIZ:
Turp Yetiştiriciliği
Turp ve Sağlık için Faydaları