Malta seferi

malta korsanlarının İstanbul'a değerli eşya götüren büyük bir türk ticaret gemisine el koyması üzerine OsmanlI devletince bu adayı yöneten Saint-Jean şövalyelerine karşı girişilen savaş
(1 nisan - 11 eylül 1565).

250 parça gemiden oluşan deniz kuvvetlerine kaptanıderya Damat Piyale Paşa'nın, 35 000 kişilik kara kuvvetlerine de beşinci vezir Mustafa Paşa’nın komutanlık ettiği türk donanması, İstanbul’dan hareketinin (1 nisan 1565) 49. günü Malta önlerine ulaştı (19 mayıs) ve Kanuni Sultan Süleyman’ın seferin başkomutanlığına atamış olduğu Trablusgarp beylerbeyi Turgut Reis beklenilmeksizın adanın Marsa Scirocco limanına asker çıkarıldı (20 mayıs). Ûte yandan, İstanbul’daki casusları aracılığıyla seferin yapılacağını önceden öğrenmiş bulunan Malta şövalyelerinin başı Üstad-ı azam (Grand Maltre) Jean de la Valetta, her tür savunma önlemini almış olarak 11 000 seçkin askeriyle hazır beklemekteydi. Türk komutanlar arasında daha başlangıçta anlaşmazlık çıktı: serdar Mustafa Paşa önce St. Elmo kalesinin alınmasını isterken, Piyale Paşa adanın asıl berkitilmiş konumlan olan St. Michel ile Le Bourg kalelerine saldırmasından yanaydı. Sonuçta serdann dediği oldu ve St. Elmo kalesi kuşatıldı (24 mayıs).

Bu arada, Uluç Ali Reis de (sonradan Kılıç Ali Paşa) 6 gemiyle İskenderiye'den 1 000 kişilik bir yardım kuvveti getirerek Malta seferine katıldı (27 mayıs). Kuşatmanın 10. günü 23 gemi ve 2 000 leventle Malta’ya gelen Turgut Reis, başkomutanlığı ele aldı (2 haziran). Kuşatmanın 25. günü kale duvarında açılan gediklere karşı yapılan şiddetli bir saldırı sırasında başkomutan Turgut Reis bir top güllesi isabetiyle şehit oldu (17 haziran). Onun ölümüyle hırslanan türk askeri, genel bir saldırıya geçerek St. Elmo kalesini ele geçirdi (23 haziran). Üstad-ı azam Jean de la Valette'e elçi gönderip adanın teslimini isteyen Mustafa Paşa, bu önerisinin reddi üzerine Malta'nın en iyi berkitilmiş Le Bourg, St. Ange ve St. Michel kalelerini kuşatma altına aldı (1 temmuz).

Cezayir beylerbeyi Barbaroszade Haşan Paşa’nın 27 gemi ve 2 500 kişilik yardım kuvvetiyle gelmesi üzerine şiddetlenen çarpışmalar sonunda Türkler, St. Michel kalesinin Çastilla burcunu ele geçirdiler (7 ağustos). Üç buçuk aydır sürüp giden savaşlar yüzünden savunma direncinin iyice kırıldığı ve Malta’nın düşmesinin gün sorunu olduğu bir sırada türk donanmasının gafletinden ve gece karanlığından yararlanan ispanyollar, adanın işgal altında bulunmayan kıyısına 25 000 kişilik bir yardım kuvveti çıkardılar (6/7 eylül).

Bunun üzerine Mustafa Paşa, iki ateş arasında kalmamak için kuşatmayı kaldırdı (8 eylül) ve tüm ağırlıklarını gemilere yükledikten sonra ada önlerinden ayrıldı (11 eylül 1565). Malta seferinden başansızlıkla dönen donanma, sonuca üzülen padişahın buyruğuyla İstanbul limanına gece karanlığında girdi (15 kasım 1565).