Beydebanın eserleri:

Fabl türünün en önemli eserlerinden biri olan Kelile ve Dimne’ yi Depşelem isimli bir Hint Hükümdarı döneminde kaleme almış, eserini hükümdara sunmuştur. Eserde bulunan hikayelerde siyaset, erdem ve eğitim gibi birçok farklı konu işlenmiştir. Bu eser zalimliği ile tanınan Hükümdar Depşelem’ e dolaylı bir nasihat niteliğindedir diyebiliriz.

Eser adını ilk bölümündeki hikayelerin kahramanı olan iki çakaldan almıştır; “doğruluğu ve dürüstlüğü” simgeleyen “Kelile” ile “yanlışlığı ve yalanı” simgeleyen “Dimne”. Beydeba, hiç kuşkusuz, Hint edebiyatında eşsiz bir yere ve öneme sahiptir.

Öykünce ya da fabl, sonunda ders verme amacı güden, güldüren ve düşündüren genellikle manzum öykülerdir.genellikle hayvanların ve bitkilerin konuşmasıdır.
Fablların kahramanları genellikle havyanlardır. Ama bu hayvanlar insanlar gibi düşünür, konuşur ve tıpkı insanlar gibi davranır.
Dünyanın en ünlü fabl yazarları Ezop ,Jean de La Fontaine ve Beydeba’dır. Ezop’un fablları M.Ö. 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir. ABD’li James Thurber ve İngiliz George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır. Fablı ilk olarak yazanlar Hititlerdir. Hititler fablları taş tabletlere yazıp resimliyorlardı.

Beydaba - Kelile ve Dimne Masalları - Arslan, Öküz Ve Çakal

Her türlü aşağılama ve kendini büyük görme somut alemin depremidir.
Vaktin birinde oldukça çalışka bir tüccar vardı.Kazanç sağlamak için gezmediği ülke kalmamıştı.Pek çok işe girmişti.Çok yorulmuştu.
Günlerce uykusuz kalmış, aç yatmıştı.
Daha çok kazanmak için ne gerekirse yapmıştı.
Aradan yıllar geçti. Tüccar çok zengin oldu.
Serveti padişahların hazinesinden daha çoktu.
İki de oğlu vardı. Onları en iyi şekilde yetiştirmek istiyordu.Bu uğurda elinden geleni esirgemiyordu.Ne gerkirse yapıyordu.
Gel zaman git zaman tüccar yaşlandı.Saçı sakalı ağardı.Beli büküldü.
Çocuklarının durumu değişmişti.Har vurup harman savuruyorlardı.Bolluk içinde yaşıyorlardı.Geleceği düşünmeden ellerine geçeni harcıyorlardı.Eğlenceler düzenliyorlar, israf içinde yüzüyorlardı.
Tüccar, çocuklarını durumuna çok üzüldü.Bu gidişle, bir ömür boyu elde ettiği serveti bir anda tüketecekti.Çocuklarına bir ders vermek istedi.
Onları yanına çağırdı.
Servetin önemini anlattı.
- Oğullarım, dedi; insanlar için servetin üç anlamı vardır.Birincisi, dünya da rahat etmek.Güçlü bir hazineye sahip olmakla sağlanabilir bu.
İkincisi, ün sahibi olmak.Bunu da ancak mal sağlayabilir.
Üçüncüsü, dünyayı ahiretin tarlası bilmek.Dünyada , öte dünya için çalışmanın bir yolu da mal ve mülk den geçer.Zengin insanlar, dünyada inançları için eserler yaptırırlar.Bu da onların öte dünyasını aydınlatır.
İşte servet bu denli önemlidir.Malı mülkü kazanmak zordur.Böylesine güç elde ettiğimiz bir şeyi kolay harcamak doğru mudur?
Sizin bu durumunuz beni çok üzüyor.Siz, . hazır serveti rahatça harcıyorsunuz.Yerine yenisini koymuyorsunuz.
Çocuklar babalarını dikkatle dinlediler.
Büyük oğul, söz aldı:
- Ben, dedi, babasına; senin anlattığını doğru bulmuyorum.Mal mülk insana Allah tarafından verilir.Eğer, Yüce Allah onu vermezse insanın yapabileceği bir şey yoktur.
Bu konuda bir hikaye biliyorum.
Tüccar, büyük oğluna, bu hikayeyi anlatmasını söyledi.
Büyük oğul,”İki Şehzade” hikayesini anlatmaya başladı.