PLÜTON ARTIK GEZEGEN DEĞİL
Gökbilimciler Plüton'un gezegen olmadığına karar verdi. Böylece Güneş Sistemi bir gezegenini kaybetti.
24 Ağustos 2006 Perşembe 17:35
Prag'da toplanan 75 ülkeden 2 bin 500 astronomun yaptığı oylamada Plüton'un aleyhine karar çıktı. Geçen hafta toplanan Uluslararası Astronomi Birliği, yeni bir gezegen tanımı geliştirmişti. Buna göre güneş sistemindeki gezegenlerin sayısı 9'dan 12'ye çıkacak ve Plüton da gezegen statüsünü koruyacaktı. Ancak birçok gökbilimci buna karşı çıktı ve Plüton'un 'cüce gezegen' olarak nitelendirilmesine karar verdi.

Plüton 1930'da keşfedilerek Güneş Sistemi'nin dokuzuncu ve son gezegeni olarak kabul edilmişti. Bu zamana dek Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen vardı. Bunların Güneş'e uzaklığı mesafe sırasıyla, Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür.

Ancak son dönemde bazı uzmanlar diğer sekiz gezegenden çok daha küçük ve uzak olan, bir buz ve kaya kütlesi durumundaki Plüton'un gezegen kabul edilemeyeceğini savunuyordu.

Eğer söz konusu tanım kabul edilmiş olsaydı üç gökcismi daha gezen olarak kabul edilecekti. Bunlar, şimdiye dek Plüton'un uydusu kabul edilen Charon, üç yıl önce keşfedilen 2003 UB313 adlı gök cismi ve Mars ile Jüpiter arasındaki Ceres adlı dev bir asteroid.

Astronomlar, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlerin sayısını 12'ye çıkarmayı tartışırken Plüton'un gezegen olmadığına karar verildi.
Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'da, Plüton ile UB313'ün statülerini belirlemek için toplanan uluslararası astronomlar, kararı açıkladı.

Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), 1930'da keşfedilen ve Güneş Sistemi'ne dahil olup olmadığı tartışılan Plüton'u gezegenlikten çıkardı.

Oy kullanan 2 bin 500 bilimadamı ve astronom, Plüton'un 'cüce gezegen' olarak sayılmasına karar verdi.

Güneş Sistemi'ndeki indirim, Plüton'un boyutları nedeniyle olabilir. Çünkü 2 bin 360 kilometre çapındaki Plüton, diğer sekiz gezegene oranla çok küçük. Fakat Kuiper Kuşağı'ndaki cisimlerden de çok büyük.
Plüton, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn ve hatta en yakın komşusu Neptün'den de çok farklı özellikler gösteriyor.

Teklif ne içeriyordu?
Uluslararası Astronomi Birliği'ne verilen teklif, sistemi sekiz gezegenden (Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün) oluşmuş olarak tanımlıyordu. Teklif, plütonları (Plüton, Charon ve UB 313) ve asteroid Ceres'i içeriyordu.

Teklife göre Plüton yine gezegen olarak kalıyor, ama Güneş Sistemi'ne yeni eklenen üç gökcisminden oluşan plütonlar kategorisinin merkezi olarak ele alınıyordu.

Teklife destek veren IAU Gezegen Tanımlama Komitesi'nin üyesi Richard Binzel, "75 yıldan uzun zamandır, ilk kez Güneş Sistemi'ne yeni gezegenler eklemek gibi bir imkanımız var. Bu çok heyecan verici" demişti.

Uzmanlar, Güneş'ten çok uzakta ve sistemdeki diğer sekiz gezegene göre çok küçük olan Plüton'un gezegen statüsünü hak edip etmediği konusunda görüş ayrılıkları yaşıyordu.

1990'lı yılların başından bu yana gökbilimciler, Güneş Sistemi'nin hemen dışındaki Kuiper Kuşağı'nda, Plüton'la benzer kütle özelliklerine sahip birçok küçük gökcismi tespit etmişti.

Bazı astronomlar Plüton'un da Kuiper Kuşağı'ndaki buzul cücelerden olduğunu ve gezegen olmaması gerektiğini düşünürken, diğerleri Güneş Sistemi'ne dahil olmasının doğru olduğunu söylemişti.

3 binden fazla belirleyici üyesi bulunan Uluslararası Astronomi Birliği, 1919 yılından bu yana gökcisimlerinin statülerini ve isimlerini belirliyor.