Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs.org

Efendi

Eskiden özellikle toprak ve köle sahibi, zengin kimseler, şehzadeler, din adamları ve öğrenciler için kullanılan unvan. Sahip, mevlâ, çelebi gibi anlamlarla adların sonuna getirilirdi. Bu sözcük Türkçeye Selçuklular zamanında Bizans Rumlarından alındı, emirlere ve önemli kişilere efendi demek âdet oldu. Osmanlılarda ilmiye sınıfı mensuplarına efendi denirdi (İstanbul kadısına İstanbul efendisi, reisülküttaba reis efendi, şeyhülİslâma müftü efendi vb.) . Tanzimattan sonra şehzadelere de efendi dendi. Binbaşıdan küçük rütbeli subaylara da efendi diye hitap edildi. Günümüzde bey denmeyen esnaf, köylü, hademe vb. kimseler için kullanılır oldu. Bir saygı ifasedi olarak hâlâ kullanılsa da, 1934'te çıkarılan bir yasayla efendi, bey, paşa gibi lakap ve unvanlar kaldırılmıştır. Günlük dilde birçok türevleri vardır.