Kütleçekim kuvveti
Elektromanyetizma
Zayıf nükleer kuvvet
Güçlü nükleer kuvvet
Kütleçekim kuvveti:
Kütleya da kütle çekimi, kütlesi bulunan maddelerin birbirlerine doğru
ivmelenme eğilimidir. Elektromanyetik kuvvet, Zayıf ve Güçlü Nükleer Kuvvet ile
birlikte doğadaki dört temel kuvveti oluşturur. Yer çekimi, bu dört kuvvet arasında en zayıf olanıdır.
yerçekimi kuvveti,bir parçacığın kütlesine etki eder.
yerçekimi kuvveti,sınırsız bir alanı kapsar.
çok zayıftır.gündelik iki eşyanın aralarındaki yerçekimi kuvvetini ölçmek günümüzdeki teknolojiyle mümkün değildir.
kuvvet taşıyıcısı gravitonlardır.
Gravitonların spini 2 olduğundan;aynı yüklü gravitonlar birbirini çeker,zıt yüklüler ise iterler.
elektromanyetizma:
Elektrik kuvveti yüklü iki parçacığın birbirini ittiği (yükleri aynı işaretli ise) ya da bibrirlerini çektiği (yükleri zıt işaretli ise) kuvvettir.
Manyetik kuvvet elektrik yüklü bir parçacığın manyetik alandan geçerken üzerine etki eden kuvvettir. Bir manyetik alan bir sarmalın sarımlarında dolaşan elektron örneğinde olduğu gibi elektrik yüklü parçacıklar hareket ettiğinde ortaya çıkar.
Elektrik kuvveti ve manyetik kuvvet birbirleri ile ilişkilidir.Elektromanyetik kuvvetin temel parçacıklara etki ederken gösterdiği özellikler şu şekilde sıralanabilir.
Kuvvet elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etkir.
Kuvvet çok büyük bir menzile sahiptir (manyetik alanın yıldızlarası etkisi vardır).
Kuvvet oldukça zayıftır. Kuvvetin şiddeti elektron yükünün karesinin 2hc(2 x Planck sabiti x ışık hızı)'na bölümüne eşittir. Bu oran yaklaşık 1/137,036 dır.
Bu kuvvetin taşıyıcısı durgun kütlesi sıfır spini 1 olan ve foton denilen bir parçacıktır. Fotonun kendisinin elektrik yükü yoktur.
Zayıf nükleer kuvvet:
pek çok parçacığın ve hatta pek çok atom çekirdeğinin
kararsız olmasından sorumludur. Zayıf kuvvetin etki ettiği parçacık bozunarak kendisiyle
akraba bir parçacığa dönüşür. Bu esnada bir elektron ile bir
nötrino çiftini ortaya çıkartır.
zayıf nükleer Kuvvet;
her parçacığa evrensel bir şekilde etki eder. Şiddeti her parçacık
için aynıdır.
Çok kısa menzillidir.
Adından da anlaşılacağı üzere kuvvet
oldukça zayıftır.
Zayıf kuvveti taşıyıcıları W+ ve W-'dir. Bu parçacıklar 1980'lerin
başında bulunmuştur. Spinleri 1 kütleleri çok büyüktür. Ayrıca yüksüz akım
taşıyıcısı Z0 da zayıf kuvvet taşıyıcılarından biridir.
Güçlü nükleer
kuvvet:
Kuarklar ve gluonlar arasındaki etkileşim güçlü etkileşim olarak adlandırılır
ve bu etkileşim Kuantum renkdinamiği kuramı (QCD) ile betimlenir. Güçlü
etkileşim gluonlar tarafından taşınan ve kuarklar ile karşı-kuarklara ayrıca gluonların
kendilerine etki eden kuvvettir.
parçacık fiziğinde;Kuarklar ve gluonlar renk yükü taşıyan ve dolayısıyla
güçlü etkileşime girebilen yegane temel parçacıklardır.
