Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs.org

Elea Okulu

İ.Ö. 6. yüzyılda İtalya'da Alento Irmağı'nın denize döküldüğü yerde kurulan Elea (Elaia) kentinde ortaya çıkmış bir düşünce hareketinin adı. Elea filozofları İyonya filozoflarının duyumcu yorumlarına karşıt olarak evrenle ilgili sorunlara usçu bir bakış açısı getirmişlerdir. Okulun kurucusu bilinen Kolophonlu (İyonya) Ksenophanes, insanbiçimci tanrılar tablosunu alaya alarak tek bir Tanrı'nın varlığını bildiriyor, ayrıca evren kavramıyla tanrı kavramını birleştirerek heptanrıcı (panteist) bir yoruma ulaşıyordu. Öğrencisi Parmenides, varlığın tümünü "Bir Varlık"a indirgedi. Yalnız "Bir Varlık" vardır, düşünce de bu "Bir Varlık"a yönelmelidir. Deney akıp gideni de ele alabilir, oysa amaç değişmeden kalan, ölümsüz, hareketsiz varlığı göstermektir. Okulun diyalektikçisi Zenon, hareketsizliğin koşullarını ortaya koymaya çalıştı. İyonya duyumculuğuna aşırı tepki olarak beliren Elea öğretisi daha sonra atomcuların her iki okul arasında bir orta yol bulma çabalarıyla dengelenecektir.