Antlaşmalar - Kale-i Sultaniye Antlaşması

Kale-i Sultaniye Antlaşması
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kale-i Sultaniye Antlaşması
Çeşidi
- Barış antlaşması İmza
Yer
- 5 Ocak 1809
- Çanakkale, Osmanlı Devleti
İmzacı devletler
- Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı
- Osmanlı Devleti
İmzalayan
- Robert Adair
- Mehmet Emin Vâhit Efendi

Kale-i Sultaniye Antlaşması (Çanakkale Antlaşması), 1807-1809 Osmanlı-Büyük Britanya Savaşı'nın sonucu olarak 5 Ocak 1809 tarihinde, Osmanlı Devleti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı arasında imzalanmış bir antlaşmadır. Antlaşmaya Osmanlı tarafını temsilen nişancı Mehmet Emin Vahat Efendi, Birleşik Krallık tarafını temsilen Robert Adair imza koymuştur.
On iki maddeden oluşan bu antlaşmaya göre Büyük Britanya'nın işgal etmiş olduğu Osmanlı toprakları Osmanlı Devleti'ne geri verilecekti. Osmanlı topraklarında bulunan Britanyalı tüccarların savaş sırasında Osmanlı Devleti tarafından el konulmuş olan malları sahiplerine iade edilecekti.
Antlaşmanın 4. maddesi, Eylül 1675'te Büyük Britanya ile Osmanlı arasında imzalanmış olan ve daha önceki Britanya imtiyaz ve kapitülasyonlarının bir özeti niteliğinde olan antlaşmanın geçerli olduğunu bildiriyordu. Buna ek olarak, 5. maddede, Birleşik Krallık'ın da kendi sınırları içinde ticaret yapacak olan Osmanlı gemilerine ve tüccarlarına elverişli koşullar sağlayacağı belirtiliyordu. Altıncı maddede, Osmanlı Devleti'nin belirlemiş olduğu gümrük haddinie Britanyalı tüccarların kabul edileceği bildiriliyordu.
Yedinci, sekizinci ve dokuzuncu maddeler, diplomatik temsil konusunda düzenlemeler getiriyordu. Elçilere karşılıklı olarak saygı gösterilecek, Osmanlı Devleti kendi tebasının haklarını korumak için Malta dahil olmak üzere Birleşik Krallık yönetimindeki topraklarda şehbender (konsolos) görevlendirebilecekti. Büyük Britanya'nın Osmanlı topraklarındaki diplomatik temsilciliklerinde tercüman görevlendirilmesi, Osmanlı Devleti tarafından verilecek beratlarla mümkün olacaktı. Tüccar ve zanaatkârlara tercüman beratı verilmeyecekti. Osmanlı Devleti tebasından kişiler Birleşik Krallık konsolosu olarak görevlendirilemeyecekti. Onuncu maddede, Osmanlı tebasından kişilerin Büyük Britanya himayesine alınamayacağı belirtiliyordu. Antlaşmanın en önemli maddesi olan on birinci maddeyle, savaş gemilerinin Çanakkale ve İstanbul boğazlarından geçmelerinin önceki dönemlerde her zaman yasak olmuş olduğu hatırlatılıyor, bu eski kurala tüm devletlerin barış döneminde de uyması isteniyordu. Büyük Britanya tarafı, bu kurala uyacağını belirtiyordu. Son maddede antlaşmanın yürürlüğe giriş süreci düzenlenmişti.
Ayrıca bu antlaşmanın bazı gizli maddelerinde Birleşik Krallık'ın Osmanlı Devleti'ne Fransa'ya karşı bir savaş halinde destek vereceği hükümleri bulunmaktaydı.

MsXLabs Üye Girişi