HÜRREM SULTAN

Kanuni Sultan Süleyman’ın başkadını.
Selim ll’nin annesi
(? 1504 ya da 1505 - Edirne 1558).

Slav asıllı olduğu bilinmektedir. Bazı tarihçiler (Hammer) tarafından galiçyalı bir papazın kızı olduğu ileri sürülür. Batılı kaynaklarda adı Roxelane, Rosa, Ruziac vb. olarak geçer. Cariye olarak saraya girdikten sonra Süleyman l'e takdim edildi. Ondan bir erkek çocuk doğurması üzerine padişah tarafından nikâhtandı. Bu durum, şehzade Mustafa’nın annesi Mahidevran kadını sinirlendirdi, ikisi arasında çekişme başladıysa da padişahın annesi Hafsa Sultanin araya girmesiyle rekabetin büyümesi önlendi.

Hafsa Sultanin ölümünden sonra haremin tek etkili kadını olan Hürrem Sultan, Mahidevran Sultani şehzade Mustafa’nın yanına gönderdi, çeşitli yollara başvurarak sadrazam İbrahim Paşa'yı öldürttü ve damadı Rüstem Paşa'nın vezir olmasını sağladı. Kurduğu düzenle şehzade Mustafa'yı da öldürtüp, saltanatın yolunu oğullarına açtı. Bu olaydan sonra azledilen Rüstem Paşa iki yıl sonra yeniden sadrazamlığa getirildi: Hırslı bir kadın olan Hürrem Sultan bir yandan saraydaki otoritesini pekiştirirken, bir yandan da hayır işlerine önem verdi.

İstanbul Aksaray’da Haseki camisi ve külliyesini (1539), Mekke ve Medine’de birer imaret, Meriç nehri üzerindeki Cisrimustafapaşa' da kervansaray, imaret ve cami yaptırdı; Edirne'ye su getirterek kentin çeşitli yerlerindeki çeşmelerden akıttı. Kanuni Sultan Süleyman'la birlikte gittiği Edirne’den dönüşte hastalanarak öldü. Süleymaniye camisi avlusuna gömüldü. Türbesi Kanuni tarafından yaptırıldı.