Charles Darwin
Doğum: 1809, Shrewsbury
Ölüm: 1882, Down/Kent
İngiliz doğabilimcisi.
Önce Edinburgh'da hekimlik, ardından Cambridge'de dinbilim öğrenimi gördü. Doğa bilimlerine büyük ilgi duydu ve din adamı olmaktan vazgeçti. 1831'de Beagle gemisinin çıktığı bilimsel sefere doğabilimci olarak katıldı. 5 yıl süren bu yolculuk boyunca Güney Amerika'yı ve Pasifik adalarını dolaştı.
Edindiği gözlemlere dayanarak, 1859'da dev yapıtını yayımladı: "On the Origin of Species by Means of Natural Selection" (Doğal Ayıklanma Yoluyla Türlerin Oluşumu). Bunda ve öteki yapıtlarında, türlerin çeşitliliği üstüne ileri sürdüğü yeni görüşleriyle "Darwincilik" denen bir evrim kuramını geliştirdi. Özellikle Galapagos Adaları düzeyinin ve pampa toprakları tabakalarında rastlanan soyu tükenmiş hayvan türlerinin incelenmesinden sonra, türlerin değişmezliğinden kuşkulanan Darwin, ekonomici Thomas Malthus'un çalışmalarından da esinlenerek "yaşamak için savaşım" (struggle for life) ilkesini ortaya attı. Buna göre, yaşam boyunca, ortama en elverişli olanların yaşayacağı bir doğal ayıklanma sürüp gitmektedir. Darwin doğal ayıklanmanın, yeni türlerin oluşmasını ve çevreye uyum yoluyla sürekli evrimi sağladığı sonucuna vardı. Daha sonra buna, cinsel ayıklanma kavramını da katarak kuramını tamamladı: Buna göre erkekler dişileri elde etmek için mücadele ederler ve içlerinden en güçlü olanlar mücadeleyi kazanır, böylece soyu üretmeyi başarır. Dişiler de, erkeklerin en güçlü ve en yakışıklı olanını seçerler. Hayvancılık, tarımbilim, bitkibilim alanlarında incelemeler yapan
Darwin'in öteki başlıca yapıtları şunlardır:
- "The Descent of Man and Selection in Relation to Sex" (İnsan Soyunun Kökeni ve Cinselliğe Bağlı Ayıklanma, 1871),
- "The Expression of the Emotions in Man and Animals" (İnsanda ve Hayvanlarda Coşkuların Anlatımı, 1872).
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
