2011 Türkiye Genel Seçimleri

2011 Türkiye Genel Seçimleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi

2011 Türkiye genel seçimleri, 24. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçilmesi için 12 Haziran 2011'de yapılan genel seçimlerdir. 34 yıl aradan sonra Türkiye'nin "erken" yapılmayan ilk genel seçimidir.

Ad: 2011_genel_secim_2.png
Gösterim: 403
Boyut: 96.2 KB

İllere göre en çok oy alan partiler

Ad: 2011_Turkish_general_election.jpg
Gösterim: 325
Boyut: 26.3 KB

Sarı: AK Parti

Kırmızı: CHP

Yeşil: MHP

Mavi: Bağımsızlar [Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku]

Arka plan
21 Ekim 2007 tarihli referandum ile birlikte yürürlüğe giren anayasa değişiklikleri uyarınca genel seçim süresi 5 yıldan 4 yıla indirildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 3 Ekim 2010 günü yaptığı açıklamada genel seçimlerin normal tarihinden bir ay önce -Haziran ayı başında- yapılacağını duyurdu. TBMM 3 Mart 2011'deki oturumunda milletvekili genel seçimlerinin 12 Haziran 2011 pazar gününde yapılmasına ilişkin önerge TBMM Genel Kurulu'nda oybirliğiyle kabul edildi.
2010 Nisan ayında seçim kanunda birtakım değişiklikler yapıldı. Düzenlemeyle, seçimlerde Kürtçe propaganda yapılması serbest bırakıldı. Bunun dışında tahta oy sandıkları yerine eni 40, boyu 55, yüksekliği 50 cm, şeffaf, ısıya ve kırılmaya dayanıklı sert plastikten yapılan sandıklar kullanıldı. Bilboardlarda propaganda süresi uzatılarak 20 günden 30 güne çıkarıldı. Bu seçimlerde ilk kez 25 yaşındakiler milletvekili adayı oldu.
Adalet ve Kalkınma Partisi, 186 milyon 544 bin; Cumhuriyet Halk Partisi, 83 milyon 608 bin; Milliyetçi Hareket Partisi, 57 milyon 148 bin lira seçim yardımı aldı.

Seçime katılacak partiler
Yüksek Seçim Kurulu'nun 5 Mart 2011 tarihli kararına göre, 27 siyasi parti seçime katılmaya hak kazandı. Bu partilerden Barış ve Demokrasi Partisi, İşçi Partisi ve Yeni Parti oy pusulası sıralaması için yapılan kura öncesinde seçime katılmama kararı aldı ve oy pusulası sıralamasına 24 parti girdi. Bu 24 partinin 6'sı liste verme aşaması öncesinde seçime katılmama kararı alarak veya liste vermeyerek seçimden çekildi.
Liste vermeyen partiler:

Alternatif Parti
Bağımsız Türkiye Partisi
Eşitlik ve Demokrasi Partisi
Genç Parti
Halkın Yükselişi Partisi
Türkiye Partisi

Hak ve Özgürlükler Partisi de liste vermesine rağmen daha sonra seçimlere katılmama kararı aldı. Böylece, 12 Haziran 2011 seçimlerine kendi adıyla katılan siyasi parti sayısı sayısı 17'ye indi. YSK, 18 Nisan 2011'de Özgürlük ve Dayanışma Partisi ve Yurt Partisi'nin seçime katılamayacağına karar verdi. Böylece, 12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak seçime katılacak adayların YSK tarafından açıklanan geçici listesine göre, seçime girecek siyasi parti sayısı 15 olarak belirlendi.

İllerin çıkaracakları milletvekili sayıları

Milletvekillerinin illere göre dağılımı

Ad: 2011_TBMM_üyeliklerinin_il_dagilimi.jpg
Gösterim: 359
Boyut: 28.5 KB

Yüksek Seçim Kurulu 2 Mart 2011'de Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2010 Nüfus Sayımı sonuçlarını baz alarak seçim çevrelerinin çıkaracağı milletvekili sayısını yayımladı. Buna göre 14 ilin bir önceki seçime göre çıkaracağı milletvekili sayısı artarken, 28 ilinki azaldı. 39 ilin çıkaracağı milletvekili sayısı ise değişmedi. Yine bu düzenlemeyle 85 ile en çok milletvekilini İstanbul, 1 ile de en az milletvekilini Bayburt çıkardı.
Aşağıdaki listede illerin çıkardığı milletvekili sayıları görülmektedir:

Adana 14
Adıyaman 5
Afyonkarahisar 5
Ağrı 4
Amasya 3
Ankara 1. Bölge 16
Ankara 2. Bölge 15
Antalya 14
Artvin 2
Aydın 7
Balıkesir 8
Bilecik 2
Bingöl 3
Bitlis 3
Bolu 3
Burdur 3
Bursa 18
Çanakkale 4
Çankırı 2
Çorum 4
Denizli 7
Diyarbakır 11
Edirne 3
Elazığ 5
Erzincan 2
Erzurum 6
Eskişehir 6
Gaziantep 12
Giresun 4
Gümüşhane 2
Hakkari 3
Hatay 10
Isparta 4
Mersin 11
İstanbul 1. Bölge 30
İstanbul 2. Bölge 27
İstanbul 3. Bölge 28
İzmir 1. Bölge 13
İzmir 2. Bölge 13
Kars 3
Kastamonu 3
Kayseri 9
Kırklareli 3
Kırşehir 2
Kocaeli 11
Konya 14
Kütahya 5
Malatya 6
Manisa 10
Kahramanmaraş 8
Mardin 6
Muğla 6
Muş 4
Nevşehir 3
Niğde 3
Ordu 6
Rize 3
Sakarya 7
Samsun 9
Siirt 3
Sinop 2
Sivas 5
Tekirdağ 6
Tokat 5
Trabzon 6
Tunceli 2
Şanlıurfa 12
Uşak 3
Van 8
Yozgat 4
Zonguldak 5
Aksaray 3
Bayburt 1
Karaman 2
Kırıkkale 3
Batman 4
Şırnak 4
Bartın 2
Ardahan 2
Iğdır 2
Yalova 2
Karabük 2
Kilis 2
Osmaniye 4
Düzce 3

Seçim ittifakı ve alternatif yollar
2011 Genel Seçimleri'ne katılma hakkı olduğu halde kendi adıyla bu seçime katılmayan Bağımsız Türkiye Partisi, Demokrat Parti'yle yaptığı seçim ittifakı çerçevesinde, seçime DP şemsiyesi altında girdi.
Seçime katılma hakkı olduğu halde katılmayan Yeni Parti'nin genel başkanı Tuncay Özkan İstanbul'dan bağımsız aday oldu.
Seçime katılma hakkı olduğu halde katılmayan Türkiye Partisi'nin genel başkanı Abdüllatif Şener Sivas'tan bağımsız aday oldu.
EMEP'in genel başkanı Levent Tüzel Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'ndan bağımsız aday oldu. EMEP bu bağımsızlar blokunun aday göstermediği 44 ilde seçime katılacak.
Seçime katılma hakkı olan Eşitlik ve Demokrasi Partisi seçime girmeyerek, katılma hakkı olduğu halde girmeyen Barış ve Demokrasi Partisi'nin başını çektiği Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku adlı bağımsızlar blokunda yer aldı.
Seçime katılma hakkı olan partilerden İşçi Partisi, seçime Cumhuriyet Güçbirliği bağımsız adaylar blokuyla katıldı.
12 Haziran 2011 seçimlerinde esas olarak yüzde 10'luk Türkiye seçim barajına takılmamanın bir yolu olarak ve bazı kısmi ittifakları da içerecek şekilde, bazı partiler seçimlere "bağımsız adaylar bloku" olarak katılmayı tercih etti. Anılan yöntem 2007 Türkiye genel seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi tarafından uygulanmış ve bu partiye TBMM'de grup kurma olanağı vermişti. Bu seçimde BDP yeniden ve İP ilk kez, bu yöntemi izledi.
Seçime katılma hakkı olmayan Ulusal Parti; İstanbul 3. Bölge'den Cafer Özsoy, İzmir 1. Bölge'den Tuncer Sümer, Balıkesir'den Serap Yeşiltuna ve Mersin'den Hasan Pektekin'i bağımsız aday yaparak seçime katıldı.
Seçime katılma hakkı olmayan Hak ve Hakikat Partisi, Doğru Yol Partisi ile ittifak yapıp Doğru Yol Partisine katıldı.

Diğer gelişmeler ve notlar
2011 seçimlerinde, seçim öncesi parlamentoda görev yapan 267 milletvekili aday listelerine giremedi.
7 bin 492'si seçime katılacak 15 siyasi parti, 203'ü de bağımsız olmak üzere toplam 7 bin 695 aday yarıştı.
Seçimde, 50 milyon 189 bin 930 seçmen, 85 seçim çevresinde 199 bin 207 sandıkta oy kullandı.
Yurtdışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı 2 milyon 568 bin 977 seçmen, 10 Mayıs Salı gününden başlayarak ülkeye giriş yaptıkları 25 gümrük kapısında kurulan sandıklarda oy verdiler.
Barış ve Demokrasi Partisi, 23 Şubat 2011 tarihinde seçimlerde Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku‎ adaylarını destekleyeceğini açıkladı.
7'si Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'dan olmak üzere 12 bağımsız adayın adaylıkları YSK tarafından iptal edildi. 12 bağımsızın adaylıklarının iptaline yönelik karar alındığına dair haberler 18 Nisan 2011 akşam saatlerinde medyada yer almaya başladı. 19 Nisan 2011'de YSK tarafından Geçici Aday Listeleri'nin açıklanmasıyla, iptaller netleşti. Adaylıkların iptalinden sonra yoğun hukuki ve siyasi tartışmalar yaşandı. 19-20 Nisan 2011 tarihlerinde bazı Doğu ve Güneydoğu kentleri ile İstanbul'da ağırlıklı olarak BDP taraftarlarınca protesto gösterileri yapıldı. Bazı gösterilerde olaylar çıktı. Bazı gösterilerde göstericiler tarafından taş, havai fişek, molotof kokteyli kullanıldı. Bu gösteriler sırasında ve sonrasında çok sayıda kişi gözaltına alındı. 20 Nisan 2011'de Bismil'de bir gösterici polisin müdahalesiyle öldü. YSK Başkanı Ali Em'in 19 Nisan 2011'de gazetecilere ayaküstü yaptığı kısa açıklama, "YSK'nın itirazlara açık kapı bıraktığı" şeklinde yorumlandı. Öte yandan, Eli Em, aynı konuşmanın sonunu "Kararımız belli, bunun dışında bir açıklama yapmayacağım" diye bağlamıştı. Adaylıkları iptal edilen kişilerden önemli bir kısmı 19-20 Nisan 2011 tarihlerinde, tartışmanın esasını oluşturan "memnu hakların iadesi"ne dair kararları çeşitli mahkemelerden aldı ve YSK'ya ulaştırdı. YSK Başkanvekili Kırdar Özsoylu 20 Nisan 2011 saat 16:50 sularında gazetecilere yaptığı açıklamada, şahsi fikrinin itirazların değerlendirilmesi gerektiği yolunda olduğunu söyledi. Özsoylu, YSK'nın konu hakkında 21 Nisan 2011 saat 10'da yapılacak toplantıda karar alacağını söyledi. YSK Başkanı Ali Em, 20 Nisan 2011 saat 18:00'de gazetecilere yaptığı açıklamada "İtirazları peyderpey değerlendiriyoruz. İl seçim kurullarına yapılacak itiraz süreleri bugün 17'de sona erdi. İnceleyeceğiz." dedi. Yüksek Seçim Kurulu 21 Nisan 2011 akşam saatlerinde yaptığı basın açıklamasıyla, daha önce seçime katılamayacaklarına karar verdiği 12 adayın itirazı üzerine aldığı yeni kararı duyurdu. Buna göre, itirazları kabul edilerek milletvekilliği adaylıkları devam edenler: Harun Özcan, Hatip Dicle, Leyla Zana, Mehmet Salih Yıldız, Ertuğrul Kürkçü, Gültan Kışanak, Sebahat Tuncel. İtirazları reddedilen ve milletvekili adayı olamayanlar: İsa Gürbüz, Çiçek Otlu, Şerafettin Efe. YSK, basın açıklamasında, Abdullah Kızılay ile Nezir Sincar haklarındaki incelemenin devam ettiğini belirtti. Buna göre, Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'ndan sadece İsa Gürbüz'ün adaylığı iptal edilmiş oldu. Haklarında inceleme devam eden kişiler arasında da bu bloktan aday bulunmuyor.
Eski Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner CHP'den aday adayı olmuş ancak bu parti tarafından aday gösterilmemişti. Öte yandan, CHP YSK'ya Denizli'de önseçim yapacağını ve bu ilden kontenjan adayı da kullanacağını bildirmiş, ancak önseçimden çıkan sıralamayı, araya kontenjan adayı katmaksızın YSK'ya bildirmişti. YSK partiye bu ilde kontenjan adayı göstermesi gerektiğini bildirdi. Bunun üzerine İlhan Cihaner CHP Denizli 2. sıra milletvekili adayı yapıldı. Cihaner'in adaylığı YSK Geçici Aday Listesi'nde ilan edildi.Bu gelişmeler CHP'de yeni bir tartışma başlattı; Denizli'de CHP listesinde 4. sıraya gerileyen Adil Demir'in itirazları oldu.
Yeni Parti, 3 Nisan 2011 tarihinde seçimlere katılmayacağını açıkladı.
İşçi Partisi, 5 Nisan 2011'te, seçimlerde Cumhuriyet Güçbirliğinin bağımsız adaylarını destekleyeceğini açıkladı.
Genç Parti, Halkın Yükselişi Partisi, Alternatif Parti, Türkiye Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi ve Eşitlik ve Demokrasi Partisi, 11 Nisan 2011 tarihinde seçimlere katılmayacaklarını Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdiler
Hak ve Özgürlükler Partisi'nin seçimlere katılmama kararı 17 nisan 2011 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından kabul edildi.
Bir grup İnci Sözlük yazarı Eskişehir'de Ahmet Yılmaz'ın bağımsız aday olmasını sağladı ve bu aday için çalışma kararı aldı.
Gazeteci-yazar, Hulki Cevizoğlu, Ankara 1. Bölge'den bağımsız aday oldu. Cevizoğlu adaylık için CHP'ye başvurmuş ancak listeye alınmamıştı.
Futbol dünyasından adaylar: Eski futbolcu Hakan Şükür, Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul 3. Bölge 4. sıra; eski futbolcu Saffet Sancaklı Milliyetçi Hareket Partisi İstanbul 2. Bölge 5. sıra; eski futbolcu Metin Kurt Türkiye Komünist Partisi İstanbul 2. Bölge 2. sıra; eski hakem Selçuk Dereli Cumhuriyet Halk Partisi Mersin 7. sıra adayı oldu.
Saadet Partisi Denizli 5. sıra milletvekili adayı Haşim Ahmet Abdülbaki Buğra Bahadır Nebioğulları, isim-soyadındaki 43 harfle bu seçimin en uzun isimli adayı oldu. Anadolu Ajansı haberinde adayın isim-soyadındaki harfler bir eksik verildi.
Adalet ve Kalkınma Partisi'ne adaylık başvurusunda bulunan ancak bu partiden aday gösterilmeyen ses sanatçısı İbrahim Tatlıses Şanlıurfa'dan bağımsız aday oldu ancak sağlık durumunu gerekçe göstererek adaylıktan çekildi.
Tutuklu sanık milletvekili adayları Ergenekon, Balyoz, Devrimci Karargâh örgütü ve KCK davaları'ndan tutuklu sanık olan bazı isimler, 2011 genel seçimleriyle bağlantılı olarak Türkiye gündemine geldi.
Ergenekon davası tutuklu sanıklarından Mustafa Balbay, Tuncay Özkan, Mehmet Haberal CHP'ye milletvekilliği adaylık başvurusu yaptı. CHP Balbay'ı İzmir 2. Bölge'den, Haberal'ı Zonguldak'dan aday gösterdi; Özkan'ı aday yapmadı.
Cumhuriyet Halk Partisinden aday olamaması üzerine, Tuncay Özkan İstanbul 1. Bölge'den bağımsız aday oldu.
Devrimci Karargâh örgütü davasından dolayı Silivri Cezaevi'nde tutuklu bulunan Hanefi Avcı İstanbul 3. Bölge'den bağımsız aday oldu.
Cumhuriyet Güçbirliği bloku tutuklu sanık adayları: İstanbul 2. Bölgeden Balyoz davası sanığı Çetin Doğan ve Ergenekon davası sanıklarından Doğu Perinçek, İzmir 2. Bölge, Hasan Atilla Uğur Antalya ve M. Deniz Yıldırım Isparta'dan aday olmuştur.
Balyoz davası tutuklu sanığı Engin Alan da MHP’nin İstanbul 1. Bölge 1. sıra adayı oldu.
BDP destekli, bağımsız adaylardan oluşan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nda yer alan ve KCK davasından tutuklu yargılanan adayların isimleri şöyle: Diyarbakır: Hatip Dicle, Van: Kemal Aktaş, Şırnak: Selma Irmak, Faysal Sarıyıldız Şanlıurfa: İbrahim Ayhan, Mardin: Gülseren Yıldırım.
Bazı MHP milletvekili adaylarının istifası Seçim öncesinde aralarında üst düzey parti yöneticileri de bulunan toplam 10 MHP'li milletvekili adayı, evlilik dışı cinsel ilişkilerini ifşa eden görüntülerin ("kaset"ler) İnternet'te yayımlanması veya yayımlanacağı tehdidi üzerine adaylıktan istifa etti.
24 Nisan 2011'de Farklı ülkücülük adlı bir blog sitesinde yayımlanan cinsel içerikli görüntülerinden sonra Aile ve Kadından Sorumlu MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Adana 1. sıra milletvekili adayı Recai Yıldırım, MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kırşehir 1. sıra milletvekili adayı Metin Çobanoğlu, Genel Başkan Yardımcılığı görevleri ile milletvekili adaylıklarından istifa ettiler.
8 Mayıs 2011'de aynı sitede yayımlanan görüntülerinden sonra Teşkilattan Sorumlu MHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul 1. Bölge 2. sıra milletvekili adayı Bülent Didinmez, Eski MHP İstanbul İl Başkanı ve İstanbul 3. Bölge 4. sıra milletvekili adayı İhsan Barutçu, parti görevleri ile milletvekili adaylıklarından istifa ettiler.
18 Mayıs 2011'de Farklı Ülkücülük sitesi, ellerinde; MHP Genel Başkan Yardımcıları Deniz Bölükbaşı, Osman Çakır, Ümit Şafak, Genel Sekreter Cihan Paçacı ile Divan üyesi Mehmet Taytak'ın da cinsel içerikli görüntüleri olduğunu belirterek bu kişilerle birlikte MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin istifa etmemesi durumunda ellerındeki görüntüleri yayımlayacaklarını açıkladı. Bahçeli 6 yöneticisine de kefil oldugunu ve “istifa etmeyeceklerini” söyledi. Bunun üzerine site 21 Mayıs 2011'de ilk olarak MHP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ekici'nin görüntülerini yayınladı. Sitenin "istifa etmeleri halinde diğer 5 kişinin görüntülerini yayınlamayacağımızı 'mukaddesatımız üzerine yemin ederek' partimize ve kamuoyuna ilan ediyoruz." demesi üzerine aynı gün MHP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ekici, Genel başkan yardımcılığı, parti üyeliği ve Yozgat milletvekili adaylığından, MHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Bölükbaşı, Merkez Yönetim Kurulu ve Genel Başkan Yardımcılığı görevlerinden ve Ankara milletvekili adaylığından, MHP Genel Başkan Yardımcısı Osman Çakır, Genel Başkan Yardımcılığı, Merkez Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinden ve Parti üyeliğinden, Samsun Milletvekili adaylığından, MHP Genel Sekreteri Cihan Paçacı, genel sekreterlik, Merkez Yönetim Kurulu Üyeliği, parti üyeliği ve Ankara milletvekili adaylığından, MHP Genel Başkan Yardımcısı Ümit Şafak, genel başkan yardımcılığı, parti üyeliği ve İstanbul milletvekili adaylığından, MHP Genel Sekreter Yardımcısı Mehmet Taytak genel sekreter yardımcılığı, parti üyeliği ve İstanbul milletvekili adaylığından istifa ettiğini açıkladı.

Anketler
Seçimler öncesi değişik şirketler tarafından anketler yapılmaktadır. Bu anketlerden bazılarının sonucları 2011 Türkiye genel seçimi anketleri sayfasında toplanmıştır. Anketlere genel olarak bakıldığında, seçim yaklaştıkça vatandaşların baraj altında kalan partilerden büyük partilere doğru yöneldiği ortaya çıkmıştır. Buna göre AK Parti, CHP ve BDP (destekli bağımsızlar)'nin oylarında artış, MHP'nin oyunda ise anlamlı bir düşüş ya da artış görülmüştür. Yapılan son anketlerde (Mart-Nisan 2011) AK Parti %48.2 ile %51.2, CHP %24.4 ile %28.8, MHP %10.7 ile %15.0 ve BDP %4.3 ile %6.6 arasında değişen oy almıştır.

Sonuçlar

2011 Türkiye genel seçimleri'nin resmi olmayan kesin sonuçları

Ad: 2011_genel_secim_sonuclari.png
Gösterim: 322
Boyut: 29.2 KB

MsXLabs Üye Girişi