Hammadde Nedir?
Hammadde kavramı
Canlı ve cansız doğa, insanların kendi gereksinmelerini karşılamak amacıyladoğrudan ya da işleyerek kullandıkları çok sayıdamaddeyi içerir. Bunlar arasında su, yiyecekler,mineraller, ve yakıtlar vardır.Bu hammaddenin değeri, elde edilebilirliğine veona duyulan gereksinmeye göre belirlenir.Buna son zamanlarda bir de, ekolojik açıdan elverişli olup olmaması eklenmiştir.
Bugünkü bilimsel verilere göre önemli hammaddelerin hiçbiri yakın bir gelecekte tükenme tehlikesiylekarşı karşıya değildir.1973’te yaşanan petrol bunalımı gibi yapay sıkıntılar ve hammadde elde etme yöntemlerinindoğal çevreye verdiği zararlar,günümüzde hammaddelerin daha bilinçli ve tutumlu bir biçimdeüretilip işlenmesi sonucunu doğurmuştur.
Hammaddeler ikiye ayrılır. Bunlardan biri, kendilerini yenileyebilen kaynaklardan,çoğunlukla da canlı doğadan eldeedilenlerdir. Kendilerini yenileyemeyenler ise daha çok cansızdoğadan elde edilir. Uranyum, fosfatlar, demir, bakır, altın vefosil kökenli yakıtlar, yanikömür, petrol ve doğal gaz bunlardandır.
Bu hammaddeler yerkürenin tarihinde uzun zamansüreleriiçinde oluşmuşlardır ve kullanılıp tükendikleri zaman da bizim için tümüyle yitirilmişolacaklardır. Yiyecekler gibi kendilerinin yenileyebilen maddelerin yetişmesi için, olabildiğincekirlenmemiş bir çevre gereklidir. Verimlitopraklar, sular ve Güneş ışınları yeryüzüne eşit olarakdağılmadığı için, yiyeceklerin dağılımı da eşitsizdir.Bugün dünyadaki yiyecek maddesiüretimi tüm insan nüfusuna yetecek kadar olmakla birlikte,günde yaklaşık 10 bin kişi az beslenme nedeniyle yaşamını yitiriyor.Bunun yanı sıra bazı yerlerdeyetiştirilen yiyeceklerde etkili bir biçimde kullanılamıyor. Sanayi ülkelerinde 1 kg sığır etielde etmekiçin yem olarak 10 kg tahıl kullanılır. Yeryüzünün 2/3’ünü oluşturan denizlerdende yiyecek kaynağı olarak yeterinceyararlanılamamakta ya da tek yönlü yararlanılmaktadır.1988’de bütün dünyada 91,5 milyon ton balık avlandığı hesaplanmıştır.Buna karşılık aynı yıl içindeki et üretimi 162,2 milyon tondur.Kendini yenileyen hammaddeler arasında, sanayidekullanılan pamuk, yün, ipek, deri ve kürkler gibi ürünler de bulunur. Özelliklebu maddeler yoksul ülkeler için önemli bir gelir kaynağı oluşturur.Hindistancevizininyağ içeren etli bölümü kopra, BüyükOkyanus’un güneyindeki pek çok küçük devlet için uzun süreönemli gelir kaynağı olarak kalmıştır.Su da aslında kendini yenileyen bir madde sayılabilir. Amabüyük göllerin bile kendilerini kurtaramadığı yaygın bir kirlenme süreci,suyun kullanım alanınıdaraltmaktadır. Bazı yöreler ise uygun olmayan su kullanımı nedeniyle sözcüğün tan anlamıylakurumaktadır.Uygarlığın gelişmesi için gerekli minerallerin ve fosil kökenli yakıtlarınkazanılması, bazen çok zor ve pahalı yöntemlerle gerçekleştirilir.Mineral kökenli birhammaddenin çıkarılmaya değer olup olmadığının belirlenmesi pek çok etkene bağlıdır.Bunlar arasında, sözkonusu rezervin yeterli olup olmadığı, çağdaş teknolojinin uygulanıpuygulanamayacağı, eğitilmiş iş gücünün bulunup bulunmadığı ve satışolanağının olup olmadığı gibi etkenlervardır. 1080’lerde talep yüksek olduğu için, en küçük madenlerde bile altın çıkarmaçalışmalarıyapılmıştır. Krom ve molibden gibi bazı madenler ise ancak çelik üretiminde belirli bir noktayaulaşılmasından sonra üretilmeyedeğer bulunmuştur
