Osmanlı Cami Mimarisi

Yapımı yedi ay kadar süren Mescid-i Nebevî 100x100 zira (yaklaşık 48x48 m.) ebâdında mütevâzi bir yapıydı. Kıbleye göre sol tarafta Hz. Peygamber'in odaları sıralanıyordu. Arka kısmında üzeri hurma lifleri ve dallarıyla örtülmüş, fakir öğrencilerin barındığı Suffe bulunmaktaydı. İlk câmiler Mescid-i Nebevî örneğinde görüldüğü gibi sütunlu revakların çevrelediği bir avludan ibaretti. Bu plân Eyyûbîler'e kadar pek fazla bir değişikliğe uğramadı. Yeni milletlerin İslâm'ı kabul etmeleri ve onların mimarî anlayışının etkisi, fetihlerle ele geçirilen bölgelerin kültürel tesiri, coğrafî şartları, malzemenin sağladığı bir takım imkânlar câmi mimarisinde gelişmelere yol almıştır. İran, Maverâünnehr, Anadolu, Kuzey Afrika ve Endülüs'te gelişen câmi mimarisi Osmanlılar'da Mimar Sinan'la zirveye ulaştı. Osmanlı câmi mimarisinin başlıca üslûp ve ekolleri kısaca şunlardır:

a) Bursa Üslûbu (1325-1501): Ulu Camii

Ad: ulucamihg8.jpg
Gösterim: 903
Boyut: 181.4 KB

b) Klâsik Üslûp (1501-1616): Şehzade Camii

Ad: sehzadecamiioy0.jpg
Gösterim: 1224
Boyut: 197.0 KB

c) Yenileştirilen Klâsik Üslûp (1616-1703): Sultan Ahmed Camii

Ad: Sultan_Ahmed.jpg
Gösterim: 749
Boyut: 22.4 KB

d) Lâle Devri üslûbu (1703-1730): III. Ahmet Çeşmesi

Ad: sultanahmedcesmesixh6.jpg
Gösterim: 858
Boyut: 166.5 KB

e) Barok üslûbu (1730-1808): Nuru Osmaniye Camii

Ad: nuruosmaniyecamiiea6.jpg
Gösterim: 834
Boyut: 212.2 KB

f) Ampir üslûbu (1808-1874): Ortaköy Camii

Ad: ortakycamiiws3.jpg
Gösterim: 1172
Boyut: 187.3 KB

g) Yeni Klâsik Üslûp (1874-1930): Valide Camii

Ad: yenivalidete9.jpg
Gösterim: 822
Boyut: 149.6 KB

Klâsik Türk câmileri başlıca şu kısımlardan meydana gelir: Dış avlu, iç avlu, son cemaat mahalli, sahn, yan sofalar, mihrap. İç avlunun etrafı revaklı olup, orta yerde abdest almak için bir şadırvan bulunur. Arka duvara bitişik bölüm son cemaat mahalli olup, geç kalanların cemaatle namaz kılmalarını temin için mihrap yapılmıştır. Câmi içinde bulunan minber, mihrap, vaaz kürsüleri, müezzin mahfelleri bazı câmilerde padişahın namaz kılması için yapılan hünkâr mahfelleri birer sanat şaheseridir. Minareler ise bir ustalık ve zerafet sembolüdür.

Kaynak

MsXLabs Üye Girişi