Dünya Mirasları, UNESCO ("United Nations Education, Science and Culture" Türkçesi:Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür) tarafından belirlenen kültürel ve doğal varlıkların listesidir. Dünya miraslarının korunması için 175'ten fazla ülke bir antlaşma imzaladı. Bu şekilde dünya miraslarının gelecek nesillere aktarılması planlanıyor.
UNESCO'nun 1972 yılındaki genel konferansında hazırlanan 38 maddelik Dünya Doğal ve Kültürel Mirası Koruma Antlaşması'nı imzalayan 175'ten fazla ülkenin korumayı garanti ettikleri anıt ve sit arasından Dünya Mirası Kriterlerine uygun bulunanlar listede yer alır.
Antlaşmayı imzalayan ülkeler tarafından seçilen 21 ülke temsilcisinin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi, ICOMOS ("International Council on Monuments and Sites" Türkçesi:Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) ve IUCN ("International Union for Conservation of Nature" Türkçesi Dünya Doğayı Koruma Birliği) aday gösterilen değerler arasından seçim yapar ve listeyi oluşturur. Ayrıca komite, WHF'yi ("World Heritage Fund" Türkçesi Dünya Miras Fonu) yönlendirerek listedeki değerlerin korunmasını sağlar.
Ölçütler: Dünya Miras Listesi'nde yer alma ölçütleri düzenli olarak güncellenmektedir ancak listede yer alan her varlığın aşağıdaki ölçütlerden en az birine uyması ve özgün olması beklenir:
Kültürel miraslar için :
- yaratıcı insan dehasının ürünü olması
- belli bir zaman diliminde veya kültürel mekanda, mimarinin veya teknolojinin, anıtsal sanatların gelişiminde, şehirlerin planlanmasında veya peyzajların yaratılmasında, insani değerler arasındaki önemli etkileşimi göstermesi
- kültürel bir gelenek veya yaşayan ya da kayıp bir uygarlığın tek veya en azından istisnai tanıklığını yapması
- insanlık tarihinin bir veya birden fazla anlamlı dönemini temsil eden yapı tipinin ya da mimari veya teknolojik peyzaj topluluğunun değerli bir örneğini sunması
- bir veya daha fazla kültürü temsil eden geleneksel insan yerleşimine veya toprağın kullanımına ilişkin önemli bir örnek sunması ve özellikle bu örneğin, geri dönüşü olmayan değişimlerin etkisiyle dayanıklılığını yitirmesi
- istisnai düzeyde evrensel bir anlam taşıyan olaylar veya yaşayan gelenekler, fikirler, inançlar veya sanatsal ve edebi eserlerle doğrudan veya maddeten bağlantılı olması
Doğal miraslar için - doğanın bir harikasına veya eşsiz bir güzelliğe ve estetik öneme sahip doğal alanlar olması
- yaşamış canlıların kalıntıları, devam eden jeolojik olaylar ve yer şekillerinin gelişimi gibi dünyanın doğal tarihine ilişkin eşsiz önemde bilgilere sahip olması
- ekolojik ve biyolojik olarak hâlâ bozulmamış bir karasal, denizel veya tatlı su ekosistemine veya önemli hayvan ve bitki topluluklarına ev sahipliği yapması
- özellikle tehlikedeki veya bilim açısından önemli bir biyolojik çeşitililik için en önemli ve en belirgin doğal habitatlara ev sahipliği yapması
Mirasların Korunması 1954 yılında Mısır hükümeti Asvan Barajı'nın inşası sırasında Abu Simbel tapınağını kurtarmak için küresel bir çalışma başlatıldı. Bu çalışmayla tapınak parça parça sökülerek daha yüksek olan yeni yerine taşındı.
Proje 80 milyon $'a mâl oldu. Bu paranın yarısı ise başka ülkeler tarafından sağlandı. Ve bu proje başarıya ulaştı. Bugün ise Venedik, Mohenjodaro ve Borobudur Tapınağı ile ilgili kurtarma projeleri düşünülüyor. Bu bölgeleri kurtarma görevi UNESCO ve ICOMOS'a düşüyor.
Tehlikedeki Miraslar Dünya miraslarının bir kısmı listeden çıkarılmalarına yetecek kadar bozulur veya adaylık dosyasında öngörülen önlemleri zamanında alamazlarsa listeden çıkarılabilirler. Listeden çıkarılmaya aday olan miraslar ise tehlikedeki miras sayılır. Şu an 31 tehlikedeki dünya mirası mevcuttur.
İlk Dünya Mirasları İlk dünya mirasları 1978 yılında ilan edilmiştir. Aşağıda onların bir listesi yer alır. - L'Anse aux Meadows Milli Tarih Siti, Kanada
- Nahanni Milli Parkı, Kanada
- Tarihi Quito Şehri, Ekvador
- Galapagos Adaları, Ekvador
- Simen Dağları Milli Parkı, Etiyopya
- Lalibela'daki Dağa Oyulmuş Kiliseler, Etiyopya
- Aachen Katedrali, Almanya
- Tarihi Krakow Şehri, Polonya
- Wieliczka Tuz Madeni, Polonya
- Gorée Adası, Senegal
- Mesa Verde Milli Parkı, ABD
- Yellowstone Milli Parkı, ABD
Son düzenleyen Safi; 13 Mayıs 2018 00:23
