Arama


ener - avatarı
ener
Ziyaretçi
6 Mayıs 2011       Mesaj #1
ener - avatarı
Ziyaretçi

Cihan şah

Ad:  Cihan Şah (Muzafferettin).jpg
Gösterim: 877
Boyut:  39.2 KB

tam adı MUZAFFEREDDÎN CÎHAN- ŞAH
(d. 1405, Mardin - ö. 10 Kasım 1467, Muş Ovası)
1438-67 arasında Karakoyunlu hükümdarı.

Döneminde Karakoyunlu Beyliği en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf’un aitı oğlundan biridir. 1415’te İran’da Sulta- niye’yi alan babası tarafından, küçük yaşta buraya vali olarak atandı. Babasımh 13 Kasım 1420’de ölmesi üzerine Sultaniye’den ayrılarak, Bağdat valisi olan ağabeyi Şah Mehmed’in yanma gitti. Onunla Celayirlilere karşı savaştı; ama ele geçirilen topraklar kendisine verilmeyince Bağdat’tan ayrılarak büyük ağabeyi İskender’le birleşti. İskender’in Van Gölü dolaylarında kendisine verdiği yerleri yetersiz bularak ona karşı da ayaklandı; ama başarısızlığa uğrayarak kaçmak zorunda kaldı. Annesinin araya girmesiyle yeniden İskender’in yanına döndü ve Van dolaylarındaki büyük kent ve kasabaların yönetimini üstlendi.

Timurlu hükümdan Şahruh’a karşı Selman Savaşı’nda (14 Eylül 1429) ordunun sol kanadını yönetti. Bu savaşta Karakoyunlular yenilgiye uğradı. Bunu Şahruh’un yeni saldırılan ve Karakoyunlular arasındaki çekişmeler izledi. Cihanşah, kardeşlerinden Şah Mehmed’in Şahruh ve İskender’in de oğlu Şah Kubad tarafından öldürülmesinden sonra duruma egemen oldu (1438). 1440’ta Gürcistan’ın bazı kentlerini yağmaladı. 1445’te kardeşi İspend’in ölümünün ardından Bağdat’ı ele geçirdi. Şahruh’un 1447’de ölmesinden sonra da “sultan” ve “hakan” unvanlarını aldı.

Karakoyunluların egemenlik alanlarını Irak ve İran’a kadar genişleten Cihanşah, 1458’de Horasan’ı istila etti ve Timurlu hükümdarı Ebu Said’den (hd 1451-69) Herat’ı aldı. Uzun Haşan yönetimindeki Ak- koyunlularm güçlenmesi üzerine, Ebu Said ile İran’ı paylaşmak üzere bir anlaşma yaptı. 1467’de Uzun Hasan’la giriştiği savaşta yenilgiye uğrayarak öldürüldü.
Tebriz’de mermer ve çiçekli çinilerle bezeli görkemli bir yapı olan Gök Mescit’i yaptırdı. Hakikî mahlasıyla Farsça ve Türkçe şiirler yazdı. Şiirlerinin derlendiği Mecmuamda. 105 Farsça ve 87 Türkçe gazeli ile 32 Türkçe rubaisi yer alır.

kaynak: Ana Britannica
Son düzenleyen Safi; 19 Eylül 2016 02:57