Abdullah Cevdet Vikipedi, özgür ansiklopedi Abdullah Cevdet Karlıdağ, (d. 1869, Arapgir, Malatya;Osmanlı Devleti - ö. 1932, İstanbul; Türkiye) Kürt kökenli Osmanlı siyasetçi.
Hayatı
Elazığ Askeri Ortaokulu'ndan ve Kuleli Askeri Lisesi'nden mezun oldu. 1894 yılında Askeri Tıbbiye'yi bitirdi. Okul sıralarında edebiyata merak sardı ve Abdülhak Hamid'in isteğine uyarak şiirlerini kitap haline getirdi.
Ömer Cevdet adıyla yayımladığı bu ilk eserlerinde özellikle Namık Kemal, Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamid ve Halit Ziya'nın etkileri sezilir. 1894'ten sonra İttihatçı gençlerin, özellikle İttihat ve Terakki kurucularından olan yakın arkadaşı İbrahim Temo'nun etkisiyle, siyasi sorunlara eğildi. İttihatçıların faaliyetlerine katıldı. Tehlikeli olmaya başladığı anlaşılınca, 1895'te tutuklanarak İstanbul'dan uzaklaştırılmak amacıyla, Trablusgarp Merkez Hastanesi'nin göz hekimliğine getirildi.
Fakat cemiyet adına çalışmalarına orada da devam etti. Fizan'a sürüleceğini anlayınca, önce Tunus'a kaçtı, oradan 1897 yılında Fransa'ya geçti. Daha sonra da, Cenevre'ye yerleşerek; Tunalı Hilmi ve Mehmet Reşit'in orada kurdukları Osmanlı İtilaf Fırkası'na katıldı. İshak Sükûti ile birlikte derneğin yayın organı olan Osmanlı gazetesini çıkardı.
Abdullah Cevdet, II. Meşrutiyet'ten sonra gelişen batılılaşma akımının başlıca temsilcilerinden biriydi. Abdullah Cevdet de 'Kürt aydınlanması' hareketi aktif bir rol oynadı. Kürt Hevi Cemiyeti'nin gazetelerinde (Roj-i Kürd[Kürd Günü] ve Hetev-i Kürd[Kürd Güneş]) yazdı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kürdistan Teali Cemiyeti'ne katıldı ve bu cemiyetin gazetesinde (Jiyn - Hayat) bir süre metini yazdı.
1912'de yayımladığı "Pek Uyanık Bir Uyku" başlıklı yazısı Kemalist dönemde yapılacak reformların bir özeti niteliğindedir.
Abdullah Cevdet hakkında en önemli monografi Şükrü Hanioğlu tarafından kaleme alınan
Bir Siyasal Düşünür Olarak Doktor Abdullah Cevdet ve Dönemi (Üçdal Neşriyat, İstanbul, 1981) başlıklı çalışmadır.
Eserleri Şiir kitapları - Hiç ,(1890)
- Türbe-i Masumiyet, (1890)
- Tulûat, (1891)
Mensur kitabı Düşünce eserleri - Dimağ (1890),
- Fizyolacya-i Tefekkür (1892),
- Fünun ve Felsefe (1897),
Çevirileri - Weber'den "Asırların Panoraması",
- Gustave Le Bon'dan "Asrımızın Hususu Felsefiyesi"
- Hayyam'dan "Rubaiyat"
- Mevlana'nın Divanından Seçmeler
- Gustave Le Bon'dan "Dün ve Yarın" (1921),
- Gustave Le Bon'dan "İlm-i Ruh-i İçtimai" (1924),
- Gustave Le Bon'dan "Ameli Ruhiyat" (1931).
