Alan Savunması



1- GİRİŞ: Günümüz basketbolunda alan savunması, alternatif savunmalar arasında yer almaktadır. Genellikle ve doğru olarak, çoğu takımın ana savunması adam adamadır. Ancak unutulmamalıdır ki alan savunması da bir takımın savunma kurgusunda olması gereken bir savunma çeşididir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken, doğru ve yeterli bir zaman diliminde çalıştıktan sonra alan savunmasının takıma yerleştirilmesi gerektiğidir. Adam adama savunmasını bütün detaylarıyla uygulayamayan bir takımın alan savunmasını yapabilmesi zordur. Sonuçta adam adama savunmanın ana prensiplerini öğrenmemiş veya uygulamada sorunu olan bir takımın daha zor olan bir savunmayı uygulamasını beklemek yanlış olur. Ayrıca tehlikelidir. Karşı takımın kötü hücumundan dolayı başarılı görünmüş bir alan savunması oyuncuların adam adama savunmaya olan güvenini azaltır ve bu durum da uzun vadede takıma büyük zarar getirir.
Önemli Not: Alan savunmasını sahaya sürebilmeyi hak etmek için doğru ve yeterli zamanı ayırmalıyız.

2- ALAN SAVUNMASININ KULLANIM AMAÇLARI:
* Adam adama savunmaya karşı iyi bir moment kazanmış rakip takımın momentini düşürmek için kullanılır.
* Yanlış eşleşmelere ( mismatched ) düşmemek için iyi bir savunmadır. Özellikle 4 kısa oyuncuya dönen hücuma karşı etkilidir. Eğer 4 kısaya karşı 2 uzunla devam etmemiz gerekiyorsa tercih edilebilecek bir savunmadır.
* İçeri atak ( penetre ) yapan takımları durdurmak için etkilidir.

3- ALAN SAVUNMASININ AVANTAJLARI:
* Rebound için pozisyon avantajı sağlar. Guardlar ilk pası almak için iyi bir pozisyonda olduklarından fast-break imkanı verir.
* Tepede, kenarda ve köşede sıkıştırma imkanı verir.
* Yavaş oyuncuları saklar. Faul problemine girmiş, yorulmuş oyuncuları korur.
* Uzun oyuncuları foul probleminden korur ve yavaş oyuncuları saklar.
* Dış şutu zayıf bir takım için çok etkili olabilir.
4- ALAN SAVUNMASININ DEZAVANTAJLARI:
* Savunma sertliğini ve agresiviteyi düşürebilir. Rakip takımın dinlenmesini sağlayabilir.
* Vücut teması sevmeyen, iyi şutör takımlara karşı kullanmak çok tehlikelidir.
* Oyuncuları pasifize eder.

5- ALAN SAVUNMASININ TEMEL İLKELERİ:
5.1- TOP TARAFI MÜDAFASI. ASLA 2’E 1 MÜDAFA YAPMA: Uygulanması gereken en önemli ilkedir. Sonuç olarak hücumun en büyük amacı savunmayı bir bölgede eksik yakalamaktır. Eğer biz savunmayı bir bölgede 2’e 1 yaparsak doğru hücum eden rakip bizi mutlaka eksik yakalayacaktır. Hücum savunmayı eksik yakalamak için yükleme, penetre ve paslaşma gibi silahlarını kullanacaktır. Buna karşın savunmanın uygulayacağı mekanikler aşağıdadır:
a) Ortağınla çalış: Ön iki ve kenar iki oyuncunun iletişim kurarak çalışması çok önemlidir. Ön ikilinin özellikle penetrelerde kayma müdafasını iyi yaparak aralarındaki mesafeyi gerekli şekilde tutmaları önemlidir. Kenar ikilinin de paslaşma veya yüklemelerde show-up recover müdafasını iyi çalıştırması gerekir. b) İç-dış paslaşmasına izin verme: Alan savunmasını yıkabilecek ilk hücum silahlarından biri iç-dış paslaşmasıdır. Bunu engellemek alan savunmasının ana amaçlarından biridir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken nokta, topa baskı-pası engelleme (ball pressure-deny) müdafasının çok iyi çalıştırılmasıdır. Alan savunmasında yapılan en büyük hatalardan biri bu müdafaya yeterince dikkat edilmemesidir. Biz koçların bu noktada ısrarcı olması gerekir.
5.2- YARDIM TARAFI MÜDAFASI. ASLA MATCH-UP’SIZ(EŞLEŞME), GÖREVSİZ KALMA: Hücumun çeşitli organizasyonlarına (paslaşma-yükleme…) karşı kısa bir zaman aralığında savunmanın bir oyuncusu match-up’sız kalabilir. Bu durumda hücum başarılı olacaktır. Bunu engellemek için her oyuncunun match-up’ını bulmasını sağlamak biz koçların görevidir.
Ancak savunma oyuncusu match-up’ını bulamazsa 3sn koridoruna gömülüp iç atışların müdafası veya ribaunt mücadelesi için pozisyon alır.
Aşağıda belirtilecek kurallar bu iki kuralın işlemesi için yapılmaktadır. Başka bir deyişle alan savunmasında ana hedef yukarıda belirtilen bu iki kuralı işletmektir.

5.3- PENETRE MÜDAFASI: Penetreyi karşılayacak oyuncu orta oyuncudur. İki kenar ve iki ön oyuncu penetre müdafası yapan orta oyuncuya yardım eder. Aksi takdirde en önemli prensibi (asla 2’e 1 savunma yapma) yıkmış oluruz.
Ön oyuncuların görevi: Ön oyuncular penetre sırasında arada kalacaklar ve penetre eden oyuncunun perimetrede bekleyen arkadaşlarına pas vermesini engelleyecekler. Ne kadar doğru noktada dururlarsa kapatacakları pas açısı o kadar büyük olacaktır. Biz bu müdafaya gölge müdafası diyoruz. Ön oyuncuların penetrelere gereksiz yardıma gelmesi sıkça görülen bir hatadır. Bundan dolayı bu kural üzerinde titizlikle durulmalı.
Kenar oyuncuların görevi: Penetre müdafası yapan orta oyuncu arkasında mecburen boşluklar bırakacaktır. Kenar oyuncular penetre üzeri bu boşluklara verilebilecek paslar için bu bölgelere düşerler. Bu mekanik adam adama savunmanın en önemli kurallarından biri olan Step out-Drop müdafasıdır.
Önemli kurallardan biri de savunma oyuncularının penetrenin etkin bir penetre mi yoksa sahte bir penetre mi olduğunu görmeleridir. Maçlarda yapılan en büyük hatalardan birinin sahte penetrelere yapılan gereksiz yardımlar olduğunu unutmamalıyız.
5.4- TOPLU ADAMA PERDELEME MÜDAFASI(PICK AND ROLL-OUT DEF.): Her şeyden önce ön oyuncu yapılan perdelemeye kolay izin vermeyecektir. Perdelemenin çembere uzaklığına göre alttan veya üstten geçme hakkına sahiptir. Perdelemeyi yiyen oyuncuya kimin yardıma geleceği önemlidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; bu perdelemelerin genellikle topa sahip oyuncuya değil karşı forvette bekleyen (artık top tarafıdır) şutör için oynandığıdır. Bu sebepten dolayı diğer ön oyuncuyu bu şutörün üzerinde tutarız. Perdelemeyi yiyen oyuncu ciddi bir direnç göstererek adamını tekrar bulur. Burada 1sn civarında şuta izin verebiliriz, ancak bu risk kabul edilebilir bir risktir. Diğer pozisyonlardan gelecek yardımlar hücuma daha rahat pozisyonlar sağlayabilir. Perdelemeyi kullanan oyuncu eğer penetreye başlarsa ve foul çizgisini geçerse penetre müdafasının prensipleri başlar. Orta oyuncu penetreyi karşılar ve diğer oyuncular penetre müdafasında anlatılan görevlerini yaparlar.

5.5- YÜKLEME MÜDAFASI: Eğer yükleme yapan oyuncunun bölgesinde oyuncu kalıyorsa yüklemeyi takip etmeyiz. Yüklemenin yapıldığı taraftaki kenar oyuncular daha önce de belirttiğimiz ortak çalışmayı yaparlar. Arka oyuncu show-up-recover yapar. Bu noktada önemli olan iki kenar oyuncunun zamanlamasıdır. Eğer aralarında kötü iletişim olursa iki kenar oyuncu aynı adamda kalabilir ki bu durum da hücuma rahat pozisyon sağlayacaktır. (Asla 2’e 1 müdafa yapma)
Eğer yükleme yapan oyuncunun bölgesinde oyuncu kalmıyorsa yükleme takip edilir. Sonuna kadar takip edilirse orta oyuncu sabit diğer oyuncular bir pozisyon kayar. Yüklemeyi takip etmezsek en önemli kurallarımızdan biri olan “asla match-up’sız-görevsiz kalma” prensibini yıkmış oluruz.

5.6- TOPA BASKI:
a) İki pas mesafesindeki paslara izin verilmemelidir. İyi bir alan savunması blok halinde hareket eder. Eğer 2. pas mesafesi paslara izin verilirse blok bozulacak ve temel ilkelerin uygulanması zorlaşacak hatta imkansızlaşacaktır.
b) Topa baskı, pasın kalitesini düşürecek ve help and recover müdafaları için oyunculara daha fazla zaman bırakacaktır.
c) Kolların açık olması alan savunmasının hacmini genişletecek. İçeri yapılacak atakları (penetre,kat hücumları) caydırabilecektir.

5.7- SEÇİCİ OLMAK:
a) Eğer savunma oyuncusu hücum oyuncuları ile 2’e1 kaldıysa daha tehlikeli olanı seçmesi gerekir.
b) Müdafa oyuncusu asla kararsız kalmamalı, kararsız kalmak hata yapmaktan daha tehlikeli olabilir.
c) Kolay topları çal asla top çalmak için sikse girme. Gereksiz pozisyon kayıpları olmamalı.

6- ALAN SAVUNMASININ TAKIMA YERLEŞTİRİLMESİ:

6.1- ZAMANLAMA: Yeni kurulmuş bir takım veya altyapı takımları için alan savunmasını sezon öncesi programa sokmak erken olacaktır. Bu tip takımların sezon öncesi adam adama savunmayı oturtup, alan savunması çalışmalarına sezon içi başlamaları daha doğru olur. Adam adama savunmanın temel ilkelerini oturtmadan alan savunmasına geçmek tehlileli ve yanlış olur.

6.2- YÖNTEM:
a) Driller ancak 1*0 2*0 mekanizmalar için geçerlidir. Antrenman sırasında hücum da müdafa kurallarını iyi bildiği için çalışma maça yansımayacaktır.
b) 5*5 çalışma için zayıf bir takımla yapılacak bir hazırlık maçı verimli olacaktır.
c) Video çalışması…Antrenmanlarda veya maçlardaki görüntüler üzerine oyuncularla toplantı yapmak yararlı olacaktır.

Yücel PLATİN OYAK RENAULT SK A-TAKIM ANTRENÖRÜ