Arama

Atasözü Nedir? - Tek Mesaj #3

Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
21 Mayıs 2011       Mesaj #3
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi
Atasözü
Toplumların yüzyıllar boyunca geçirdikleri denemelerden doğmuş, toplumun ortak düşünce, kanı ve tutumunu belirten, ait olduğu ulusun bireylerine yol gösteren söz.

Atasözleri kalıplaşmış, kısa ve özlü yargılar biçimindedir. Toplumların yaşama biçimlerinden çıkarılmış davranış kuralları oldukları gibi, o toplumun inanışlarını, töre ve geleneklerini, dünyaya bakış biçimini de yansıtırlar. Osmanlıcada mesel (çoğulu emsal) ve darb-ı mesel (anlamı mesel getirmek, çoğulu durub-i emsal) sözcükleriyle karşılanan atasözü için Divan-ı Lugati't Türk'te sav sözcüğü geçer.

Ayrıca atasözleri toplumun tarihsel gelişimi boyunca kimi değişikliklere uğrarlar ya da kimileri kullanılıştan düşer. Divan edebiyatında atasözlerinden yararlanarak öğüt vermek amacıyla yazılan yapıtlara nasihatname, pendname adı verilmiştir. Birçok şair de atasözlerinden bol bol yararlanmıştır. Böylesi kullanımlarda atasözlerinin kalıbının aruz ve kafiye zorlamasıyla çoğu kez bozulduğu, sözcüklerin yerlerinin değiştirildiği ya da yeni sözcükler eklendiği görülür. Halk edebiyatında destan geleneğinin canlı olduğu çağlarda, destanın girişinde ya da bir sırasını düşürüp içinde, anlamca birbirini bütünleyen bir sıra atasözü kullanılmıştır. Dede Korkut Kitabı'nın girişinde rastlanan söz katarları ile âşıkların öykü anlatırken başvurdukları tekerlemelerin böyle bir gelenekten kaldığı sanılmaktadır.

MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Son düzenleyen Safi; 12 Temmuz 2017 21:40