Ernst H. Gombrich

Ernst H. Gombrich (1909 - 2001)

Türkçe’de “Sanatın Öyküsü”, “Sanat ve Yanılsama” ile “Genç Okurlar İçin Kısa Bir Dünya Tarihi” kitapları bulunan dünyanın önde gelen sanat tarihçisi Ernst Gombrich pek çok kişiye sanatı sevdiren kişiydi.

Ad: 1248548334ernst-gombrich.jpg
Gösterim: 1444
Boyut: 76.5 KB

Avusturyalı akademisyen Profesör Sir Ernst Hans Josef Gombrich (1909 Viyana - 3 Kasım 2001 Londra) 1928-1933 yılları arasında Viyana Üniversitesi Sanat Tarihi Enstitüsü’nde okudu; 1936 yılında Londra’ya gitti, İkinci Dünya Savaşı sırasında BBC’de görev yapan Gombrich, savaştan sonra, Londra Üniversitesi Warburg Enstitüsü’nde araştırma asistanlığı yaptı, sanat tarihi üzerinde çalışmaya başladı. Aynı bölümde 1956’dan 1976’ya kadar da bölüm başkanı olarak görev yaptı. Son iki yılı, hastalığı nedeniyle eve bağlı olarak geçiren ve 3 Kasım 2001 yılında 92 yaşında Londra'nın batısında bulunan Hamstead'deki evinde yaşama veda eden yazar, sofistike ve müzisyen bir Yahudi aileden geliyordu.

"Sanatın Öyküsü" adlı kitabıyla sanat tarihinin popülerleşmesinde, insanların sanatla tanışmasında önemli bir rol oynayan Gombrich "Sanat ve Yanılsama", "Meditations on a Hobby Horse" gibi kuramsal kitaplarıyla da sanat tarihi kuramına katkılarıyla çok önemli bir yere sahip oldu. 1909'da Viyana'da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğan Ernst Gombrich, Viyana Üniversitesi'nde okuduktan sonra 1936'da İngiltere'ye gitti, buradaki Warburg Enstitüsü'nde araştırma görevlisi oldu. Daha sonra bu enstitünün başına geçti. Londra Üniversitesi'nde 1956-1976 yılları arasında görev yaptı. Gombrich şövalye unvanına ve pek çok uluslararası ödüle sahipti. 20. yüzyılın başlarında sanat tarihi kuramına damgasını vuran Heinrich Wölfflin ve Alois Riegl'den ayrılarak görsel sanatta estetiğin insani ve tarihi içerikten yalıtılmasına karşı çıkan Gombrich'e göre hemen her yapıtın belli anlam katmanları vardı. Resim tarihindeki değişimlerin en önemli etkeninin çağın dışavurumundaki gizemli değişiklikler değil, zihinsel etkinliklerdeki değişiklikler olduğunu savundu.
İlk kez 1950’de yayımlanan “Sanatın Öyküsü” en tanınmış eseridir. Sanat Tarihi öğrencileri kadar sanata ilgi duyan kişilerin de başucu kitabıdır. Bunun yani sıra 80’den fazla eseri bulunan ünlü sanat tarihçisinin, ölümünden az önce tamamladığı “The Preference for the Primitive” adlı kitabı ise 2002 yılında yayımlanmıştır.
Sanat üzerine 20′den fazla çalışmaya imza atan Ernst H. Gombrich’in dünyada 32 dile çevrilen “Sanatın Öyküsü” adlı çalışması aslında çocuklara yönelik bir çalışmanın sonradan genişletilmiş haliydi. Türkçeye önce Bedrettin Cömert’in eşsiz çevirisiyle kazandırılan kitap, prehistorik çağlardan modern zamanlara sanatın geçirdiği aşamaları hem kolay biçimde hem de akıcı bir dille anlatıyordu. “Sanatın Öyküsü”nün şu ana kadar dünyada 6 milyon civarında bir baskıya eriştiği sanılıyor. Sanatın Öyküsü, bugüne kadar yayımlanmış sanat kitapları arasında en tanınmış olanlarından biri olma niteliğini hala koruyor. Bilinen ilk mağara resimlerinden, günümüzün deneysel sanatlarına kadar uzanan geniş bir dönemi ele alan önemli bir başlangıç kitabı olarak, yayımlandığı günden beri rakipsizdir. Profesör Gombrich, sanat alanındaki derin bilgisini, anlattığı sanat çalışmalarına duyduğu sevgi ile birleştirip iletebilen gerçek bir usta olarak kabul edilmiştir. Sanatın Öyküsü´nün dünya çapında kazandığı büyük başarı, yazımındaki yalınlığa ve açıklığa dayanır. Yazar amacını “daha iddialı çalışmaların sayfalarını dolduran çok sayıdaki isim, dönem ve üslubu kolay anlaşılır bir şekilde düzenlemek“ olarak tanımlarlar. Yazar, görsel sanatların psikolojisi konusundaki bilgilerini de kullanarak, sanat tarihini “içindeki her eserin geçmişle bir bağ kurup, geleceğe işaret ettiği, sürekli iç içe geçen ve değişen gelenekler dizisi“ ve “bugünü, piramitlerin çağına bağlayan canlı bir zincir“ olarak görmemizi sağlamıştır. Sanatın Öyküsü, yeni biçimi, tekrar elden geçirilen resimleri ve genişletilen metni ile sanata yeni başlayanlar için ilk seçenek olma özelliğini sürdürüyor.
“Çoğu kişi beni bir araştırmacı olarak değil de Sanatın Öyküsü’nün yazarı olarak tanıyor. Öte yandan uzman arkadaşlarımın çoğu bu kitabı okumadılar bile… Onlar daha çok Poussin ve Leonardo’yla ilgili yorumlarımı dikkate almışlardı. Ne garip bir ikili yaşantı bu… ” E.H. Gombrich
Yazarın Türkçeye çevrilmiş bazı kitapları şunlardır:

Sanat ve Yanılsama: Resim Yoluyla Betimlemenin Psikolojisi (Remzi Kitabevi, 1992)
Resimde Anlam Sorunu (Kabalcı Yayınevi, 1995)
Sanatın Öyküsü (Remzi Kitabevi, 1997)
Genç Okurlar için Kısa Bir Dünya Tarihi (İnkılâp Kitabevi, 1997)

Derlemedir.

MsXLabs Üye Girişi