Antimuan maden üretimi Tablo 1.3'de verilmiştir. 1995 yılında 95 893 ton olan antimuan maden üretimi 1996'da 84 313 ton olmuştur. 1996 yılında en büyük üretimi, dünya üretiminin % 69'unu gerçekleştiren Çin yapmıştır. Aynı yıl Türkiye'nin üretimi ise 450 ton ile % 0.5' dir.Dünya maden üretim kapasitesi, antimuan içeriği olarak, 1 20 000 ton ve rafineri kapasitesi de 1 20 000 tondur. Kapasiteye geçici olarak üretimini durduran tesisler dahildir.
Diğer taraftan antimuanlı kurşun geri kazanımından önemli oranda antimuan üretimi yapılmaktadır. İstatistiksel veriler yeterli değildir. Bununla birlikte, ABD'de 1995 de 10 500 ton, 1996 da 7 900 ton yine İngiltere'de 1995 de 2 178 ton ve 1996 da 1 939 ton antimuanın üretildiği tahmin edilmektedir. Yıllık antimuan üretim değeri 1 997 yılı Avrupa Serbest Piyasası fiyatlarıyla 170 milyon US $ olarak verilmektedir
Dünya Antimuan Rezervleri (Sb İçeriği)
Ülkeler Rezerv Toplamda Oran ______ (Bin ton)_____________ (%)
Antimuan Maden Üretimi
Antimuan Kullanım Alanları
Antimuan, endüstride metalik olarak ya da türevleri şeklinde kullanılmaktadır. Ancak türevleri şeklinde kullanımı çoğunluktadır.
Yüksek saflıktaki antimuan, yarı iletken olarak elektronik ve termoelektrik alt üreticileri tarafından metaller arası alaşım imalatında kullanılmaktadır.
b) Metal Dışı (Ürünleri Şeklinde) Kullanımı
Türevleri arasında sülfitler ve oksitler yaygın olarak kullanılmaktadır. Antimuanlı pentasülfit lastik endüstrisinde vulkanizasyon aracı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca izli mermi dip kısmında ışık saçan bir antimuan karışımı bulunur, bu da merminin fırlatma sonrası çizdiği rotanın izlenmesini sağlar. Antimuan sülfit yandığında kesif beyaz bir duman çıkardığından deniz işaretleri, görülebilir sinyaller ve yangın kontrollerinde kullanılır. Ayrıca cephane imalatında da kullanımı mevcuttur.
Ticari olarak çeşitli antimuan oksitler mevcuttur. Bunlardan antimuan trioksit (Sb2O3) plastikle, metal kaplamada, seramik ve emayede, boya sanayiinde beyaz boya maddesi olarak kullanılmaktadır. Sb2O3 silika gibi cama şekil vermede sağladığı yarar ve ışığı geçirme özelliğinden dolayı tercih edilmektedir. Değişik kimyasal bileşimlerdeki oksitler değişik renklerin eldesinde de kullanılmaktadır. Tekstil, plastik ve kimya endüstrisinde yaygın olarak kullanımı mevcuttur.
Antimuanın 2/3'ünden fazlası türevleri şeklinde, özellikle de oksitleri olarak kullanıldığından, antimuan oksitlerin çeşitli kullanım alanları aşağıda verilmiştir.
- Yangın geciktirici olarak,
- Tekstil sanayiinde
- Pigmentlerde,
- Seramik ve cam yapımında
Antimuan Kullanım Alanları
Antimuanın İkame Ürünleri
Kalay, kalsiyum, bakır, selenyum ve kadmiyum akülerdeki kurşunu sertleştirici ikameler arasındadır. Antimuan-kurşunlu aküler 1980'li yılların başında, bakım gerektirmeyen akülerin yapılmasıyla pazardaki payının büyük kısmını kaybetmiştir. Yangın geciktiricilerde organik bileşikler, hidratlı alüminyum oksitler (alümina trihidrat), bor bileşikleri (çinko borat, amonyum pentaborat vb.), halojenleştirilmiş bileşikler, fosfor bileşikleri ve magnezyum hidroksit alternatif malzeme olarak kullanılabilmektedir. Yine kauçuk imalatında telleryum ve selenyum, antimuanın yerini alabilmektedir. Plastikler veya paslanmaz çelik ürünleri, emaye kaplama yerine kullanılabilir. Boya, pigment ve emayede antimuan kimyasalları yerine titan, krom, kalay, çinko ve zirkon kullanılmaktadır
MsXLabs.org & MTA
