YUMUŞAKÇALAR
Sölomluların birincilağızlılar filumuna giren ve yumuşak vücutlu hayvanları kapsayan bir dalı (Mollusca).
Özellikleri
Vücutları bölütsüzdür ve üyeleri bulunmaz. Ön uçta baş, karın tarafta ayak, sırtta da iç organlar kitlesi yer alır. Ayak, çok kaslı bir hareket organıdır. İşlevine göre (yüzme, sürünme vb.) biçim alır. Deri ayağın üst tarafında bir kıvrım (manto kıvrımı) meydana getirir. Manto kıvrımı ya bütün gövdenin ve başın etrafını sarar ya da yalnız gövde kısmını kaplar. Mantoyla vücut arasında kalan boşluk manto boşluğu adını alır. Mantoyu meydana getiren epitel hücreleri, salgılarıyla sert bir kabuk oluştururlar.
Dillerinin üstü, küçük kitin dişlerle kaplıdır. Besin maddelerini rende gibi kazımaya yarayan bu dişli dile "radula" adı verilir. Yumuşakçalarda basit bir kalp bulunur. Kanlarında hemoglobin yerine hemosiyanin vardır. Solunum organları solungaçlardır. Hemen hepsi ayrı eşeylidir.
Üreme
Yumurtayla ürerler. Büyük bir kısmı başkalaşma geçirerek erginleşir. Yumuşakçaların çoğunluğu denizlerde yaşar. Acı ya da tatlı sularda ve karada yaşayanları da vardır.
Türleri
Yaşayan ve bilinen türleri 40.000 kadardır.
Dört sınıfa ayrılırlar:
- ilkel yumuşakçalar (Amphineura),
- Karındanbacaklılar (Gastropoda),
- Yassısolungaçlılar (Lamellibranchiata),
- Kafadanbacaklılar (Cephalopoda).
İlkel yumuşakçalara örnek olarak kiton (Chiton); karındanbacaklılara örnek olarak bağ salyangozu (Helix pomatia), denizkulağı (Haliotis); yassısolungaçlılara örnek olarak çekiç midyesi (Malleus), istiridye (Ostrea); kafadanbacaklılara örnek olarak mürekkepbalığı (Sepia officinalis), ahtapot (Octopus vulgaris) gösterilebilir.
MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
