Daralma, küçük ünlü uyumu, sert ünsüz benzeşmesi nedir?

Alıntı

Yakın Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

Ya ben lise1 e gidiyorum ama ama Dil ve anlatım dersi zor geliyor size bi kaç sorum olcak daralma küçük ünlü uyumu sert ünsüz benzeşmesi bana bunları açıklarmısınz

Küçük Ünlü Uyumu

Küçük ünlü uyumu kuralı iki yönlüdür:

1. Bir kelimenin ilk hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa sonraki hecelerde de düz ünlü bulunur:

anlaşmak
yanaşmak
kayıkçı, ısırmak
ılıklaşmak
seslenmek, yelek
bilek
çilek

2. Bir kelimenin ilk hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa bunu izleyen ilk hecede dar yuvarlak (u, ü) veya geniş düz (a, e) ünlü bulunur:

boyunduruk
çocuk
odun
yorgunluk
yoklamak
vurmak
yumurta
özlemek
güreşmek
sürmek

mesajın devamı için Küçük Ünlü Uyumu

Ünlü Daralması

Sözcüklerin sonlarında bulunan geniş ünlüler (a, e) özellikle “-yor” ekinin darlaştırıcı özelliğinden dolayı daralarak ı, i, u, ü dar ünlülerine dönüşür. Buna ünlü daralması denir.
Örnek:

bekl-e-yor > bekl-i-yor
kalm-a-yor > kalm-ı-yor
özl-e-yor > özl-ü-yor
soll-a-yor > soll-u-yor

Örneklerinde bu daralma görülmektedir.

“-yor” ekinden başka bir ekin ya da sesin darlaştırma özelliği yoktur. Ancak tek heceli olan “de- , ye-” fiilleri, kendinden sonra gelen “y” sesinden dolayı darlaşabilir.
Örnek:

de - yor > di - yor
de - yerek > di - yerek
de - yen > di - yen

Ancak bazen darlaşma olmayabilir.
Örnek:

de - y - ince > de - y - ince

devamı için Ünlü Daralması

MsXLabs Üye Girişi