Kesme işareti ya da apostrof

;
Özel adlara getirilen ekleri iki sözün birleşmesi sırasında ortaya çıkan ses düşmesini veya bazı yabancı sözlerin kesintili okunacağını belirtmek için kullanılan ( ' ) işaretinin adı. Türkçede başlıca olarak özel isimlerden sonra gelen ekleri ayırmada kullanılır.

Kesme işareti ait olduğu kelimenin sağına bitişik olarak yazılır ve kesme işareti ile sonra gelen ek arasında boşluk bırakılmaz. Oysa diğer noktalama işaretlerinden sonra bir harf boşluğu kadar ara verilir.

Kesme işaretinin kullanıldığı yerler nedir?

1- Özel isimlere gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ay­rılır.

• Namık Kemal’in vatan şairi olduğunu biliriz.
• Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar’ı Türk romanının dönüm noktasını oluşturur.
• Victor Hugo’nun Fransız romantizminin önemli bir temsilcisi olduğu, su götürmez bir gerçektir.

DİKKAT
2- Özel isimler yapım eki almışsa yapım ekinden son­ra gelen çekim ekleri kesmeyle ayrılmaz.

• Türkçülüğün ve İslamcılığın edebiyatımızda da yansımaları vardır tabii ki.
• Özel isme gelen “-lar, -ler” çokluk eki kesmeyle ayrılmaz.
• Ahmetler, bu yaz Bodrum’a gidecekler.
• Yunus Emreler hümanizmi yaşatır. (Benzerlik anlamı)
• Yaşar Kemaller, Orhan Kemaller. Çukurova’yı anlat­mışlardır.

3- Kısaltmalar ek aldıklarında kesme işareti kullanılır. Ekler, kısaltmaların okunuşuna göre getirilir.

• TRT’nin bir yarışmasında birinciliğe layık görülmüştü.

4- Bu akşam TV’de hangi programı izleyeceğimize karar veremedik.

• TÜSİAD’ın yeni başkanı toplantı yaptı.

5- Sayılara gelen ekler kesmeyle ayrılır:

• Yarışma saat 15.35’te başlayacakmış.

6- Kesme işareti anlam karışıklığını gidermek için kulla­nılır.

• Soru’n mu var?
• Sorun mu var?
• Sen benim Ay’ımsın.
• Sen benim ayımsın!

Kesme işaretinin kullanılmadığı istisnalar nelerdir?

• Kuruluş, kurum, kurul ve iş yeri isimlerine gelecek ekler kesme işaretiyle ayrılmaz. Bakanlar Kuruluna, Mavi Bayrak Kasabına örneklerindeki gibi.
• Özel isimlere gelen yapım eklerinde, çokluk eklerinde ve sonrasında gelen eklerde kullanılmaz. İzmirli, Türkçülük, Avrupalı örneklerindeki gibi.
• Özel isimler yerine kullanılan ''o'' zamiri büyük harfle yazılmadığı gibi, gelecek eklerde kesme işareti ile ayrılmaz.
• Çağ ve akım isimleri kesme işareti ile ayrılmaz. Yeni Çağın, Cumhuriyet Döneminde örneklerindeki gibi.
• Sonunda nokta yer alan kısaltmalar, üslü sayılar ve kısaltmalar kesme işareti ile ayrılmaz. Alm.dan, vb.leri örneklerindeki gibi.
• Unvanlardan sonra gelen eklerde kesme işareti kullanılmaz. Cumhurbaşkanına, Başbakana örneklerindeki gibi.

6. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur:

• a'dan z'ye kadar, b'nin m'ye dönüşmesi, Türkçede -lık'la yapılmış sözler.