Primatlar / Maymunlar (Primates)

Büyük insansı maymunlar
Vikipedi, özgür ansiklopedi

"Australopithecus africanus rekonstrüksiyonu."

Hominidae, primatlar (Primates) takımının insansı maymunlar (Hominoidea) üst familyasına dahil bir familyadır ve büyük insansı maymunları içerir. Toplam dört primat cinsi Hominidae familyası içinde sınıflanır. Bunlar, Ponginae alt familyası bünyesinde gruplandırılan Pongo (orangutan) ile Homininae alt familyası bünyesinde gruplandırılan Gorilla (goril), Homo (insan) ve Pan (şempanze) cinsleridir.

Hominidae familyasının sınıflanması yıllar içinde çok defa değişikliğe uğramıştır. Bu familya ilk başlarda yalnızca insan cinsini ve onun soyu tükenmiş akrabalarını içermiş, diğer büyük insansı maymunlar ise Pongidae adlı ayrı bir familyada sınıflanmıştır. Bu tanım günümüzde pek çok antropoloji uzmanınca hâlâ kullanılsa da Pongidae familyasını kısmi soylu (İng., paraphyletic) bir grup durumuna sokmaktadır. Güncel taksonomi yaklaşımları ise tek soylu (İng., monophyletic) grupların oluşturulmasını desteklemektedir. Bu doğrultuda da pek çok biyoloji uzmanı, Pongidae familyasının Ponginae alt familyası olarak Hominidae familyası içine dahil edilmesini ve Ponginae alt familyasının da yalnızca Pongo (orangutan) cinsi ile onun Gigantopithecus gibi soyu tükenmiş akrabalarını içermesini desteklemektedir.

Bilimsel Sınıflandırma

Üst alem: Eukaryota - Ökaryotlar
Alem: Animalia - Hayvanlar
Alt alem: Eumetazoa - Gerçek dokulular
Üst şube: Deuterostomia - İkincil ağızlılar
Şube: Chordata - Sırt iplikliler
Alt şube: Vertebrata - Omurgalılar
İnfa şube: Gnathostomata - Gerçekçeneliler
Üst sınıf: Tetrapoda - Dört üyeliler
Sınıf: Mammalia - Memeliler
Alt sınıf: Theria
İnfra sınıf: Placentalia - Eteneliler
Üst takım: Euarchonta
Takım: Primates -Primatlar
Alt takım: Haplorrhini
İnfra takım: Simiiformes
Parvorder: Catarrhini -Eskidünya maymunları
Üst familya: Hominoidea -İnsansılar
Familya: Hominidae -Büyük insansılar

Sınıflama
Hominidae familyasının Hominoidea üst familyasındaki yeri ve alt türlere kadar olan ayrıntılı sınıflaması aşağıda sunulmuştur; soyu tükenmiş türler dahil edilmemiştir:

Üst familya: Hominoidea - insansı maymunlar
Familya: Hominidae - büyük insansı maymunlar (hominidler)
Alt familya: Homininae
Cins: Gorilla - goril
Tür: Gorilla beringei - doğu gorili
Alt tür: Gorilla beringei beringei - dağ gorili
Alt tür: Gorilla beringei graueri - doğu ova gorili
Tür: Gorilla gorilla - batı gorili
Alt tür: Gorilla gorilla diehli - batı ova gorili
Alt tür: Gorilla gorilla gorilla - Cross Nehri gorili
Cins: Homo - insan ve yakın akrabaları
Tür: Homo sapiens - modern insanlar
Alt tür: Homo sapiens sapiens - modern insan
Cins: Pan - şempanze
Tür: Pan paniscus - bonobo (cüce şempanze)
Tür: Pan troglodytes - bayağı şempanze
Alt tür: Pan troglodytes schweinfurthii - doğu şempanzesi
Alt tür: Pan troglodytes troglodytes - merkezî şempanze
Alt tür: Pan troglodytes vellerosus - Nijerya şempanzesi
Alt tür: Pan troglodytes verus - Batı Afrika şempanzesi
Alt familya: Ponginae
Cins: Pongo - orangutan
Tür: Pongo abelii - Sumatra orangutanı
Tür: Pongo pygmaeus - Borneo orangutanı
Familya: Hylobatidae - küçük insansı maymunlar

MsXLabs Üye Girişi