Tarihi Yapılar - Beyazıt Kulesi (Türkiye)

İstanbul Üniversitesi Beyazıt Yangın Kulesi

Beyazıt Kulesi’nin bugünkü yerinde Bizans zamanında da Tetratsiyon adında, uzaktan yangınları gözetlemek için bina edilmiş bir kule vardı. Osmanlı Dönemi’nde ise kule, aynı yerine, Paris’te Ecole des Beaux-Arts’da öğrenim gören ve ilk Osmanlı mimarı olan mimar Kirkor Balyan tarafından 1749 yılında inşa edildi. Hüseyin Ağa tarafından yaptırılan kuleye, Harik Köşkü veya Kulesi de denirdi.(Harik kelimesi yangın anlamına gelmektedir.) Kulede görev alanlara köşklü, köşlü veya dideban da denirdi.
Başlangıçta ahşap olarak inşa edilen Beyazıt Kulesi, 1756'daki Cibali yangınında yandı. 1826'da yeniden yapılan kule, Yeniçeriler tarafından bir ayaklanma sonucu ateşe verildi. Kule üçünçü kez Sultan II. Mahmut zamanında, 1828 yılında Mimar Kirkor’un kardeşi Senekerim Balyan'a kâgir olarak tekrardan inşa ettirildi.

Ad: beyazit_kulesi.jpg
Gösterim: 773
Boyut: 264.2 KB

Beyazıt Yangın Kulesi,

Nöbet katı,
İşaret katı,
Sepet katı,
Sancak katı

olmak üzere dört bölümden oluşur. Yüksekliği 85 metredir. Kuleye 180 basamakla çıkılmaktadır.
Beyazıt Kulesi yangınları gözetlemek ve haber vermek amacıyla yaptırılan ilk kule olma özelliğini de taşır. Beyazıt Kulesi yaptırılmadan önce yangınları gözetlemek amacıyla Süleymaniye Camii’sinin minareleri kullanılmıştır.
Yangın, Beyazıt Kulesi'nden gündüz sarkıtılan sepetlerle, gece ise fener yakılarak haber verilirdi.
Uzun süre geceleri farklı renklerde aydınlatılarak İstanbullulara ertesi günün hava tahminin duyurulması için kullanıldı. Kulenin mavi renkte aydınlatılması ertesi gün havanın açık olacağını, yeşil yağmuru, sarı sisi ve kırmızı kar yağacağını haber verir. Bu uygulamaya 1995 yılında son verildi, 2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin girişimiyle tekrar başlandı.
1997 yılında başlayan restorasyon çalışmalarına kadar kullanılamayacak durumda olan kule iki yıl süren çalışmalar sonucunda eskiden olduğu gibi yangın gözetleme, meteoroloji ve yol durumunu bildirmek amacıyla kullanılmaktadır. Günümüzde İstanbul Üniversitesi'nin Merkez Kampüsü içinde yer alır.

- Derlemedir -

MsXLabs Üye Girişi