Kangurugiller (Macropodidae)
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Doğunun gri dev kangurusu (Macropus giganteus)

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
  • Şube: Chordata (Kordalılar)
    • Sınıf: Mammalia (Memeliler)
      • Alt sınıf: Metatheria (Keseliler)
        • Üst takım: Australidelphia (Avustralya keselileri)
          • Takım: Diprotodontia (İki ön dişliler)
            • Familya: Macropodidae (Kangurugiller), Gray 1821
              • Cinsler
                • Ağaç kanguruları (Dendrolagus)
                • Çalı kanguruları (Dorcopsis ve Dorcopsulus)
                • Tavşan kanguruları (Lagorchestes)
                • Tasmalı tavşan kangurusu (Lagostrophus)
                • Macropus (Dev kangurular, Dağ kanguruları
                • ve Volabiler)
                • Dikenli kangurular (Onychogalea)
                • Kaya kanguruları (Petrogale)
                • Kısakuyruklu kanguru (Setonix)
                • Filander (Thylogale)
                • Bataklık volabisi (Wallabia)

Kangurugiller (Macropodidae), iki ön dişli bir keseli familyası. En çok tanılan keseliler olmakla birlikte, Avustralya faunasının en tipik temsilcileridir. Modern zoolojide artık yanlız bir familya olarak kabul edilen Sıçankangurusugillerden daha iyi ayırt edilebilinmeleri için Asıl Kangurugiller de denilir.

Özellikleri
Kangurugillerin en çok dikkati çeken ortak özelliği, arka bacaklarının ön bacaklarından çok daha büyük olmasıdır. Ancak bazı türler hoplayarak ilerlemeyi bırakıp ağaçlarda yaşamaya başlamıştır ve bu türlerde ön ve arka bacakların büyüklüğü arasındaki fark daha azdır. Dengeyi sağlamak için veya da destek olarak kullandıkları kuyrukları daima uzun, kaslı ve çoğunlukla tüylü olur. Familyaya mensup türlerin vücut yapısı birbirine çok benzese de ölçüleri çok farklıdır. Kafaları küçük ve uzundur. Geri geri gidemeyen tek hayvandır.
Bitki koparıp yemek ve destek almak için kullandıkları ön ayaklarında beş parmakları vardır. Arka ayaklarında ise baş parmak eksiktir. İkinci ve üçüncü parmak ise birleşmiştir.

Kangurular yavaş ilerlerken tüm dört ayaklarını ve kuyruklarını kullanırlar.

Yayılım
Kangurugiller Avustralya'da, Yeni Gine'de, Tazmanya'da ve yakınlarda bulunan adalarda yaşar.

Yaşam Şekli
Kangurugiller birbirinden farklı tabitatlarda yaşar: Çalılık bölgelerde yaşayanlar, dağlık bölgelerde yaşayanlar ve hatta ağaçlarda yaşayanları vardır. Genelde gece aktif olurlar, ancak bazı zamanlarda gündüzleri de rastlanabilirler. Çoğu türler belli bir sosyal yapısı olmayan gruplar içerisinde yaşar.
Kangurular gereken hıza göre iki farklı ilerleme yöntemi uygular: Yüksek süratte arka bacakları ile hoplayarak ilerlerler. Kuyruk havada kalır ve dengeyi sağlamak için kullanılır. Bu şekilde 50km/saat hıza ulaşabilirler. Dev kangurular her hoplayışlarında 9 m atlayabilir. Yavaş ilerlerken tüm dört ayaklarını ve kuyruklarını kullanırlar.
Ağaç kanguruları hoplamaz ama çok iyi tırmanır. Kısa kuyruklu Quokka'lar ve Filander daima dört ayak üzerinde gider.

Beslenme
Kangurugiller otoburdur. Yaşadıkları bölgeye göre farklı bitkilerden beslenirler. Diğer kıtalarda, doğada çift toynaklıların doldurduğu yeri Avustralya'da kangurugiller doldurur. Hatta sindirim sistemleri bile onlarınki gibi, özel mikroorganizmaların yardımı ile zor sindirilen bitkileri, bölünmüş mide odalarında sindirmeye yönelik gelişmiştir. Hatta bazen geviş getirirler. Bu iyi gelişmiş sindirim sistemi verimsiz bölgelerde de yaşayabilmelerini sağlar.

Üreme
Dişi kanguruların, içinde dört memeleri olan iyi gelişmiş bir keseleri vardır. Dişi sadece tek bir yavru doğurur (çok nadir 2). Bütün keselilerde olduğu gibi kangurugillerde de gebelik kısa sürer (20 ila 40 gün) ve yavrular henüz fazla gelişmemiş şekilde doğar. Yavru doğumda ancak 2 cm büyüklükte ve 1 gram ağırlıkta olur. Yavru kendi kendine kesenin içine tırmanır, bir memeye asılır ve memeyi 2 - 3 ay boyunca ağzından bırakmaz. Yaklaşık 6 ay sonra ilk kez keseden dışarı çıkar. 8 aylık olunca artık keseye sığmıyacak kadar büyümüş olur. Bundan sonra süt emebilmek için artık kafasını kesenin içine sokması gerekir, çünkü kanguru yavruları 1 yaşına varana kadar süt ile beslenir.

Sınıflandırma
Kangurugiller 11 cinse ayrılır. Eski sınıflandırmalarda Sıçan kangurusugiller'de bu familyaya sayılırdı. Artık ayrı bir familya olarak kabul edilirler.

• Tasmalı tavşan kangurusu (Lagostrophus fasciatus) en ilkel kanguru türlerinden biridir. Sthenurinae adında ayrı bir alt familyaya konulur..
• Çalı kanguruları (Dorcopsis ve Dorcopsulus cinsleri) Yeni gine'nin tropik ormanlarında yaşarlar.
• Ağaç kanguruları (Dendrolagus) Yeni gine'de ve Kap York adalarında ağaçlarda yaşarlar.
• Kaya kanguruları (Petrogale) dağlık bölgelerde yaşayan orta büyüklükte kangurulardır.
• Filander (Thylogale) kuyruğunda neredyse hiç post yoktur.
• Tavşan kanguruları (Lagorchestes). Adları, tavşanı andıran büyüklükleri ve hoplayışlarından kaynaklanmaktadır.
• Kısakuyruklu kanguru (Setonix brachyurus) kulakları ve kuyruğu diğerlerinde daha kısadır.
• Dikenli kangurular (Onychogalea) kuyruklarının ucunda kemikten bir dikenleri vardır.
• Bataklık volabisi (Wallabia bicolor) Avustralya'nın güneydoğusunda yaşayan küçük bir tür.
• Macropus cinsine ait türler asıl klasik Kanguru profiline uyanları, yani Asıl Kangurulardır: Kızıl dev kangurular, Gri dev kangurular, Dağ kanguruları ve Volabiler.

Cinslerin arasındaki akrabalık dereceleri bu diagram'da gösterilmiştir. Bu diagram 2004 yılında Marcel Cadillo'nun yaptığı birçok araştırmalar sonuncu ortaya sürülmüştür.
[HTML]Kangurugiller (Macropodidae)
├──Lagostrophus (Tasmalı tavşan kangurusu)
└──Macropodinae
├──Çalı kanguruları
│ ├── Dorcopsis
│ └── Dorcopsulus
└──N. N.
├── Dendrolagus (Ağaç kanguruları)
└── N. N.
├── N.N.
│ ├── Petrogale (Kaya kanguruları)
│ └── Thylogale (Filander)
└── N.N.
├── Lagorchestes (Tavşan kanguruları)
└── N.N.
├── Setonix (Kısakuyruklu kanguru)
└── N.N.
├── Onychogalea (Dikenli kangurular)
└── N.N.
├── Macropus (Dev kangurular, Dağ kanguruları ve Volabiler)
└── Wallabia (Bataklık volabileri)[/HTML]

Bataklık volabisi