Arama

Arap-İsrail Savaşları - Tek Mesaj #3

MeLiSSiA - avatarı
MeLiSSiA
Ziyaretçi
10 Ocak 2010       Mesaj #3
MeLiSSiA - avatarı
Ziyaretçi
Arap-İsrail Savaşı
İsrail Devleti ve komşu Arap devletleri arasında 1948-1949, 1956, 1967, 1973 ve 1982'de meydana gelen çatışmalar. İsrailliler tarafından "Bağımsızlık Savaşı" olarak adlandırılan 1948-1949 savaşı, 29 Kasım 1947'de Birleşmiş Milletler'in Filistin'i bir Arap ve bir Yahudi devleti olmak üzere ikiye bölmesinden az sonra çıktı. 3.000 kadar Filistinli Arap'tan oluşan "Kurtuluş Ordusu" ve Arap gönüllüler bu karara karşı çıkarak ve onu uygulatmamak için çeşitli saldırılar düzenlediler.

Bir yandan da Yahudi yeraltı gücü Haganah da silâhlı bir mücadeleye hazırlanıyordu. Haganah 14 Mayıs'ta harekete geçerek Yahudi nüfusun ağırlıkta olduğu 5 kentten dördünü ve 100 Arap köyünü ele geçirdi. Bunun üzerine Mısır, Ürdün, Irak, Suriye ve Lübnan orduları İsrail bölgesine girmeye başladılar. Bu arada İsrail kuvvetleri 90.000'e çıkmış, hafif 30 tank, 8 topçu bataryası ve bir uçak filosuyla gücünü artırmıştı, 18 Haziran'da kuzeyde Nazareth, Tel-Aviv, ve Hayfa arasındaki sahil yolu ve Kudüs'ün batısı İsrail kuvvetlerinin eline geçti; Lübnan ve Ürdün savunmaya çekilmeye zorlandı. Bu İsrail başarılarından sonra 20 Haziran'da ateşkes antlaşması imzalandı. İsrail, bağımsız egemen bir devlet olarak ortaya çıktı. Bundan sonraki 1956 savaşına kadar geçen 7 sene içinde Araplar koydukları ekonomik ambargoyla İsrail'i zayıflatmaya ve ordularını güçlendirmeye çalıştılar. 1956 savaşı da Araplar için kısa sürede yenilgiyle bitti. Öldürülen 40.000 Mısır askerine karşı 181 İsrail askeri ölmüştü.

1967'de Mısır ordusunun Şarm-el Şeyh'de, çekilen Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin yerini almasıyla, üçüncü savaş başladı. Özellikle İsrail hava kuvvetlerinin baskınlarla hemen bütün Arap uçaklarını henüz yerdeyken imha etmesi ve ardından gelen İsrail tank saldırısı, 6 gün gibi kısa bir sürede savaşın İsrail lehine sonuçlanmasını sağladı. Böylece İsrail, Sina ve Gazze bölgesi, Ürdün Nehri'nin batı yakası ve Suriye'deki Golon Tepeleri'ni kaplayan geniş bir alanı ele geçirmiş oldu. 1973'teki (Kippur Savaşı) çatışmada, önce silâhlı kuvvetlerini iyice toparlamış olan Arap orduları, Mısırlı general Ahmed İsmail Ali komutasında saldırıya geçtiler. Amaçları, bir baskınla durumlarını güçlendirmek ve İsrail'i görüşmeler yapmaya zorlamaktı. İsrail ordusu kendisini çabuk toparladı, Dayan ve Elazar komutasında savaşı lehine çevirebildi. Bu savaşta İsrail 2.000 ölü ve 500 kayıp verdi.

İsrail genelkurmayı arasında bu savaştan sonra bunalım patlak verdi. Genelkurmay Başkanı General Elazar ve Golda Meir hükümeti istifa etti. Son büyük İsrail-Arap Savaşı 1982'de oldu. Lübnan topraklarına giren İsrail, Beyrut'u kuşattı ve FKÖ gerillalarının kenti terk etmesini istedi. Günlerce süren çatışmalardan sonra FKÖ kenti terk etti. Buna karşın İsrail, Lübnan'ı askerî işgal altında tutmayı sürdürdü. Bütün dünyada tepkiyle karşılanan olayların ardından, 1983'te imzalanan barış antlaşmasıyla İsrail-Lübnan sınırı yeniden çizildiyse de, İsrail birliklerinin Lübnan'dan bütünüyle çekilmeleri Haziran 1985'e kadar sürdü.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Son düzenleyen Safi; 21 Nisan 2017 23:19