Çökkünlük; derin üzüntülü, bazen de hem üzüntülü hem bunaltılı bir duygu durumla birlikte düşünce, konuşma, devinim ve fizyolojik işlevlerde yavaşlama, durgunlaşma ve bunların yanı sıra değersizlik, küçüklük, güçsüzlük, isteksizlik,karamsarlık,duygu ve düşünceleriyle kendini gösteren bir sendromdur.

Belirtiler ve Bulgular

• Genel görünüm ve dışa vuran davranış: -Belirgin yüz çizgileri, Omuzlar çökük, Kendine bakımda azalma, Durgunluk, yavaşlama, Sıkıntı ve tedirginlik yerinde duramama
• Konuşma ve ilişki kurma:-Alçak sesli ve yavaş konuşma, -Mutizm(ağır durumlarda), -Duygusuz gibi görünme(duygusal donukluk)
• Duygulanım: Çökkün duygudurum(derin üzüntü, iç acısı), sık ve kolay ağlama, bunaltı(özellikle sabahları), tedirginlik, sinirlilik,isteksizlik ve zevk alamama(anhedoni)
• Bilişsel yetiler: -Bilinç açık(çok ağır durgun, uyuşuk depresiflerde bazen bilinç bulanıklığı izlenimi olabilir), Yönelim tam(zaman, yön ve kişiye yönelim bozukluğu yok), Dikkat ve konsantrasyonda azalma, Unutkanlık(gerçek bir bellek bozukluğu değildir. Ağır üzüntü, sıkıntı ve dikkat azalmasına bağlıdır.
• Algı: Genellikle algı bozukluğu görülmez, Seyrek olarak suçlayıcı, aşağılayıcı türden işitsel varsanılar olabilir(genel duygu durumuyla uyumlu), Bazı hastalarda depersonalizasyon, derealizasyon
• Düşünce içeriği: Düşünce hızı yavaşlamıştır. Çağrışımların düzeninde bir bozukluk yoktur. Düşünce içeriği geçmiş pişmanlıklar, acı veren olumsuz anılar, gelecek korkusu ile doludur. Çaresizlik, umutsuzluk, karamsarlık, kendını suçlama eğilimi vardır. Değersiz(özsaygıda azalma),işe yaramaz olduğu düşünceleri, Özkıyım düşünceleri (suçlanma, değersizlik, işe yaramazlık düşünceleri nedeniyle cezayı hak etmiş hisseder), Ağır durumlarda kötülük görme sanrıları olabilir. Hipokandriyak uğraşlar ve bedensel yakınmalar(özellikle orta yaş depresyonlarının başlangıç döneminde)
• Devinim: Psikomotor yavaşlama(reterdasyon), Aşırı tedirgin hareketlilik, yerinde duramama(psikomotor, ajitasyon)
• Bedensel ve Fizyolojik Belirtiler: -Enerji azlığı, çabuk yorulma, Uyku bozukluğu, İştah değişikliği, Cinsel isteksizlik

Aşağıdaki belirtilerden en az 5’inin en az 2 hafta süreyle hemen her gün olması gerekir

• 5 belirtiden 1’inin1. veya 2. madde olması gerekir.
• Bu belirtilerin günlük sosyal ve mesleki işlevleri etkileyecek ya da belirgin sıkıntı verecek şiddette olması gerekir.
• Madde kullanımına ya da genel bir tıbbi duruma bağlı değildir.
• Bu belirtiler yasla açıklanamaz.

BELİRTİLER

1. Çökkün bunaltılı duygudurum, günün büyük kısmında ve hemen hemen her gün
2. Her günkü faaliyetlere karşı isteksizlik, ilgilerde azalma, önceden zevk aldığı şeylerden zevk alamama
3. Uykusuzluk ya da aşırı uyku
4. Psikomotor yavaşlama ya da ajitasyon (huzursuzluk)
5. İştah azalması ve kilo kaybı ya da iştah ve kilo artışı
6. Enerji azlığı, çabuk yorulma
7. Olumsuz benlik kavramı, yetersizlik, değersizlik düşünceleri ve suçluluk duyguları
8. Düşüncede yavaşlama, dikkatini bir konu üzerinde yoğunlaştırma yetisinde azalma ya da karamsarlık
9. Yineleyen ölüm ve intihar düşünceleri