Arama

Yapay gösterge nedir? - Tek Mesaj #7

LeqoLas - avatarı
LeqoLas
Ziyaretçi
6 Ekim 2010       Mesaj #7
LeqoLas - avatarı
Ziyaretçi
Dilin en önemli işlevlerinden biri de, iletişim aracı olmasıdır. Bilindiği gibi insanlar arası iletişimi sağlayan sadece dil değildir. Dil-dışı iletişim dizgeleri de vardır. Göstergebilim, dil dahil , iletişim konusu olan tüm dizgeleri konu edinmektedir.

“Dil göstergelerden oluşan bir dizgedir” diyen F. de Saussure, yepyeni bir anlayış getirmiştir. Kendisinden sonra “dil” göstergebilimin alt alanı olarak, incelenmeye devam etmiştir.
Dil Göstergesi.
Belli dilde, anlamlı en küçük birimlere dil göstergesi adı verilir. Sadece sözcükler değil, fiil çekim ekleri ve çoğul ekler de birer dilsel göstergedir.
Anlam taşıyıcısı olarak, dil felsefesinde de önemli bir kavram olan “gösterge” üzerinde biraz daha durmakta yarar görüyoruz.
Dil göstergesinin bazı özellikleri:
-Dil göstergesi nedensizdir. Gösterileni, gösterene bağlayan bağ, hiçbir iç ilişkiye bağlanmaz.
-Gösterge uzlaşma ürünüdür.
-Dil göstergesi bir simge değildir. Simgede gösteren ile gösterilen arasında doğal ve nedenli bir ilişki vardır.
-Gösterge çizgiseldir. Göstergeler birbirini izler ve bu ardışıklıkta meydana gelecek her değişiklik anlam düzleminde değişikliğe neden olur.
-Dil göstergesi ayırıcıdır. Dilde her şey ayırıcı birimlerin birleşmesiyle işler.
Dil göstergesinin nedensizliği konusunda Saussure ile uzlaşı içinde olan Benveniste, dil göstergesinin temel niteliğine farklı bir açıklama getirir. “Benveniste’e göre, göstereni gösterilene bağlayan bağ nedensiz değil zorunludur, çünkü anlığımız boş biçimleri, adlandırılmamış kavramları barındırmaz. Zaten Saussure’ün kendisi de bunu söylüyordu: gösteren ve gösterilen bir kağıdın ön ve arka yüzü gibi birbirinden ayrılmaz. O zaman Benveniste’e hak vermek gerek: göstereni gösterilenle bağlayan bağ zorunludur ve dil göstergesi ancak gerçeklik düzleminde gönderme yaptığı nesneye ya da olguya göre nedensizdir” (Kasar, 2002:127)
Dilbilim başlığında “anlambilim” den söz etmiştik. Göstergebilimin bir yönüyle anlamlama kuramı olduğunu dikkate alırsak aradaki farka da değinmek gerekiyor. “Hem Emil Benveniste, hem J.C. Coquet, anlambilimin sözcük ve tümce düzeyini aşmadığını belirtiyorlar. Göstergebilimse tümce-üstü düzeyde, yani söylem düzeyinde inceleme yapıyor. Anlamın eklemlenişi ancak söylem düzeyinde ele alınabilir. Göstergebilim de anlamın eklemlenişini, oluşumunu inceler.”

Alıntıdır .