Güneş Sisteminin Kenarında Büyük Keşif
NASA tarafından 1970’li yılların başlarında Güneş sistemindeki uzak gezegenlere gönderilen Voyager 1 ve Voyager 2 uyduları, gezegen inceleme görevlerini tamamladılar ve halen Güneş sisteminin dışına doğru yollarına devam etmekteler.NASA yetkililerine göre, Dünyamızdan 15 milyar kilometre uzaktan, Plüton yörüngesinin ötesinden gönderilen bilgiler oralarda manyetik alan kabarcıklarının bulunduğunu göstermekte.
Uyduların içine girdiği bu yeni ortam çok ilginç ve şaşırtıcı olarak nitelendirilmektedir. Astronomlar tarafından heliosheath olarak adlandırılan bu bölgeye Voyager 1 uydusu 2007 yılında, Voyager 2 uydusu da 2008 yılında girdi. Önceleri oralardan alınan veriler bilim adamlarınca anlaşılamadı. Ancak şimdi neler olduğunun kuramsal açıklamaları yapılmakta. Bilgisayar modellerine göre Güneşin her bir manyetik alan kabarcığı bir uçtan ötekine yaklaşık 150 milyon km olmalı. Bu mesafe Güneş-Dünya mesafesi kadar.
Güneş’in manyetik alanının etkinliği Güneş sisteminin kenarlarına kadar sürmekte. Güneş kendi çevresinde döndüğü için manyetik alan da düzgün ve statik durmuyor, bir balerinin etekleri gibi kıvrılıyor, dönüyor. Voyager uydularının bulunduğu uzaklıklarda manyetik alan çizgileri artık düzgün birer paralel eğri olmaktan çıkmakta ve birbirleri ile kesişme ve tekrar birleşmeye başlamakta. Bu etkileşim, bir sabun köpüğündeki gibi kabarcıkların oluşmasına yol açmakta.
1950’lerde ortaya konan ve bugünlere kadar kabul görmüş kurama göre, manyetik alan çizgileri Güneş’ten çıkıp tekrar Güneş’e dönmeliydi. Ancak veriler kabarcıklar bulunduğunu göstermekte ve verilere göre uydular ara sıra böyle kabarcıklara girip çıkmaktalar.
Güneş sistemimizin çevresi ile ilgili bu buluş galaktik ortamla sınır ilişkilerimizi aydınlatması bakımından önemli. Bu sınırdan yıldızlar arası bulutlar, kozmik ışınlar geçmekte ve kozmik ışınların durumu bizim açımızdan önemli. Bu atom altı parçacıklar Güneş sistemine ışık hızına yakın bir hızla girerken Güneşin manyetik alanından nasıl etkileniyorlar? Düzgün bir manyetik alan ile kabarcıklarla dolu bir manyetik alanın etkileri değişik olacak. Buna göre kozmik ışınların Dünyaya ulaşabilmesi değişecek. Dünyamızın kozmik ışınlardan ilk korunma engeli olan Güneşin manyetik alanını şimdi daha iyi anlamaya başlıyoruz.
Kaynak:NASA-Science(14 Temmuz 2011)
Son düzenleyen nötrino; 8 Mayıs 2016 12:37
