Değişen Yeraltı Su Havzalarından Oluşan Mars Gölleri ve Denizleri

Gezegen Bilim Enstitüsü (Planetary Science Institute)’ndeki araştırmacılar Mars’ta bir zamanlar denizlerin ve göllerin nasıl olabileceğine yeni bir açıklama getirdiler. Mars’ın kuzeyindeki çok fazla çökelti katmanı içeren ve Yer’in derin katmanlarına benzeyen alçak bölgeleri inceleyen araştırmacılar, daha önceden olduğu düşünülen okyanuslar ile diğer havza katmanlarının birbirine benzediğini açıkladılar.

Tüm bu birikintilerin kökeni ile kızıl gezegendeki göllerin ve denizlerin oluşumu çelişki oluşturuyor. Çünkü bu kurama göre belirgin kabuk bölgenin çökmesinden dolayı çökelti ve geniş hacimli su aniden yayılmış ve bilindiği gibi düzensiz bölge oluşmuştur. Bununla birlikte geniş havza bölgeleri içeren ve yaygın birikintili bölgeler olduğu halde çöküntü bölgelerinin az sayıda olduğu görülmektedir.

Araştırmacılar, çalışmalarında kıta boyutlarındaki havzalarda çatlak şekillerinin oldukça büyük bir oranı kapladığını dile getiriyor. Ayrıca su birikintileri ve geniş çaplı bölgesel erozyonlar, çökeltili nehir düzeninin oluşmasına neden olmuş olabilir. Bu model büyük kütleli yeraltı suyunun aniden taşmasını gerektirmiyor. Onun yerine yüzeye dağılmış yeraltı suyunun Mars’ın kuzeyinde uzun süre kalmış olabileceğini savunuyor. Günümüzde bildiğimiz sert engebeli alanların kızıl gezegenin kuzeyindeki yüzeyin altındaki su birikintilerinin çökmesi sonucunda oluştuğu öne sürülüyor. Çökelti yerleri içeren uçsuz bucaksız yerlerdeki hidrostatik hareket bazı yüksek düzlüklerin oluşmasını da engellemiş olabilir. Ayrıca yerbilimsel ölçümler dağlık çöküntü bölgelerinin düzensiz ve büyük oranda kayıp olabileceğini açıklıyor.

Bu model Mars’ta su havzaları içeren boşalmış yeraltı sularının çamur yığını, göller ve denizlerin oluşumuna neden olabileceğini anlatmaya çalışıyor. Ek olarak model, gezegen tarihinin herhangi bir noktasında bu olayın gerçekleşmiş olduğunu da gösteriyor.

Eğer Mars’ın yeraltı sisteminde yaşam varsa, derin yerlerdeki akışkanların boşalmasıyla yüzeyde yaşam var olabilir. Ayrıca araştırmacılara göre organizmaların ve diğer fosillerin bazıları çökelti katmanları içinde korunmuş olabilir.