Büyük mutasavvıf Mevlana Celaleddin Rumi’nin (1207-1273) en ünlü eseri Mesnevi’dir. Bu eseri 8 yılda tamamlamıştır. Eser Farsça yazıldığı için halk tarafından anlaşılamamıştır. Ancak okumuş zümre tarafından daha iyi anlaşılan Mevlana, bu gün milletlerarası bir şöhrete sahiptir. Yunus Emre, Mevlana’nın aksine, tasavvuf konulu şiirlerini Türkçe yazdı. Bu sebepten ünü kısa sürede Anadolu’ya yayıldı. Bu gün şiirlerini zevkle okuduğumuz Yunus Emre, Türkçeyi en özlü biçimde kullanan Türk şairlerinden biridir.

Anadolu beylikleri de ilme büyük ilgi göstermişlerdir. Birçok alimi koruması altına alan beyler, medreseler yaptırarak onlara buralarda ders verdirdiler. Kitaplar yazdırıp, çeviri yaptırdılar. Özellikle Germiyanoğulları, Aydınoğulları ve Candaroğultarı bu konuda büyük gayret göstermişlerdir. Bunun sonucunda, Konya, Denizli, Beyşehir, Kütahya, Ayazluk, Manisa ve Kastamonu birer kültür merkezi haline geldi.

Anadolu Selçuklu mimarisini dini, sivil ve askeri mimari olarak üç grupta değerlendirmek mümkünür. Dini mimari alanı içerisine camiler, medreseler ve anıt mezarlar girmektedir. Anadolu Selçuklu camilerinin en belirgin özelliği, zengin süslemeli ve ahşap olmalarıdır. Beyşehir’de Eşrefoğlu, Ankara’da Aslanhane, Sivrihisar’da Ulucami bu tip eserlerdir. Divriği’de bulunan Ulucami’in taş işlemeciliği bakımından ayrı bir önemi vardır. Konya’daki Alaettin Camii ile Sahip Ata Camii de bu devrin önemli eserlerindendir.