Devalüasyon

Devalüasyon

Bir ülke parasının resmî değerinin yabancı paralar karşısında düşürülmesi ve içindeki yasal altın miktarının azaltılması işlemi.

İlk devalüasyon denemesini, Fransa 1928'de savaş sırasında para değerinin düşmesi üzerine gerçekleştirdi. Böylece istikrar yeniden sağlanmış oldu. 1931'de İngiltere'de yapılan devalüasyonsa ihracatı teşvik amacını güdüyordu.

Devalüasyon paraya olan güveni sarsmakla birlikte, borçluların durumunu düzeltir. Devalüasyon yapan ülkenin parası hâkim bir paraysa (Dolar ve Mark gibi), para kurları, söz konusu ülke parasına göre düzenlenen ülkeler de devalüasyon yapmak zorunda kalırlar. Eğer ülkenin ithalatı az ise, diğer ülkeler devalüasyon yapmadıkça içerdeki malların fiyatı değişmez.

Türkiye'de ilk devalüasyon, savaşın yol açtığı enflasyon nedeniyle 7 Eylül 1946'da, Türk lirasının değeri % 212 oranında düşürülmek suretiyle yapıldı. 1958'de ise doların değeri ihracata prim vermek ve ithalattan prim almak yoluyla 9 TL.ye yükseltildi. Bu gizli devalüasyon 22 Ağustos 1960'ta para % 321 oranında devalüe edilerek ortaya kondu. Türkiye'de fiyatlar 1958-1970 döneminde % 80 oranında arttığından "dış ödemeler açığını kapamak üzere" 7 Ağustos 1970'te % 66 oranında yeni bir devalüasyon yapıldı. Bu tarihten günümüze kadar çeşitli tarihlerde irili ufaklı sayısız devalüasyon gerçekleştirildi. 24 Ocak 1980 kararları çerçevesinde büyük bir devalüasyon yapıldı ve 1 Amerikan Doları karşılığı 40 TL. iken, 70 TL. oldu.

MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

MsXLabs Üye Girişi