Turkiye Disisleri Bakani Abdullah Gul ve ABD Disisleri Bakani
Condoleezza Rice'in Amerika'da açikladigi Stratejik Ortaklik belgesi



- Belge iki sayfadan olusuyor*



Tam ismi "Turk-Amerikan Stratejik Ortakligini Ileri Goturmek Için
Ortak Vizyon ve Yapilandirilmis Diyalog" olan belge iki sayfadan olusuyor.
'Ortak Vizyon' ve 'Yapilandirilmis Diyalog' olarak iki kisimdan olusan
belgenin birinci kisminda Turkiye'nin hangi taahhutleri kabul ettigi
siralanirken, ikinci kisminda hangi yontemler araciligi ile taahhut
edilenlerin yerine getirilmesi anlatiliyor. Bunun için olusturulan
araçlar, iki ulke politikacilarindan, diplomatlarina hatta iki ulke
ogrencileri arasindaki iliskiye kadar iniyor. Ev odevi niteligindeki belgenin her
bir kelimesinin uygulanmasi için Turkiye'nin iç politikasi bile
abluka altina aliniyor.

*

- Guçlu dostluk baglari*

Belgenin girisinde, Turkiye ile ABD arasindaki iliskilerin belirleyici

unsurlari; "guçlu dostluk baglari, ittifak, karsilikli guven ve vizyon

birligi" olarak tanimlandi. Bolgesel ve kuresel hedefleri baglaminda
ayni degerler ve ideallerin paylasildigini vurgulanan belgede, bunlar
baris, demokrasi, ozgurluk ve refahin gelistirilmesi olarak
nitelendirilerek, "Bu nedenle, Turkiye ve ABD, birlikte çaba harcamalarini gerekli
kilan ortak sinamalar ve firsatlarla karsi karsiyadir. Istisare ve
isbirligine donuk ortak gundemimizin unsurlarini bu sinama ve firsatlar
sekillendirmektedir" denildi.

*

- Etkin isbirligi gerekiyor*

Ortak vizyonun etkin bir isbirligi ve yapilandirilmis diyalog yoluyla

musterek çabalara donusturulmesi hususunda anlasildigi belirtilen
metinde, "Turkiye ve ABD asagida sunulanlar dahil olmak uzere, butun ortak
ilgi alanlarinda birlikte çalismayi taahhut eder" denildi.



*- Ev odevini kontrol kismi*

Metnin ikinci kismi Yapilandirilmis Diyalog basligi ile tanimlaniyor.
Bu bolumde olusturulan danisma kanallari ile Turkiye'nin iç
politikasindan medyaya, egitimden, sivil toplum kuruluslarinin çalisma
yontemlerine kadar pek çok konuda ABD'nin talepleri yerine getirilecek.
Belgede, tesis edilen Yuksek Duzeyli Savunma Grubu, Ekonomik Ortaklik Konseyi
ile Ticaret ve Yatirim Çerçeve anlasmasi danisma mekanizmalarina ek
olarak, birbirini destekleyici nitelikte dort kulvar ongoruldu.

* Uzman duzeyinde danismalar: Ortak ilgi alanlarina iliskin olarak
uygun gorulecek siklikta duzenlenecek * Siyaset Planlama Danismalari:
Siyaset planlama birimleri arasinda duzenli toplantilar yapilacak,
gelismeler irdelenecek, izlenecek politikalar ile kullanilacak imkanlar zimninda
uygun onerilerde bulunulacak

* Genis tabali diyalog: Iliskilerin kapsamini genisletmek amaciyla is
gruplari, medya, sivil toplum, bilim adamlari ve muhendisler,
akademisyenler, dusunce kuruluslari, egitmenler ve ogrenciler

arasinda ikili duzeyde degisimler yapilacak. TBMM ile ABD kongresi
arasinda diyalog firsatlari ozendirilecek

* Yuksek duzeyli gozden geçirme: Kapsamli ve zamanli degerlendirmeler
için yilda en az bir kere mustesar duzeyinde gozden geçirme
çalismalari yapilacak.



Turk Amerikan Stratejik ortak vizyon belgesi ile madde madde taahhut
altina girdigimiz konular



* Genis Ortadogu'da baris ve istikrarin demokrasi yoluyla

yayginlastirilmasi

* Israil-Filistin ihtilafinin iki devletli çozum temelinde halli
dahil, Arap Israil ihtilafinin kalici çozumune yonelik uluslararasi
çabalarin

desteklenmesi

* Birlesik bir Irak'ta istikrarin, demokrasinin ve refahin tesvik
edilmesi

* Iran'in nukleer programina iliskin son P5+1 girisimi dahil diplomatik

çabalarin desteklenmesi

* Karadeniz Bolgesi, Kafkaslar, Orta Asya ve Afganistan'da istikrar,

demokrasi ve refaha katkida bulunulmasi

* Kibris sorununa Birlesmis Milletler gozetimi altinda adil ve kalici,

kapsamli ve karsilikli olarak kabul edilebilecek bir çozum
saglanmasinin desteklenmesi ve bu baglamda Kibris Turkleri'nin uzerindeki
izolasyonun kaldirilmasi

* Enerji guvenliginin, kaynak ve guzergahlarin Hazar havzasindan
olanlari da dahil olmak uzere çesitlendirilmesi suretiyle gelistirilmesi

* Transatlantik iliskilerin guçlendirilmesi ve NATO'nun donusumu

* PKK ve buna bagli orgutlerle mucadele dahil olmak uzere terorizme
karsi konulmasi

* Kitle Imha Silahlari'nin yayilmasinin onlenmesi

* Insan ticareti, uyusturucu ve silah kaçakçiligi ile mucadele
edilmesi

* Dinler ve kulturler içinde ve arasinda anlayis, saygi ve hosgorunun

arttirilmasi

* Uluslararasi sinamalara ve ortak endise kaynagi olan krizlere çozum

bulunmasinda etkin çok tarafli çabalarin birlikte tesvik edilmesi

* ABD, Turkiye'nin Avrupa Birligi'ne uyeligini ve surmekte olan uyelik

surecini kuvvetle destekler

* Danisma ve isbirligimiz, ekonomik ve ticari iliskiler ve yatirimlar,

savunma/askeri isbirligi, bilim ve teknoloji ile kamu diplomasisi
çabalari ve degisimleri basta olmak uzere guçlendirilmis ikili iliskileri
de

kapsayacaktir.



(Milli Gazete)