APOD - Günün Gökbilim Görüntüsü

GRB 110328A'nın Senfonisi - Günün Gökbilim Görüntüsü

Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.

18 Nisan 2011

GRB 110328A'nın Senfonisi

Katkı Sağlayanlar : ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Avrupa Uzay Dairesi (ESA), Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü (STScI)

Açıklama : Dünya yörüngesinde dolanan Swift uydusu 28 Mart tarihinde GIP (GRB) 110328A'dan gelen yüksek sıklığa sahip bir gama ışını patlaması (GIP) tespit ettiğinde, ansızın gezegen çapında bir gözlem senfonisi başladı. Aynı kaynak 45 dakikalık bir duraklama sonrası tekrar alevlendiğinde ise bu olayın normal bir gama ışını patlaması olmadığı kesinleşmişti. İlk gösteriden 12 saat sonra 2,5 metrelik Nordic Görünür Işık Teleskobu'nu kullanan gökbilimciler, görünür ışık dalga boyundaki emsallerine uygun orta seviye bir gözlemle gösteriye dahil oldular. Patlama, ertesi gün erken saatlerde ABD'de bulunan Genişletilmiş Çok Büyük Dizi (ELVA)'nin radyo çanaklarında düşük sıklıklı radyo dalgaları şeklinde yakalandı. Sonrasında ise Hawai'de bulunan 8 metrelik İkizler Kuzey Teleskobu da dahil olmak üzere görünür ışık dalga boyunda gözlem yapan pek çok teleskop, akranlarını takip eder biçimde birlikte çalmaya başladılar. Olağandışı bu kaynak Chandra Gözlemevi tarafından x-ışını dalga boyunda yüksek bir ses perdesinde yakalanıp, bir hafta boyunca aralıklı olarak daha bile tiz olan gama ışını aralığında takip edildi. Koroya katılan Hubble Uzay Teleskobu ise yukarıdaki görüntüyü görünür ışık ve kırmızı ötesi dalga boylarında kaydederek, bu ani parıltının kırmızıya kayması 0,351 olan bir gökada yönünde yer aldığını teyit etti. Bu gökada ile ilişkilendirilebilmesi, patlamanın evrenin bugünkü yaşının üçte ikisinde olduğu bir dönemde meydana geldiği anlamına gelecektir. Bu olağandışı gama ışını patlamasının bir gökadanın merkezinde yer alan çok büyük kütleli bir karadelik tarafından parçalanan bir yıldız ile ilişkili olduğuna dair de çok yorum var; ve uzaklarda meydana gelen bu patlamanın kafa karıştırıcı özellikleri halen araştırılıyor.

Anahtar Sözcükler : Gama Işını Patlaması, Kırmızıya Kayma, Kara Delik

Yarınki Görüntü : Ay'lar

Çeviri ve Düzenleme

Murat Tunçay - Tahir Şişman
Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır.
Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar
NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC)
Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve
Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.

MsXLabs Üye Girişi