SÖZLÜ DÖVÜS SANATI (TONGUE FU):
Kung Fu'n un amaci fiziksel bir saldiriyi etkisiz hale getirmek, silahsizlandirmak, ya da caydirmaktir. TONGUE FU'nun amaci ise psikolojik bir saldiriyi etkisiz hale getirmek, silahsizlandirmak ya da caydirmaktir. Öz savunmanin sözlü biçimidir; aci sözler söylemek ya da susup kalmak yerine basvurulabilecek yapici bir seçenektir.
Sözlü dövüs sanatinin asil amaci kendinizi sözlü saldirilara hedef olmaktan koruyacak sekilde nasil güven içinde davranacaginizi ögretmektir. Ama kiskirtildiginizda da bu zihinsel ve dilsel dövüs sanatlarini ustaca kullanarak kendinizi koruyabilmelisiniz.
Tongue Fu sadece adil ya da dürüst olmayan davranislara karsi koymakla ilgili degildir. Ayni zamanda bir yasam felsefesi, hem isinizde hem de disarida herkesle daha iyi geçinmenize yardimci olacak bir iletisim tarzidir. Çatismalari nasil önleyebileceginizi, nasil isbirligi olusturacaginizi ve baskalarina düsüncesiz ve kaba davrandiklarinda nasil nazik kalmayi tercih edebileceginizi ögretir.
Zor insanlarla ugrasmak çok fazla arzu edilen bir durum degildir. Ne var ki bu günlük yasaminizin ayrilmaz bir parçasidir. Tongue Fu fikirleri size anlasmasi zor insanlari ustaca silahsizlandirarak kisisel ve mesleki iliskilerinizi daha az gerilimli ve daha tatmin edici kilmada yardimci olabilir. Son olarak baskalarinin parmaklarin basmadan kendi ayaklariniz üzerinde nasil durabileceginizi, yara almamiza izin vermeden ve kimseyi yaralamadan nasil var olabilecegimizi ögretmeye çalisir.
Sözlü dövüs sanati TONGUE FU;
• Insanlararasi iletisimde husumeti, anlasmazliklari ve yanlis anlamalari uyuma dönüstürmek,
• Sözlü çatismalardan, agiz kavgalarindan ve sinir patlamalarindan kaçinmak,
• Sözümüzü insanlarla huzurlu bir birlikteligin araci haline getirmenin yollarini gösteriyor.
TONGUE FU ile su teknikleri kolaylikla ögrenebiliriz.
• Unutmamiz gereken ve kullanmamiz gereken sözler hangileridir?
• " Haklisiniz" demenin muazzam dönüstürücü gücünden nasil yaralanabiliriz?
• Sözel zorlamalar ile nasil basa çikabiliriz?
• Baskalari bam telimize dokundugunda ne yapabiliriz?
• Onurumuzu koruyarak münakasalardan nasil siyrilabiliriz?
• Ne diyecegimizi bilmedigimizde ne diyebiliriz?
• Susmayi kendi yararimiza nasil kullanabiliriz?
• Duygularimizi nasil kontrol edebiliriz?
• "Baskalarinin yanlislarindan ögrenmeliyiz. Hepsini kendimiz yapacak kadar çok zamanimiz yok."
1. Hissettiklerimizi hiç düsünmeden disari vurmak bir karsitlik ortami yaratir ve olumsuz duygulari tirmandirir. Gerçekte duydugumuz ilk tepkilerimizden yola çikmak her zaman faydadan çok zarar getirir. Bu andan itibaren hedefimiz, konusmadan önce düsünmektir.
2. "Öfkeyle tehlike arasindaki mesafe kildan incedir."
Insanlarin size davranis tarzindan hoslanmiyorsaniz tercih edebileceginiz iki yol vardir. Ya hiç düsünmeden karsilik verirsiniz ve aklinizin bir parçasi onlarda kalir ya da durup düsünerek olaylari onlarin açisindan gözden geçirirsiniz ve akliniz huzur içinde kalir.
3. "Zayiflar hiçbir zaman affedemez, affetmek güçlülere özgüdür."
4. "Bir öfke aninda sabir gösterirsen yüz gün aci çekmekten kurtulursun."
Baska birisinin nezaketsiz davranmasinin nedenini bulmak için gerekli zaman ve çabayi niçin bizim harcamamiz gerekiyor. Gerekiyor, çünkü bu bizim yararimiza olacaktir.
5. Zor insanlar dünyada her zaman olmustur ve olmaya devam edecektir. Virginia Satir "Baska insanlarin sinirli algilamalarinin bizi tanimlamasina izin vermemeliyiz." der. Ayni sekilde kendi sinirli algilamamizin da baska insanlarin tanimlamasina olanak tanimamaliyiz. Sabirsizlik çogu zaman cehaletin bir yan ürünüdür. Sabrimizi sinayan birine ayni sekilde mukabele etmek üzereyken, onu hor görmemizin nedeninin içinde bulundugu duruma iliskin sinirli bilgimiz olabilecegini unutmamaliyiz. Bizi rahatsiz eden birisine bunun faturasina ödetirsek, onunla birlikte biz de bir fatura ödemis oluruz. Bir empati cümlesine basvurmak ise moralimizin önler ve bu bizi kazanani olmayacak bir çatismaya girmekten alikoyacaktir.
"Bir hareketi görmezden gelmek çogu zaman öcünü almaktan daha iyidir."
6. Eger kötü hizmeti tersine çevirme çabalarimiz basarisizlikla sonuçlanirsa önümüzde iki yol vardir. Ya kisinin davranislarinin karsilik vermeye deger olmadigina karar verip aldirmaz ve kendi yolumuza devam ederiz ya da bu kötü davranisi görmezden gelerek destekler duruma düsmekten kaçiniriz.
7. Tongue Fu aksi kisilere sevecen davranmanin sadece mümkün degil ayni zamanda tercih edilir oldugu felsefesi üzerine kuruludur. "Eger baskalarinin mutlu olmasini istiyorsaniz merhametli davranin "
Hosa gitmeyen insanlara kizginliktan çok empati ile yaklasarak çogu zaman düsmanligi uyuma dönüstürebilir, öfkenin çevresinden dolasabilir ve süreç içerisinde kendimizi ve baskalarini mutlu kilabiliriz.
8. "Ona gülebiliyorsaniz onunla birlikte yasayabilirsiniz."
Nükteli dövüs sanatinda usta olun. Endise verici soru ve durumlarin sinirinizi bozmasina izin vermemek için kendinize hazir cevaplardan olusan bir repertuar hazirlayin.
9. Insanlarla onlarin dertlerini konusun. Mutsuz bir insan size içini dökmeye baslarsa ne yaparsiniz. Onu rahatlatmaya mi çalisirsiniz? Ama "O kadar da kötü olamaz." ya da "Gel bir de iyi tarafindan bak." türünden sözlerin kendini kötü hisseden birini yüreklendirmekten çok felce ugratacagini bilmiyor olabilirsiniz. "Yarin kendini daha iyi hissedeceksin." türünden mantik yürütme denemeleri sadece aciyi daha da pekistirir.
- Insanlarin bir derdi oldugunda aradiklari çözüm degil sempatidir.
- "Hiç kimse akil almak istemez, istedikleri sadece teyid edilmektir."
Bir dahaki sefere dertli birisi ile karsilastiginizda, onu problemlerinden uzaklastirmak yerine kendisi ile problemlerini konusun.
10. "Anlasilmak bir lükstür."
Tabi ki dogru olan birisinin cümlelerini papagan gibi degil, benzer cümlelerle tekrarlamak çok önemlidir. Çünkü böyle konusmalar hükmetme ve asagilanma izlenimi dogurur. Birisinin söylediklerinin özünü kendi cümlelerimiz ile özetlemeliyiz. Dertli insanlarin ihtiyaci köseye sikistirilmak degil hislerine kulak verilmesidir.
11. "Insanlarin bizim için harekete geçmesinden çok duygularimizi paylasmasini isteriz."
Mutsuz insanlarin ne yapmalari ya da ne hissetmeleri gerektigine iliskin söylevler dinlemek yerine gögüs kafeslerinin içindeki seyi disari çikarmaya çalistiklarini unutmayiniz. Anlattiklari seyi çürütmek yerine geri yansitarak kendilerine sikinti veren seyi açiga vurmalarina yardimci olabilirsiniz. Kendini daha iyi hissedecek ve empatik bir dinleyici oldugunuz için size tesekkür edecektir.
12. "Kahkaha hayatin darbelerini azaltan bir sok emicidir." O hiç hos olmayan sakalara karsi nükteler toplayin. Otuzlarinin ortasinda evli bir bir çift "Siz ikiniz ne zaman bir çocuk sahibi olacaksiniz." sorusunun artik kendilerine bikkinlik verdiginden söz edip, soka ugramis gibi yapip "Aman Tanrim" diye çiglik atarak "Unuttugumuz bir sey oldugu belliydi." diye haykirarak bu ****** soruyu nükteli bir sekilde atlattiklarindan söz ediyorlar.
13. Vergi mükelleflerinin sürekli sikayetlerinden rahatsiz olan görevli cama astigi "Isin sirri gelirinin kendi paran oldugunu düsünmekten vazgeçmektir." levhasiyla mükellefleri oldukça yatistirdigindan söz etmektedir.
14. Hayata gülmeyi ögrenin. Mark Twain'in dedigi gibi "Mizah büyüktür, herseyden önce kurtaricidir. Ortaya çikmaz huzursuzlugumuz ve öfkemiz uçup gider ve yerini günesli bir ruha birakir." Ne olursa olsun mizah duygunuzu kaybetmeyecegimize söz verebilir misiniz? Bu size meydan okumalara lanet etmek yerine içinizden gülerek karsi koyma yetenegini kazandiracaktir.
"Hayatin matemini tutmaktansa, ona gülmek insana daha fazla yakisir."
15. "Bütün büyük hatalarda ortada bir yerde hatayi geriye almanin ve belki de gidermenin mümkün oldugu birkaç saliselik minicik bir an, sürekli vardir.
Birisine islerin niçin yanlis gittigini açiklamak yerine, zamani; yanlis olan seyi dogru yapmaya harcayin.
16. "Çogu insan problemlerin çevresinden dolasmaya onlari çözmeye çalismaktan daha çok zaman ve enerji harciyor."
17. "Basarili bir kurulusun göstergesi problemleri olup olmadigi degil, problemlerinin geçen seneninkilerin aynisi olup olmadigidir." Bu biri dogru, digeri yanlis anlaminda degildir. Iki tarafta geçerli görüslere sahiptir. "Birbirimizi ölümcül düsmanlar olarak görmek yerine sadece duygusal bir konuda karsit görüslere sahip oldugunuzu unutmamaliyiz." Kibarlik kadar elde edilmesi kolay ve bir o kadar da karli bir baska kazanim yoktur.
Incelik, düsman yaratmadan sözünü söyleyebilme sanatidir.
19. Tongue Fu bir kavga degil, bir incelik sanatidir. Amaci saldirganlari imha etmek degil, olumsuz taktiklerini gün isigina çikararak etkisizlestirmektir.
Kuvvetlerle mücadele etmeyin, onlari kullanin.
20. Baskalari hakkinda kötü konusmak kendinizi övmenin onursuz bir yoludur. Suskunluk çürütülmesi en güç kanitlardan birisidir.
21. "Öfkenin en iyi ilaci geciktirmektir "
Birisi beyninizdeki düsünceleri okursa ne yaparsiniz. Böyle bir durumda "Ne demek istiyorsunuz? sorusuyla tasi hemen karsi tarafa atin.
22. "Her münakasanin temelinde birisinin cahilligi yatar."
Hata degil çözüm bulun. Sorunlari yerdeki delikler gibi görün. Kazip derinlestirebileceginiz gibi toprak atip kapatabilirsiniz de.
Bilgeligin zirvesi bugünde yasamak, gelecegi planlamak ve geçmisten kar çikarmaktir. "Geçmisten sadece ders alabiliriz çünkü onu degistiremeyiz."
23. Yardimci olan sözler: Bugünden itibaren yikici "AMA" sözcülügünün yerine yapici "VE" sözcügünü kullanmaya baslayin. Bu sözcügün güzelligi bir önce söylenen sözü bloke etmek yerine, onun üzerine insa etmesindedir. Tartismalari münakasaya dönüstürmek yerine ilerletir. Insanlar AMA'dan önce söylenenleri dikkate almazlar. Çünkü kendilerini asil etkileyecek olan sözcügün AMA'nin ardindan gelecek sey oldugunu bilirler. AMA daha önce söylenenleri iptal eder. VE sözcügü ise her iki açiklamayi da birbirine ters bile olsalar ortada birakir.
24. Yapmaliydin, Etmeliydin demeye son verin. Çünkü hiçbir yapici degeri yoktur. Kisi yanlisi ortadan kaldiramayacagi için kendini çaresiz hissedecek ve onuru zedelenecektir. Amaç insanlari utandirmak yerine davranislarini biçimlendirmektir.
25. Hatanin basarinin düsmani oldugunu düsünmek çok yaygin bir yanlistir. Hata bir ögretmendir, acimasizdir ama en iyisi ve etkilisidir. Hatalarinizi sizin için çalisir hale getirin.
26. Ikaz etmek mi sormak mi? Komutlarla Insanlarin girisimciliklerini öldürmek yerine onlarin sorularla akillarini tutusturun.
27. Nazik sözlerin söylenmesi çabuk olabilir, ama yankilari gerçekten sonsuzdur. Bundan böyle UMARIM ve DILERIM gibi sözlerle kötü haberlerin etkisini yumusatmaya çalisin. "MÜMKÜN DEGIL" ya da YAPACAK BIR SEY YOK gibi cümleler iticidir, çikmaz sokaga götürür. "ISTERDIM","UMARIM" gibi sözler sevimlidir, kapali kapilari açar, insanlari her zaman mutlu edersiniz.
28. "Karanliga lanet okumaktansa bir mum yakmak evladir."
Insanlara neyi yapamayacaklarini ya da elde edemeyeceklerini söylemek karanliga lanet okumaktir. Neyi yapabilecekleri ya da elde edebilecekleri üzerine odaklanmak ise sevecenlikle bir mum yakmaktir.
29. "Abarti kendini kaybetmis hakikattir."
30. "Bilgelik sanati neyi görmezden gelmek gerektigini bilme sanatidir."
31. "Hayatimda birçok felaket acisi çektim. Çogu hiçbir zaman gerçeklesmedi."
32. "Kendi basina iyi ya da kötü bir sey yoktur, bunu düsüncelerimiz yapar."
33. Birisinin kendisini önemli hissetmesi için yapabilecegimiz en iyi seyin onun üzerine yogunlasmak oldugunun farkinda misiniz.
34. "Bir dost, bizi gerçekten anlayan, sorunlarimizi gözden geçirirken bize kulak verme sikintisina katlanan bir kisi, dünyaya bakisimizi tümüyle degistirebilir.
35. Öfke çogu zaman ilgi için atilan çigliktir.
"Dinlemiyorsaniz ögrenemezsiniz." Özensiz dinleme çatismalara neden olur.
36. "A.B.D.'de sohbet, soluk almak için duraklayanin aninda dinleyici konumuna geldigi rekebetçi bir alistirmadir." Çogu insan dinlemez sadece konusma sirasinin gelmesini bekler.
37. Arabanizla yolda giderken bütün trafik levhalarinin kalktigini düsünebiliyor musunuz. Büyük bir kaos olur degil mi? Hiç kimse kendini emniyette hissetmez. Insan davranisinin çogunun kurallari vardir. Bütün oyunlarin kurallari vardir. Fakat çogu iletisimde bireyler arasinda ortak bir sembol, isaret ya da davranislar sistemi, kurallar yoktur. Uzun vadeli bir iliskiye girecek olanlarin huzur ve güvenlik içinde var olmasini saglamanin bir yolu daha bastan iletisim için rehber ilkeler belirleyip üzerinde anlasmaya varmaktir.
38. "Insanlar melek olsaydi, devlete hiçbir zaman gerek kalmazdi."
39. "Tartisma bilgi degis tokusu, münakasa ise duygu degis tokusudur."
40. Asagilanmayi sineye çekmeyin. "Kalabalik zayif insanin güçlü taklidi yapmasidir."
41. Ön yargi ne demektir? Ön yargi mantiga dayali olmayan bir görüs, kanitlar dinlemeden verilmis bir hüküm, ilk ne zaman oldugunu bilmediginiz bir duygudur.
* Birçok insan düsündügünü sanir ama aslinda yaptiklari sadece önyargilarini yeniden düzenlemektir.
42. Ön yargi dogal bir egilimdir ve iletisimin asilmasi en güç unsurlarindan biridir. Pesin hüküm verme tuzagina düsmemeliyiz. "Baris ve huzur içinde yasamak isteyen, ne bütün bildiklerini söyler ne de bütün gördükleri hakkinda hüküm verir." Hosgörü baskalarinin inanci, uygulama aliskanliklarini onlari mutlaka paylasma ya da kabul etme geregi olmadan anlamak için gösterilen olumlu ve nazik çabadir.
43. Seçenekleri ortaya koyun ve karar almalarini isteyin. Insanlari sürecin bir parçasi haline getirin. Baskalarini da ilgilendiren önemli bir karar almak zorunda oldugunuzda bunu tek basiniza sonuçlandirip bir oldu bitti halinde sunmayin. Böyle yaparsaniz baska bir seçenek olmasa bile etkilenecek insanlar karsi çikacaktir. Çünkü kendileri ile birlikte degil, kendilerine ragmen yapilmaktir.
44. "Insanlar baskalarinin bulmus olduklari nedenlere oranla kendi kesfettikleri nedenlerle daha çok ikna olurlar."
45. Muharebelerinizi kendiniz seçin. Bir seyin, açiga çikarmak gerekecek kadar önemli olup olmadigina nasil karar verebilirsiniz? Ne zaman kapali tutmak ne zaman açiga çikarmak geregini nasil bilebilirsiniz. Zekice olan, birisini karsiniza almadan önce bunun bütün sonuçlarini gözden geçirmektir.
46. "Ancak aptallar suyun derinligini iki ayagiyla kontrol ederler."
47. "Tanri bize degistirilmesi mümkün olmayan seyleri sükunetle kabul etme inayetini, degistirilmesi gereken seyleri degistirme cesaretini ve ikisini birbirinden ayirt edebilme bilgeligini bagislamistir."
48. Asiri uzayan görüsmeleri kibarca kapatin. Dünyanin yarisi söyleyecek bir seyi olan ama söylemeyen, öteki yarisi da söyleyecek bir seyi olmayan ama durmadan konusan insanlarla doludur.
49. Hersey kafanizin içindedir. Örnegin özgüven araliksiz, sik ve basarili pratige dayalidir. Sinirlilik, kusku ve endiseleriniz üzerinde yogunlasmanin bir sonucudur. Insanlar yabancisi olduklari durumlarda rahatsizlik hisseder. Zihinsel idman gereken pratikten çok daha hizli ve iyi olmanizi saglayan mükemmel bir pratiktir.
50. "Talihimizi kendimiz yapar ve sonra buna kader deriz."
51. Niyetleri eyleme dönüstürün.
Hiç, bir kitabi bitirdikten sonra dünyayi degistirmek üzere heyecanla harekete geçtiginiz ama iki hafta sonra herseyi gene "Eskisi gibi, aynen eskisi gibi" yapmaya basladiginiz oldu mu? Lütfen bu kitabin basina da ayni seyin gelmesine izin vermeyin.
"Nereden baslayacagimi bilemiyorum." diye mi düsünüyorsunuz? Kafa karisikligi insani hareketsizlestirir. Açiklik eyleme yöneltir. Bu son bölümün amaci, size önceliklerinizi eyleme dönüstürmek üzere açikliga kavusturmada yardimci olmaktir.
52. Önceliklerinizi belirleyin.
"Nereden baslayacaginizi bilmiyorsaniz, baslayamazsiniz."
Kuskusuz, bu kitaptaki bütün tavsiyeleri ayni anda uygulamaya baslayamazsiniz. Daha mantikli bir yaklasim, en önemlilerinden ikisini seçmeniz, bunlari nasil kullanmayi planladiginizi tam olarak yazmaniz ve bu uyariyi, yeni iletisim aliskanliklari benimseme kararliliginizi size sik sik hatirlatacak sekilde, görünür bir yere asmanizdir.
53. Bilgiyi güce dönüstürün.
"Bilmek yetmez, uygulamamiz gerekir. Istemek yetmez, yapmamiz gerekir."
Simdi, bu ilkeleri nasil hayata geçireceginizi tam olarak yazin. Örnegin, "Ne söyleyecegimi bilmedigimde ileride pisman olacagim bir sey söylememek için "Bununla ne demek istiyorsunuz?" diye soracagim."
54. Montaj hattinin babasi Henry Ford'un saptamis oldugu gibi "Parçalara ayirirsaniz hiçbir sey olaganüstü degildir." Bu teknikleri adim adim günlük yasaminizla bütünlestirerek bir Tongue Fu siyah kusak ustasi olmaniz içten bile degildir.
55. "Irade karsisinda hiçbir sey imkansiz degildir.
"Aliskanliklarimi degistirebilecegimden emin degilim." diye mi düsünüyorsunuz? Helen Keller sunu kendi deneyiminden biliyordu. "Yeterince israr ettigimiz takdirde istedigimiz her seyi yapabiliriz."
56. Acemilik : Yeni ya da degisik bir seyi denerken genellikle ilk basta bunu iyi yapamazsiniz. Araba kullanmayi ögrenirken ilk vites degistirmenizi hatirliyor musunuz? Motoru kaç kez stop ettirdiniz, kim bilir? Düs kirikligina ugrayip vazgeçmek yerine ("Bunu bir daha hiç denemeyecegim."), ilk basta basaramamis olmanizda sasilacak bir sey olmadigini düsündünüz. ("Elbette, arabayi iyi kullanamiyorum. Çünkü bunu daha önce hiç denemedim.") Ama bu beceriyi kazanmak istiyordunuz, onun için çalismaya devam ettiniz ve böylece ögrenmenin ikinci asamasina geçtiniz.
57. Uygulama : Bu asamada size ögretilmis olan teknikleri uygular ve elde ettiginiz sonuçlari giderek iyilestirirsiniz. Gaz ve fren pedali ile debriyaji koordine eder, vites kolunu düzgün bir sekilde hareket ettirirsiniz. Bir kazaya yol açmadan kavsaklari geçebilir ve dönüs yapabilir hale gelirsiniz. Daha iyi bir sürücü olmak ister ve temelleri uygulamaya devam edersiniz.
58. Otomatik : Bu noktada artik yapmakta oldugunuz seyi düsünmezsiniz, dogal gelmeye baslar. Yanindaki kisi ile sohbet ederken ya da radyo dinlerken A noktasindan B noktasina gidebilen tecrübeli bir sürücü olmussunuzdur. Arabayi emniyetli bir sekilde sürer, performansinizi yaratan süreci bir an için olsun düsünmezsiniz. Temeller bilincinde olmadan ve etkin sekilde uygulanir.
59. Alistirma ve israrin karsiligini alirsiniz.
"Hata, sebatkar olamamanin vardigi yerdir."
"Bütün bunlarin Tongue Fu ile ne alakasi var?" diye mi düsünüyorsunuz? Tongue Fu'nun bir beceri oldugunu kabul ediyor musunuz? Bütün becerilerde oldugu gibi bunda ustalasmak da zamana ihtiyaç duyar. Ilk basta "ama" yerine "ve" kullanmak sikinti verebilir. Geçmiste bunu pek yapmamis oldugunuz için istediginizi yüksek sesle ifade etmekten ilk basta rahatsizlik duyabilirsiniz. Kimi zaman sabriniz tükenebilir ve sevecen olma niyetinizi bir an için unutabilirisiniz. Bu basarisiz oldugunuz anlamina gelmez. Bu Tongue Fu'nun ise yaramadigi ya da onu ögrenemeyeceginiz anlamina gelmez. Bu sadece, eski aliskanliklarinizi terk edip yenilerini kazanmanin ilk dogal asamalarinda oldugunuz anlamina gelir.
Satchel Paige , "Bazen kazanirsiniz, bazen kaybedersiniz, bazen de maç yarida kalir." demisti. Mükemmel olmayan sonuçlar elde ettiniz diye ilk acemilik asamasinda sakin vazgeçmeye kalkmayin. Sebat edin. Kendinize acimasiz davranmayin ve bu kitapta kesfettiginiz teknikleri uygulamaya devam edin. Zor insanlarla karsilastiginizda kendinize giderek daha çok güven duydugunuzu göreceksiniz. Sonunda, stres durumlarinda sözlü dövüs sanati becerilerinizin otomatik olarak devreye girecegi noktaya ulasacaksiniz
