Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi&MsXLabs

Çağlayan

Suyun yatağındaki dikey bir eğim nedeniyle yüksekten döküldüğü yer, çavlan, çağlar. Bir ırmağın, yatağını aşındırıp güçlü bir kaya dizisiyle karşılaşmasıyla oluşan çağlayan, bu aşındırmayı kaya kütlesinin aşağı kesimlerinde de sürdürür. Ayrıca toprak çökmesi, lav akıntısıyla oluşan engeller ve depremler de çağlayanın oluşumuna yol açar. Yüksek bir diklikten düştüğü gibi, basamak biçiminde de düştüğü olur. Angel (1.000 m.), Tugela (914 m.), Cuquenan (610 m.), Sutnerland (580 m.), Vibbon (491 m.), Gavernie (422 m.) dünyanın en yüksek çağlayanlarındandır. Türkiye'de, Tortum (200 m.), Gürlevik, Sızır, Bünyan ve Defne çavlanları önde gelen çağlayanlardır.