Antarktika
- Fransızca: Antarctique, Antarctide,
- İngilizce: Antartic
- Güney Kutbu bölgesini kaplayan kıta.
Yaklaşık 13,5 (yakınında adalarla birlikte 14) milyon km2 olan yüzölçümüyle dünyanın dördüncü kıtasıdır. Fakat kıta, tamamen kalın bir buz örtüsüyle kaplı olduğundan yerleşmeye elverişli değildir. Bu örtü buzulunun (inlandsis) kalınlığı kimi yerlerinde 4.000 m.'yi bulur. Buz örtüsünün altında kalan kara da zaten yüksek bir platodur. Buz örtüsünü delen bazı volkanik doruklar 3-4 bin m.'yi aşarlar. Antarktika, daire biçiminde bir kıtadır. Ancak iki derin körfez, bir iç deniz hâlinde kıtanın içine sokulur (Ross ve Weddell denizleri).
İklim, kuzey kutbu bölgesine göre çok daha serttir (güney kutbu noktası deniz yüzünden 2.765 m. yüksekliktedir). En soğuk ayın ortalaması kutup çevresinde -51°C. Bitki örtüsü hemen hemen yoktur. Kıyı bölgelerinde birkaç tür hayvan yaşar.
Bugün Antarktika üzerinde hak iddiasında bulunan devletler, öteki karalardan geniş okyanus yüzeyleriyle ayrılmış bulunan bu buzlu kıtanın keşfinde rol oynamış olanlardır. Bu devletler arasındaki son antlaşmaya 1959 Washington Konferansı'nda varılmıştır. Arjantin, Avustralya, Belçika, Şili, Fransa, Japonya, Yeni Zelanda, Norveç, Güney Afrika, İngiltere, ABD ve Sovyetler Birliği'nin katıldığı bu konferansın kararları özetle şöyledir: Bölgede her türlü arazi istekleri kaldırılacaktır. Fakat kıta her türlü bilimsel araştırmalara açıktır (Bu amaçla çeşitli uluslara ait 40 kadar inceleme istasyonu kurulmuştur). Ancak nükleer denemeler dahil, hiçbir askerî amaç için kullanılmayacak, bunun için de ortak bir denetim sistemi kurulacaktır. Bu antlaşmalar 60° güney paralelinin güneyinde kalan topraklar için de geçerlidir.
MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
