Protein Nedir ?

Amino Asitlerin belirli türde, belirli sayıda ve belirli diziliş sırasında karakteristik düz zincirde birbirlerine kovalent bağlanmasıyla oluşmuş polipeptitlerdir. Amino asitlerin polimerleridirler. Canlı hücrelerin ana Maddesini oluşturan, genellikle sülfür, Oksijen ve karbon öğeleri bulunan amino Asit birleşiminden oluşmuş, yumurta akı, et, süt vb. yiyeceklerde bulunan, karmaşık yapılı doğal maddeye Protein denir.
Proteinler hücrelerdeki bütün biyolojik olayların yapı taşıdırlar. Hücreler içerisinde gerçekleşen olaylar; yüz binlerce farklı Proteinin kendilerine verilmiş olan vazifeleri yerine getirmeleri ile gerçekleşir.

Proteinler, vücudun en küçük yapı taşı olan hücrelerin ana maddesidir. Hücrelerdeki bütün biyolojik faaliyetlerde görev alırlar. Kanda oksijenin taşınmasından sorumlu hemoglobinden, savunma mekanizmasının temelini oluşturan antikorlara; saç ve tırnaklarımızı oluşturan keratinden, şeker alımını düzenleyen insüline kadar, pek çok fonksiyonu icra eden, proteinler canlılığın olmazsa olmazıdır.
Aminoasitlerin birleşmesinden oluşan proteinler, doku ve organların yapım ve onarımının yanında, özellikle çocuklarda, büyüme ve gelişme için çok önemlidir. Ayrıca yağda eriyen vitaminlerin kullanımı için de gereklidir.
Doğada bilinen 22 amino asitten 8'i vücutta üretilemediği için dışarıdan besinler yoluyla alınmaları gerekir. Ayrıca, vücudumuzda protein depo edilemez. Bu nedenle düzenli olarak alınmalıdır. Eğer vücuda yeterli protein alınmazsa, protein eksikliği nedeniyle pek çok hayati fonksiyon sekteye uğrar, hücreler yenilenemediği için yaralar geç iyileşir ve bir çok enzim yapılamaz.

Proteinlerin özellikleri

• Büyüme, gelişme ve onarım olaylarında görev yaparlar.
• Hücrede zar, sitoplâzma, organeller ve kromozomların yapısına katılır.
• Tüm enzimlerin yapısında yer alır.
• Kana kırmızı renk veren ve solunum gazlarını taşıyan hemoglobin de bir proteindir.
• Hastalıklara karşı savunmada görev yapan antikorlar proteindendir.
• Pıhtılaşmada görev yapan fibrinojen, kas kasılmasında görev yapan aktin ve miyozin bir proteindir.
• Karbonhidrat ve yağların tükenmesi halinde enerji verici olarak kullanılabilirler.

Protein Eksikliği

Protein Eksikliği olan kişilerde çabuk yorulma, durgunluk gibi belirtiler görülmeye başlar. Daha ilerki dönemlerde ise kansızlık, hastalıklara karşı direncin azalması, kan basıncının düşmesi, diş eti hastalıkları, göz bozuklukları ve Siroz gibi belirtiler görülebilir. Bununla birlikte, fazla protein almak da vücut, özellikle de karaciğer, için zararlıdır.

Proteinli Besinler:

Hayvansal besinler temel protein kaynaklarıdır. Bununla birlikte bitkisel besinlerde de protein bulunur. Özellikle, süt ve süt ürünleri, et, yumurta, baklagiller, kuruyemişler, ekmek ve tahıllar protein açısından zengin besinlerdir. Sağlıklı bir beslenme için günlük enerji ihtiyacının %10-15'i proteinden sağlanmalıdır. Proteinlerin sindirimi karbonhidratlara göre daha zordur.
1 gram protein 4 kalori kazandırır.