Ara Güler

(d. 16 Ağustos 1928 - 17 Ekim 2018)

Türkiye’de yaratıcı fotoğrafçılığın uluslararası alanda ün kazanmış en önemli temsilcilerinden olan fotoğraf sanatçısı.

Ortaöğrenimini İstanbul Getronagan Lisesi’nde yaptı.
İstanbul Üniversitesi iktisat Fakültesindeki öğrenimini yarıda bırakarak film stüdyolarında çalıştı. 1950’de Yeni İstanbul'da gazeteciliğe başladı. 1952’de Hayat dergisine geçti ve 1961’de fotoğraf servisi şefiyken buradan ayrılarak serbest fotoğrafçılığa yöneldi.

Güler 1950’lerin ortalarından sonra uluslararası ün kazanmış fotoğrafçılarla çalışma olanağı buldu. 1956’da Henri Cartier-Bresson’la tanıştı ve Paris’teki Magnum Photos adlı fotoğraf ajansı için Türkiye’de ve yakın çevresindeki ülkelerde fotoğraf çalışmaları yapmaya, röportajlar hazırlamaya başladı.

Aynı dönemde Ernst Haas gibi ünlü fotoğrafçılarla birlikte çalıştı ve ABD’de yayımlanan çeşitli dergilerde fotoğrafları yayımlandı. Time Inc. yayın grubunun Yakındoğu muhabiri, daha sonra da Paris-Match ve Stern'in muhabiri oldu. 1961’de, İngiltere’ de yayımlanan Photography Annual antolojisinde, dünyanın en iyi yedi fotoğrafçısından biri olarak gösterildi.

Aynı yıl Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği’nin (ASMP) tek Türk üyesi oldu. 1962’de AFC’de, çok az sayıda fotoğrafçıya verilen “Master of Leica” unvanını aldı. Aynı yıl fotoğraf dünyasının en önemli yayını olan Camera adlı İsviçre dergisi onunla ilgili özel bir sayı hazırladı. 1970’te AFC’de Türkei adlı bir fotoğraf albümü yayımlanan Güler’ in sanat ve sanat tarihi konulu bazı fotoğraf çalışmaları ABD’de Horizon, Time-Life ye Newsweek'in kitap bölümlerinde çıktı, İsviçre’nin Skira Yayınevi’nce kullanıldı. Lord Kinross’un Saint-Sophia (1971, Ayasofya) adlı kitabının fotoğraflarını da Ara Güler çekti. Ayrıca, Picasso’nun 90. yaş günü nedeniyle Skira Yayınevi’nin yayımladığı kitabın kapağına Güler’in çektiği bir fotoğraf kondu. Güler 1973’te çağrıldığı ABD’de 43 ünlü Amerikalının fotoğraflarını çekti. Bunları Yaratıcı Amerikalılar (1975) adlı kitapta topladı. 1975’te “Yavuz” zırhlısının sökülmesini konu alan Kahramanın Sonu adlı 16 mm’lik belgesel bir film yaptı. Yurt içinde ve dışında açtığı birçok kişisel sergiden başka çok sayıda karma sergiye katıldı.

Yapıtları 1967’de Kanada’ daki “İnsanların Dünyasına Bakışlar”, 1968’de New York’ta Modern Sanatlar Galerisi’ndeki “Renkli Fotoğrafın On Ustası” adlı sergilerde, 1968 Köln Photokina Fuarı’ndaki sergide ve 1972’de Paris’te Ulusal Kitaplık’ta sergilendi. “Yaratıcı Amerikalılar” konulu fotoğraf sergisi dünyanın birçok büyük kentini dolaştı.
Ara Güler’in fotoğraflarının büyük bölümü Paris’teki Ulusal Kitaplık ve ABD’deki Nebraska Üniversitesi Sheldon koleksiyonlarındadır. Sheldon ve Ulusal Kitaplık’ın yanı sıra New York’ta, George Eastman Evi’ndeki koleksiyona da giren “Allah” fotoğrafı, ünlü fotoğraf koleksiyoncusu Fritz Gruber’in Köln Belediye Sanat Müzesi için derlediği Das Imaginare Photo-Museum adlı antolojiye de alınmıştır.

Belgeci bir fotoğraf biçiminin ustası olmasına karşın Güler, fotoğrafın her türünde araştırma ve çalışma yapmış, gerek siyah-beyaz, gerekse renkli fotoğrafta yetkin ve özgün bir üsluba ulaşmıştır. Uluslararası düzeyde gördüğü büyük ilginin temelinde, yerel özellikler taşıyan ince lirizmini döneminin öncü fotoğraf akımlarının evrensel boyutlarına oturtabilmesi ve fotoğrafın büyük ustalarıyla aynı düzeyde bir anlatım gücüne varabilmiş olması yatar.

1978’de Fotoğraflar adlı bir albümü yayımlanan, 1980’de Abidin Dino ile Fikret Muallâ, 1981’de Çetin Altan’la Al İşte İstanbul kitaplarını hazırlayan Ara Güler 1988’de genç fotoğrafçı Coşkun Aral’la birlikte Danimarka’da, 1989’da Finlandiya’da bir sergi açtı. “A Day in the Life of...” adlı kitap dizisi için düzenlenen fotoğraf çekimi gezilerine üç kez dünyaca ünlü 50 foto muhabiriyle birlikte Türkiye’den Güler çağrıldı. Ara Güler’in Sinemacıları (1989) adlı kitabındaki fotoğrafları 1990’da Türkiye’de ve Fransa’da (Strasbourg) sergilendi. 1992’de yayımlanan Sinan adlı büyük boy kitabı aynı yıl dünyada ayın kitabı seçildi.

Aynı yıl Living in Turkey adlı kitabı çıktı. Gene 1992’de “Fifties, Sixties & Seventies” adıyla toplu fotoğrafları ABD’de 25 kentin üniversitelerinde sergilendi. Ara Güler ayrıca Bertrand Russell’dan Churchillıe, Arnold Toynbee’den Picasso ve Salvador Dalfye kadar birçok ünlü kişinin fotoğrafını çekti, onlarla röportajlar yaptı. Bunlardan en ünlüsü, yanına hiçbir fotoğrafçının yaklaştırılmadı^ son yıllarında Picasso’yla gerçekleştirdiği röportajdı.