BİRLEŞİK FİİLLER
İki yada daha çok sözcüğün bir araya gelerek oluşturdukları fillere denir. 3 türlüdür.
1-Yardımcı Eylemle Kurulan Birleşik Fiiller:
İsim+Yardımcı Eylem (et,eyle,ol,kıl,buyur,yap,ver..)
Örnek:Büyük küçük herkese yardım ederdi
selam eyle-,mutlu ol-,nazar kıl-,emir buyur-
*Ses düşmesi veya türeme olduğunda bitişik yazılır.
Kahrolmak,emretmek,sabretmek,affetmak,zannetmek,reddolmak
yok oldu, telefon et-, şaka yap-, söylemiş bulun-, güçlü kıl-, zayıf düştü, karar vermek…
2-Kurallı Birleşik Filler:
Bir fiil kök veya gövdesi ile kalıplanmış bir fiilin bir ekle birleşip bir araya gelmesiyle oluşan fiillerdir.
FİİL+FİİL şeklinde kurulur.
YETERLİLİK FİİLİ:
Fiil + e bilmek --- sevebilmek, konuşabilmek (Olumsuzu) Sevememek , Konuşamamak
TEZLİK FİİLİ:
Fiil + i vermek --- Bilivermek. söyleyivermek (Olumsuzu) Bilivermemek , söyleyivermemek
YAKLAŞMA FİİLİ:
Fiil + e yazmak --- Düşeyazmak , Kırılayazmak (Olumsuzu) Yoktur.
SÜREKLİK (SÜREKLİLİK) FİİLİ:
Fiil + e durmak , e koymak , e gelmek, e kalmak, e gitmek = gidedur, yazakoy , süregel, bakakal, olagiden
3- Anlamca Kalıplaşmış-Kaynaşmış Birleşik Filler:
Deyim halindeki fillerdir isim soylu sözcükle fiil birleşir Bazen biri bazen hepsi anlamını yitirir.
Göz koymak, omuz omuza vermek, yüreği hoplamak, eli ayağa dolaşmak, boy ölçüşmek, başvurmak.
Sınıf çok konuşuyordu, öğretmenin sabrı tükendi.