İstanbul'un Fethi

MsXLabs.org & Osmanlı Tarihi

Nedenleri

• Bizans'ın, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki ilerlemesine ve büyümesine engel olması
• Bizans'ın Anadolu beyliklerini Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtarak Anadolu'daki Türk birliğini bozmaya çalışması
• Bizans'ın Osmanlı şehzadelerini kışkırtarak Osmanlı Devleti'nde taht kavgalarına neden olması
• Bizans'ın, Avrupa-Hristiyan dünyasını kışkırtıp Haçlı Seferleri'ne zemin hazırlaması
• Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki bağlantının sağlanabilmesi için İstanbul'un alınmasının gerekmesi
• İpek Yolu'nun Avrupa'ya açılan koluna hakim olmak
• Kara ve deniz ticareti bakımından İstanbul'un önemli bir konuma sahip olması
• Boğazlar yolu ile ekonomik canlılığın mevcudiyeti
• Anadolu ve Rumeli arasındaki askeri geçişin kolaylaştırılmak istenmesi
• II. Mehmed'in, Hz. Muhammed'in; ''"İstanbul elbet fetholunacaktır. Ne güzel kumandandır o kumandan ve ne güzeldir o askerler"'' hadisine layık olabilme düşüncesi

İstanbul'un Fethi için Osmanlı Devleti'nin Yaptığı Hazırlıklar

• II. Mehmet, önce Macarlar ve Venedikliler ile bir barış antlaşması yaparak Balkanlar'da güven ve istikrarı sağladı.
• Karamanoğulları ile anlaşarak Anadolu'daki güvenliği sağladı.
• Bizans'a Karadeniz'den gelecek yardımları engelleyebilmek için, Anadolu Hisarı( Güzelce Hisar)'nın karşısına Rumeli Hisarı( Boğazkesen Hisarı)'nı yaptırdı.
• İstanbul'un güçlü surlarında gedikler açabilmek için, Bizans'ın hapisanesinden Macar Usta
• Urban kaçırıldı ve Edirne'de ona, o zamana kadar görülmemiş büyüklükte toplar döktürtüldü.
• İstanbul surlarına rahat asker çıkarabilmek için tekerlekli kuleler yapıldı.
• Kuşatmaya yardım için bir donanma hazırlandı.

İstanbul'un Fethi için Bizans'ın Yaptığı Hazırlıklar

• Kale surlarını güçlendirdiler.
• Osmanlı Donanması'nın Haliç'e girmesine engel olmak için, Haliç'in ağzını zincirle kapattılar.
• Bizanslılar, suda yanabilen barut, neft yağı ve kükürt ile yapılan Rum Ateşi (Gregois) adlı silahı yaptılar.
• Osmanlı Devleti'nin kuşatmaya hazırlandıklarını anlayınca depolarını yiyecek, silah, mühimmat vb. şeylerle doldurdu.

Büyük Kuşatma

23 Mart 1453'te Edirne'den hareket etti ve 6 Nisan 1453'te İstanbul'u kuşattı. Kuşatma, aralıklı çatışmalarla 53 gün sürdü. II. Mehmet, Çandarlı Halil Paşa'nın İstanbul'un fethine karşı bir tutum sergilemesi üzerine, son saldırı hazırlıklarını yapması için Zağanos Paşa'yı görevlendirdi. Bizans'a yardımın gelmesini önlemek için de Marmara Denizi ile Çanakkale Boğazı'nı ablukaya aldı. Hiçbir yerden destek alamayan Bizans'ın başkenti 29 Mayıs 1453 günü düştü. Bin yıllık Bizans İmparatorluğu'na son veren II. Mehmet, bu olaydan sonra "Fatih" (ülke açan, ülke alan) ünvanını aldı.
Fatih, bir tören alayının başında şehre girdi. İlk iş olarak Ayasofya'ya giderek burayı camiye dönüştürdü. İstanbul'u Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti yaptı. Kentin ticaret merkezi olan Galata'dan kaçmış olan Rumların ve Cenevizlilerin dönmesini sağladı. Rum Patrikliği'nin yeniden açılmasına izin verdi; ayrıca bir Yahudi hahambaşlığı ile bir Ermeni patrikhanesi kurdurdu. II. Mehmet İstanbul'u, farklı dinlerden insanların bir arada yaşadığı, ticaret ve kültür merkezi olan bir başkent yapmayı amaçladı.

İstanbul'un Fethi'nin Türk Tarihi Açısından Sonuçları

• Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi bitti, Yükseliş Dönemi başladı.
• İstanbul'un Fethi ile Osmanlı Devleti'nin Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki Bizans'ın yarattığı tehlike ortadan kalktı.
• İstanbul'un Fethi ile Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan ticaret yolları ele geçirildi.
• İpek Yolu'nun Avrupa'ya giden kolu ele geçirildi.
• İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti yapıldı ve II. Mehmed ülke alan, ülke açan anlamına gelen 'Fatih' ünvanını aldı.
• Osmanlı Devleti'nin İslâm Dünyası'ndaki saygınlığı arttı.
• Fener Rum Patrikhanesi Osmanlı himayesine girdi.

İstanbul'un Fethi'nin Dünya Tarihi Açısından Sonuçları

• İstanbul'un Fethi ile Orta Çağ kapanıp, Yeni Çağ açıldı.
• İstanbul'un Fethi sırasında kullanılan büyük topların, en güçlü surları bile yıkabileceği görüldü. Bu denli güçlü topların yapılması, Avrupa'daki derebeylik'lerin yıkılmasına ve merkeziyetçi krallıkların güçlenmesine neden oldu.
• İstanbul'un Fethi ile İpek Yolu'nun Orta Asya'dan Avrupa'ya giden kolunun Osmanlı
• Devleti'nin eline geçmesi, Avrupalıları yeni ticaret yolları arayışına yöneltti. Bu olay
• Coğrafi Keşifler'in nedenlerinden birini oluşturdu.