Cezayir Menekşesi (Vinca)
MsXLabs.org & Temel Britannica
Cezayir menekşesi, Apocynaceae familyasından Vinca cinsini oluşturan yer örtücü bahçe bitki türlerinin ortak adıdır.
Yaprakları yaz kış dökülmez ve karşılıklı şekilde dizili bulunurlar. Mor, eflatun, beyaz renkte çiçekleri vardır. Çiçek yaprakları beş parçalıdır. Ilıman iklimde, nemli ve ışık alan yerlerde gelişir. Toprağı besin maddelerince zengin olmalıdır. Bahçede grup olarak yetiştirilebilir. Avrupa, Kafkaslar ve Türkiye'de doğal olarak yetişen türleri vardır.
Kök salar ve saldığı yerde yeni bir bitki oluşturur. Geniş ve üstüne basılmayan mekanlarda, çok güneş ihtiyacı duymadan yeşil bölgeler oluşturmada kullanılabilir.
Büyük Cezayir menekşesi (Vinca major)
Bilimsel sınıflandırma
- Alem: Plantae (Bitkiler)
- Bölüm: Magnoliophyta(Kapalı tohumlular)
- Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler)
- Takım: Gentianales
- Familya: Apocynaceae
- Cins: Vinca L.
- Türler
- Orta Cezayir menekşesi (Vinca difformis)
- Otsu Cezayir menekşesi (Vinca herbacea) Türkiye
- Büyük Cezayir menekşesi (Vinca major) Türkiye
- Küçük Cezayir menekşesi (Vinca minor) Türkiye
Cezayir menekşesi, zakkumgiller familyasından birkaç tür bitkinin ortak adıdır. Hepsi de Vinca cinsi içinde yer alan Cezayir menekşesi türlerinden bazıları sürünücü ve çokyıllıktır; bazıları ise yukarı doğru büyüyen biryıllık bitkilerdir. En yaygın üç türden biri olan küçük Cezayir menekşesinin (Vinca minör) anayurdu Avrupa'dır. Kısa saplı, oval ve parlak yeşil yaprakları kışın dökülmez. Toprak üzerinde sürünen dalları birbirine girerek hasır gibi bir görünüm oluşturan bu tür ilkbahar başlarında mavi çiçekler açar. Sürünücü özelliği ve güzel çiçekleri yüzünden küçük Cezayir menekşesi mezarların üzerini süslemekte kullanılır ve belki de çokyıllık oluşu yüzünden sonsuz yaşamın simgesi sayılır. Büyük Cezayir menekşesi (Vinca majör) de Avrupa kökenlidir. Oldukça uzayan bir sarılıcı bitki olan bu türün çiçekleri morumsu mavi, yuvarlakça yapraklan çoğunlukla beyaz kenarlıdır. Çiçekçiler bu türü pencere önü çiçeklikleri için yetiştirirler. Madagaskar Cezayir menekşesi (Vinca rosea) öteki türlerin tersine sarılıcı ya da sürünücü değil, yukarı doğru büyüyen bir bitkidir. Genellikle 45 santimetreden kısa olan boyuyla küçük bir çalı görünümündedir. Yaz ve sonbahar boyunca bitkinin üzeri kırmızı, pembe ya da beyaz çiçeklerle kaplıdır. Cezayir menekşesi gölgeli yerlerde iyi yetişir. Sürünücü türlerin gövdesi toprağa değdiği yerlerde köklenir. Bu yeni gövdeler kesilip toprağa daldırılarak bitki çoğaltılır. Bu yönteme "daldırma" denir. Biryıllık olan Madagaskar cezayirmenekşesi ise tohumdan yetiştirilir. Cezayir menekşesinin bazı bölümleri lösemi ve yara tedavisinde, ayrıca ana sütünü kesmek ve akan kanı dindirmek için kullanılır.
